دلا زین تیرگی زندان اگر روزی رها یابی
اگر بینا شوی زین پس به دیگر سر صفا یابی
تو بیماری درین زندان و بیماریت را لا شک
روا باشد طبیبی جوی تا روزی دوا یابی
بصیرت گر کنی روشن به کحل معرفت زیبد
که دردش را اگر جویی هم اینجا توتیا یابی
جهان ای دل چو زندان دان و دریا پیش زندانت
اگر کشتیت نگذارد درین دریا فنا یابی
گر اینجا آشنا گردی تو با آفاق و با انفس
چو زین هر دو گذر کردی بدانجا آشنا یابی
وگر می کیمیا جویی کزو زری کنی مس را
به نزد کیمیا گر گرد تا زو کیمیا یابی
دلا زین عالم فانی اگر تو مهر برداری
چو از فانی گذر کردی سوی باقی بقا یابی
ازین چون و چرا بگذرد که روشن گرددت هزمان
مگر کان عالم پر خیر بیچون و چرا یابی
تو در بحر محیط ای دل چو غواصان یکی غوطه
بکن هزمان اگر خواهی که از موجش رها یابی
اگر تاریک دل باشی مقامت در زمین باشد
اگر روشن روان گردی مقر اوج سما یابی
به راه انبیا باید ترا رفتن اگر خواهی
که علم انبیا دانی و سر اولیا یابی
به قال و قیل گمراهان مشو غره اگر خواهی
که روزی راهرو گردی و راه رهنما یابی
به سوی تپه رو یک بار موسی وار اگر خواهی
که علم اژدها دانی و سر آن عصا یابی
حدیث آن کلام و طور و موسی گر همی خواهی
که بشناسی ز خود یابی ز دیگر کس کجا یابی
همان مهد مسیحا دم نگر کو بیپدر چون بد
حکیمی گوید این معنی طلب کن تا که را یابی
درخت و آن شب تاریک و شعلهٔ آتش روشن
اگر زان چوب میجویی تو آن معنی کجا یابی
ز نور یوسف و یعقوب و چاه و اخوهٔ یوسف
در آن وادی مرو کانجا به هر پی صد بلا یابی
گر آن ماهی که یونس را بیوبارید در دریا
بیوبارد ترا چون او ازین سفلی علا یابی
کتاب مبتدا خوان تو که رمز گندم و آدم
حدیث دست «لا تقرب» تو اندر مبتدا یابی
معانی جمله حل کردی همینت مشکلی مانده
که رمز ذلت داوود و قتل اوریا یابی
ترا قرآن به اطلس خوانده تا زو کسوتی یابی
قیامت را تو این معنی ز رقع و بوریا یابی
تحرک ز آب میآید به سنگ آسیا هزمان
تو نادان این تحرک را ز سنگ آسیا یابی
تو دست چپ درین معنی ز دست راست نشناسی
کنون با این خری خواهی که اسرار خدا یابی
نه کار تست می خوردن که بد مستی کنی هزمان
تو چون حلاج عشق آری چو جام از می بلا یابی
سنایی گر سنا دارد ز علم ایزدی دارد
تو دین و علم ایزد جوی تا چون او سنا یابی
تو راه دین ایزد را نمیدانی وگر جویی
هم از قرآن پر معنی و لفظ مصطفا یابی
هر آن دینی که بیرون زین دو جویی بدعتی باشد
نباید جستن آن دین را وگر جویی خطا یابی
چو بابدعت روی زینجا یقین میدان که در محشر
ز مالک بر در دوزخ جزای آن قفا یابی
وگر با دین پیغمبر ز عالم رخت بربندی
ز ایزد خلد و حورالعین و آمرزش عطا یابی
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به بیان حال انسان در دنیا و مفهوم رهایی از زندان مادیات و جهل میپردازد. شاعر به دلها توصیه میکند که از تیرگیهای زندان دنیا رها شوند و به روشنایی و بصیرت دست یابند. او به اهمیت شناخت خود و آگاهی از علوم الهی اشاره میکند و میگوید که تنها با درک معانی حقیقی و کنار گذاشتن گمراهیها میتوان به سعادت و بقا در عالم باقی رسید.
