بخش ۹ - ذکر تفضیلش
نور کز خلق او مؤثّر شد
چشمهٔ آفتاب و کوثر شد
پیش آن مقتدای رحمانی
عقل با حفص شد دبستانی
قدم صدق یافت نقل از وی
وز عقیله برست عقل از وی
چون درآمد به مرکز سفلی
گفت دین را هنوز تو طفلی
دایگی کرد دین یزدان را
تا بپرورد نورِ ایمان را
پیش او گوش گشته عقل همه
پیش او فاش گشته نقل همه
هر مصالح که مصطفی فرمود
عقل داند که گوش باید بود
عقل در پیش اوست همچو رهی
زانکه زو یافت عقل روزبهی
عقل در مکتب هدایت اوست
زیرکی عقل از بدایت اوست
کرده مهمان ز بیم گمراهی
عقل کلّ را به امر اللّهی
عقل داودوار در محراب
پیش او خرّ راکعاً و اناب
پیش او عقل قد خمیده رود
تو به پای آیی او به دیده رود
ره نمای تو راه ایمانست
عقل در کار خویش حیرانست
عقل تو در مراتب دل و تن
زندگانی دهست و زندان کن
ره نمایندهٔ تو یزدانست
که پذیرای عقل مردانست
عقل و فرمان کشیدنی باشد
عشق و ایمان چشیدنی باشد
این دو بیرون ز عقل و جان خیزد
این برآن آن برین نیامیزد
شرع او روح عقل روحانیست
رای تو یار دیو نفسانیست
چون سرای بهر چشم زخم بزن
عقل را پیش شرع او گردن
هرکجا شرع روی خویش نمود
رای در گرد سمّ او فرسود
عقل خود کار سرسری نکند
لیک با دین برابری نکند
هست با شرع کار رای و قیاس
همچو پیش کلام حق وسواس
رای شرع آنکه نفس را سوزد
رای عقل آنکه شعله افروزد
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن به بررسی رابطه عقل و دین میپردازد و نقش عقل را در درک آموزههای دینی تبیین میکند. شاعر بیان میکند که نور الهی از خالق سرچشمه میگیرد و عقل باید در پی هدایت این نور باشد. عقل، در مقابل دین، بهعنوان یک راهنما و آموزگار عمل میکند، اما در عین حال، باید مطیع و تابع اصول دینی باشد. شاعر تأکید میکند که عقل و ایمان دو جنبه متضاد نیستند، بلکه هر دو در پی تحقق حقیقت و شناخت خداوند هستند. در نهایت، نویسنده اعلام میکند که شرع مقدس، روح عقل و راهنمای عقل سلیم است و باید در هر مکان و زمان، تحت نظر دین و شریعت قرار گیرد.
هوش مصنوعی: نوری که از وجود او تأثیر میگیرد، باعث روشنایی چشمههای آفتاب و ماءالکوثر میشود.
هوش مصنوعی: در برابر آن پیشوای مهربان، عقل مانند دانشآموزی در مدرسه میشود.
هوش مصنوعی: قدم را از راست و صداقت برداشته و صحبتهایی از او به میان آمده است، همچنین از اندیشه و درک بالای او نیز صحبت میشود.
هوش مصنوعی: زمانی که به مرکز پایینتر رسید، گفت که هنوز در دین همچون کودکی هستی.
هوش مصنوعی: دین یزدان به مانند یک مادر عمل کرده است تا نور ایمان را پرورش دهد.
هوش مصنوعی: در حضور او، عقل همه به حالت شنونده درآمده و همه داستانها و حقایق به وضوح بیان شدهاند.
هوش مصنوعی: هر آنچه که پیامبر خدا اشاره کرد، عقل میفهمد که باید شنوا بود و پذیرا.
هوش مصنوعی: عقل در حضور او مانند راهی است، زیرا از اوست که عقل ناب و درخشان به دست میآید.
هوش مصنوعی: در مکتب هدایت، عقل و زیرکی به خوبی شکل میگیرد و به دست میآید؛ در واقع، هوش و درک انسان از درسهایی که در این مکتب میآموزد، نشأت میگیرد.
هوش مصنوعی: مهمان به خاطر ترس از گمراهی، نزد خرد تمام، به دستور خدا آمده است.
هوش مصنوعی: عقل مثل داوود در حال عبادت و رکوع به درگاه اوست، یعنی در نهایت تواضع و خضوع قرار دارد.
هوش مصنوعی: زمانی که در حضور او قرار میگیری، عقل و اندیشهات کوچک و ضعیف میشود، در حالی که تو باید با احترام و تواضع به او نزدیک شوی و او را با دیدهای پر از محبت و توجه بنگری.
هوش مصنوعی: راهنمای تو مسیر ایمان است و عقل در انجام وظایف خود دچار سردرگمی شده است.
هوش مصنوعی: عقل تو در مقامات و حالتهای دل و جسم، زندگی را به تو میآموزد و در عین حال، میتواند تو را محدود کند.
هوش مصنوعی: راهنمای تو خداوندی است که عقل انسانها را میپذیرد و درک میکند.
هوش مصنوعی: عقل چیزی است که میتوان آن را درک و به کار گرفت، اما عشق و ایمان احساسی هستند که تنها با تجربه کردن میتوان به عمق آنها پی برد.
هوش مصنوعی: این دو از عقل و جان فراتر میروند و هیچیک به دیگری ارتباطی ندارند.
هوش مصنوعی: شرع او مانند روحی است که عقلِ معنوی را زنده میکند، اما نظر تو تحت تاثیر هوای نفس و وسوسههای شیطانی قرار دارد.
هوش مصنوعی: وقتی که دنیا به خاطر حسادت و چشمزخم به تنگنای دشواری میافتد، عقل باید تسلیم قوانین شرع شود و خود را در برابر آنها قرار دهد.
هوش مصنوعی: هرجا که قوانین و اصول الهی نمایان باشد، نظرات نادرست و گمراهکننده همچون خاکی زیر سم اسب نابود میشوند.
هوش مصنوعی: عقل نباید به صورت سطحی و غیرمؤثر عمل کند، بلکه باید همیشه با دین و اصول اخلاقی هماهنگ باشد.
هوش مصنوعی: کار با شرع و قانون، همچون کلام حق، نیازمند دقت و وسواس است.
هوش مصنوعی: نظر دین این است که نفس انسان را در راه الهی بسوزاند و نظرات عقل این است که شعلهای را در دل آدمی روشن کند و به او انگیزه و انرژی ببخشد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
چون بیامد بوعده بر سامند
آن کنیزک سبک زبام بلند
برسن سوی او فرود آمد
گفتی از جنبشش درود آمد
جان سامند را بلوس گرفت
[...]
چیست آن کاتشش زدوده چو آب
چو گهر روشن و چو لؤلؤ ناب
نیست سیماب و آب و هست درو
صفوت آب و گونه سیماب
نه سطرلاب و خوبی و زشتی
[...]
ثقة الملک خاص و خازن شاه
خواجه طاهر علیک عین الله
به قدوم عزیز لوهاور
مصر کرد و ز مصر بیش به جاه
نور او نور یوسف چاهی است
[...]
ابتدای سخن به نام خداست
آنکه بیمثل و شبه و بیهمتاست
خالق الخلق و باعث الاموات
عالم الغیب سامع الاصوات
ذات بیچونش را بدایت نیست
[...]
الترصیع مع التجنیس
تجنیس تام
تجنیس تاقص
تجنیس الزاید و المزید
تجنیس المرکب
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.