شاعر از معرفت به عنوان دارویی برای بیمار بودن انسان در زندان دنیا یاد میکند و میگوید که هر کس با جستوجوی علم انبیا و پیروی از راه آنان آشنا شود، میتواند به حقیقت و معنای زندگی دست یابد. همچنین بر لزوم پرهیز از بدعت و دنبال کردن دین صحیح تأکید میکند و امیدوار است که چنین فردی در آخرت به پاداشهای الهی نائل گردد.
در کل، متن به تلاش برای آگاهی، بصیرت و پیگیری دین حقیقی به عنوان راهی برای رهایی از بندگی دنیا و دستیابی به زندگی جاودانی اشاره دارد.
هوش مصنوعی: ای دل، اگر روزی از این تاریکی و زندان خلاص شوی و بینا گردی، از این پس به خوشی و روشنی دست پیدا خواهی کرد.
هوش مصنوعی: تو در این زندان گرفتار هستی و بیماریات طبیعی است. اما در جستجوی درمانی باش تا روزی به دارویی برسید.
هوش مصنوعی: اگر با بصیرت و فهم عمیق به دنیا بنگری، مانند این است که با چشمی روشن و آگاه به حقیقت زندگی بنگری. حتی اگر بخواهی درد و رنج خدایی را درک کنی، میتوانی در اینجا دارویی برای آن بیابی.
هوش مصنوعی: ای دل، بدان که دنیا مانند یک زندان است و دریا در مقابل این زندان قرار دارد. اگر هم در این دریا غرق شوی، باز هم نمیتواند تو را فانی کند.
هوش مصنوعی: اگر در اینجا با جهان و وجود خود آشنا شوی و از هر دوی آنها عبور کنی، به جایی خواهی رسید که با حقیقت آشنا خواهی شد.
هوش مصنوعی: اگر به دنبال معنی کیمیا هستی که بتوانی مس را به طلا تبدیل کنی، باید به استاد کیمیاگری نزدیکی کنی تا از او یاد بگیری و در نهایت به آن دست یابی.
هوش مصنوعی: ای دل، اگر از این جهان زودگذر محبت و عشق واقعی را دریابی، زمانی که از این دنیای فانی عبور کنی، به سوی بقای جاودانه خواهی رسید.
هوش مصنوعی: از این سوالات و تردیدها عبور کن، چرا که زمانی روشن خواهی شد. مگر اینکه آن عالم پر خیر و نیکویی را بیهیچ سوال و تردیدی پیدا کنی.
هوش مصنوعی: ای دل، تو در دنیای وسیع مانند غواصان هستی، اندکی فرو رو تا اگر خواستی از هیجان و چالشهای آن آزاد شوی.
هوش مصنوعی: اگر دل تو تیره و غمگین باشد، هرچقدر هم در زمین مقام و موقعیت داشته باشی، ارزشی ندارد. اما اگر روح تو نورانی و روشن باشد، به اوج آسمانها خواهی رسید.
هوش مصنوعی: اگر میخواهی مانند پیامبران علمی بدست آوری و به اسرار اولیا دسترسی پیدا کنی، باید در مسیر آنها گام برداری.
هوش مصنوعی: به حرف و حدیثهای افرادی که گمراه هستند توجه نکن و فریب نخور. اگر میخواهی در مسیر درست قرار بگیری و هدایت کنندهای پیدا کنی، باید از این قبیل حواشی دوری کنی.
هوش مصنوعی: به سمت تپه برو، یک بار مانند موسی، اگر میخواهی دانشی را که مانند علم اژدهاست به دست آوری و قدرت آن را در دستانت احساس کنی.
هوش مصنوعی: اگر میخواهی داستان کلام خدا و ملاقات موسی با او را بشناسی، باید از خودت شروع کنی. نمیتوانی آن را از دیگران پیدا کنی.
هوش مصنوعی: ببین در کجا که مهد مسیحا قرار دارد، مهدی که بیپدر است. کسی که در آنجا زندگی میکند، همانند یک حکیم سخن میگوید. به دنبال معنا و حقیقت این سخنان برو تا بتوانی کسی را پیدا کنی که به آن دست یابی.
هوش مصنوعی: درخت و شب تاریک و شعلهٔ آتش در چنین حالتی، اگر به دنبال معنایی از چوب هستی، آن معنا را نمیتوانی پیدا کنی.
هوش مصنوعی: از نور یوسف و یعقوب و چاه و برادران یوسف در آن سرزمین مرو، هر کس به آنجا برود، با صدها بلا و آسیب مواجه خواهد شد.
هوش مصنوعی: اگر آن ماهی که یونس را در دریا بلعید، تو را نیز بلعیده و از این دنیای پست بالا ببرد، تو نیز مانند او به مقام والایی خواهی رسید.
هوش مصنوعی: کتاب آغازین تو، رمز و راز گندم و انسان را بیان میکند. در این کتاب، از روزنهای به نام «نزدیک نشو» میتوان به آغاز و مبنای این داستانها پی برد.
هوش مصنوعی: تو به حل معانی و مشکلات پرداختهای، اما هنوز یک معما باقی مانده که آن هم رابطه ذلت داوود و قتل اوریا را روشن میکند.
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که تو در قرآن آموختهای که چگونه به مقام و شأن بلندی برسی، همچون لباسی که در روز قیامت بر تن خواهی کرد. این مفهوم را میتوان از چیزهای ساده و کمقیمت نیز دریافت کرد.
هوش مصنوعی: حرکت و تحرک ناشی از آب به سنگ آسیاب میرسد، اما تو ای نادان، متوجه نیستی که این تحرک در واقع از سنگ آسیاب نشأت میگیرد.
هوش مصنوعی: تو با دست چپ، در این موضوع نمیتوانی دست راست را بشناسی. اکنون چگونه میخواهی با این خر (ناتوانیات) به اسرار خدا دست یابی؟
هوش مصنوعی: برای به دست آوردن عشق و مستی، نیازی به تلاش و پرهیز نیست. مانند حلاج که در عشق غرق است، تو نیز میتوانی با نوشیدن جامی از شراب بلا، به حالت مستی و عشق واقعی دست یابی.
هوش مصنوعی: اگر سنایی به علم خداوند آگاهی دارد، تو هم باید در جستجوی دین و علم خدا باشی تا مانند او به مقام والایی دست یابی.
هوش مصنوعی: تو دربارهی راه و روش خداوند آگاهی نداری، و اگر هم جستجو کنی، از قرآن که پر از معنا و کلام پیامبر است، چیزی نخواهی یافت.
هوش مصنوعی: هر دینی که خارج از این دو اصل باشد، بدعت محسوب میشود و نباید به دنبال آن رفت، زیرا اگر به دنبال آن باشی، به اشتباه میافتی.
هوش مصنوعی: زمانی که به بدعت و ناپاوری روی آوردهای، بدان که در روز قیامت، به جزای کارهای خود در جلوی در دوزخ، جزای آن را از مالک (خدا) خواهی گرفت.
هوش مصنوعی: اگر از دنیا و این عالم به خاطر دین پیامبر خود جدا شوی، از خداوند بهشت و حوریان و آمرزش دریافت خواهی کرد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
دلی را کز هوا جستن چو مرغ اندر هوا یابی
به حاصل مرغ وار او را بر آتش گَردنا یابی
ز صورت گر شوی فانی ازین معنی بقا یابی
ازین و آن چو بگذشتی همه نور خدا یابی
درین دریای بی پایان اگر غرقه شوید چون ما
به عین ما نظر می کن که عین ما ز ما یابی
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال یک حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.