دارای شرق و غرب که جود و وقار تو
دریا و کوه را همگی برد آب و سنگ
میراند با لطافت طبعت حدیث آب
صد پی برآمد از حسرت پای او به سنگ
میگردد از خجالت قدرت فلک کبود
میآید از حلاوت لطفت شکر به تنگ
معدوم گشت به فتنه به عهدت از آن شدست
پنهان به کنجهای دهان بتان شنگ
گر نیستی صقالت رایت ز آه حلق
بودی گرفته آینه آفتاب زنگ
آنکس که چین و زنگ به شمشیر میگرفت
از بیم تو گرفت رخش چین و تیغ زنگ
خلقت ز رشک در جگر مشک کرد خون
قهرت ز سهم از رخ مریخ برد رنگ
ازراق خلق را سر کلک تو شد ضمان
ابواب فتح را دم رمح تو شد خدنگ
شاها فراق حضرت هوشنگی شما
یکبارگی ربود ز ماه صبر و هوش و هنگ
حرمان خاک پای تو کاب حیات ماست
حقا که کرد شهد حیات مرا شرنگ
تا ز آستان شاه جدا کردم آسمان
با مهر بس به کینم و با آسمان به جنگ
از من سوال کرد خرد کز رکاب شاه
بهر چه باز داشتی ای بی حفاظ چنگ
گفتم ز درد پا و ز سرما، به تاب رفت
گفتا که بس کن این سخن سرد و عذر لنگ
دوری به اختیارگر از قرب آفتاب
جوید فرو رواد عطارد به خاک ننگ
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به توصیف شکوه و لطافت فردی میپردازد که در شرق و غرب مشهور است. شاعر به زیبایی طبیعت و تأثیر آن بر احساسات انسانی اشاره میکند و میگوید که زیبایی او موجب حسرت و خجلت دیگران شده است. قدرت و جلال او باعث میشود که دیگران تحت تأثیر قرار گیرند و حتی از آن حسادت کنند. همچنین، شاعر به این نکته اشاره دارد که جدایی از این شخص به معنای از دست دادن حیات و خوشبختی است و زخم فراق او بر جان شاعر نشسته است. در نهایت، شاعر به سختی و درد ناشی از دوری از این شخصیت بزرگ اشاره میکند و بیان میکند که حتی خرد نیز نمیتواند توجیحی برای این دوری ارائه دهد.
هوش مصنوعی: شرق و غرب را تو با بزرگواری و بخشندگیات تسخیر کردهای، آنچنان که دریای آب و کوه سنگ را تحت تأثیر قرار دادهای.
هوش مصنوعی: با نرمی و زیبایی طبیعت، داستان آب را بیان میکند. صدای پایی که در حسرت به سنگ میخورد، نشان از فقدان و دلتنگی دارد.
هوش مصنوعی: قدرت آسمان از شرم به حالت ناآرامی در آمده و به خاطر شیرینی وجود تو، شکر به نهایت تنگی رسیده است.
هوش مصنوعی: به علت فتنهای که به وجود آمد، آنچه که وجود نداشت، ناپدید شد و اکنون در گوشههای پنهان، صحبتهای باستانی و رازآلودی از خدایان یا بتها وجود دارد.
هوش مصنوعی: اگر تو نبودی، تصویر ماه بر روی آینه زنگ زده بر اثر غبار های ناشی از صدای آه من نمیتابید.
هوش مصنوعی: کسی که به شمشیر خود چهره و زیبایی میبخشید، به خاطر ترس از تو، زینت و زیبایی اسب و شمشیرش را کنار گذاشت.
هوش مصنوعی: خالق به خاطر زیبایی در دل مشک، ایجاد کرد و رنگ قهر تو به قدری شدید بود که رنگ رخسار مریخ را تحت تأثیر قرار داد.
هوش مصنوعی: رنگ و شکل مردم به خاطر تو تغییر کرده است و تیر تو بر فتح درها تاثیر گذاشته است.
هوش مصنوعی: ای شاه، جدایی تو همچون یاد و خاطرۀ هوشنگ ناگهان همه صبر و عقل و حواسم را از من گرفت.
هوش مصنوعی: ناتوانی و بیاحساسی ما از دوری تو، زندگی ما را به عذاب تبدیل کرده است. حقیقت این است که زندگیام به طعمی تلخ بدل شده است.
هوش مصنوعی: وقتی که از درگاه شاه فاصله گرفتم، آسمان را با محبت و عشق درگیر کردم و در عین حال با آسمان به مبارزه پرداختم.
هوش مصنوعی: خرد از من پرسید که چرا از پشتیبانی شاه دست کشیدهای، ای کسی که بدون محافظت هستی و در خطر قرار داری؟
هوش مصنوعی: گفتم از درد پا و سرما رنج میبرم، او پاسخ داد که دیگر این سخن را نزن و فقط بهانهجویی نکن.
هوش مصنوعی: کسی که خود را از نزدیک شدن به زیبایی و روشنی دور میکند، همچون عطاردی است که برای رسیدن به زمین، به جای سرشار شدن از نور، خود را در خاکی بیارزش محصور میسازد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
زان می، که گر سرشکی ازان درچکد به نیل
صدسال مست باشد از بوی او نهنگ
آهو به دشت اگر بخورد قطرهای ازو
غرنده شیر گردد و نندیشد از پلنگ
کافور بار شد فلک و کوه سیمرنگ
وز کوه کرد روی سوی دشت غرم و رنگ
کهسار سیمرنگ شد و چرخ سیمگون
آبی زریر گون شده باده عقیق رنگ
چرخ کبود مانده برو ابر جای جای
[...]
ای گوهر زمین ز وقار تو برده سنگ
گوهر بر مکارم تو خوار همچو سنگ
چندین هزار کوه ، که اوتاد گیتی اند
از حلم تو ربوده ثبات و گرفته سنگ
اعلام تو ز چهرهٔ نصرت فشانده گرد
[...]
تا کی ز گردش فلک آبگینه رنگ
بر آبگینه خانه طاعت زنیم سنگ
بر آبگینه سنگ زدن رسم ما و ما
علت نهاده بر فلک آبگینه زنگ
رنگیم و با پلنگ اجل کار زار ما
[...]
آن شهریار عالم و عادل که روز جنگ
بر شیر و بر پلنگ کند کوه و بیشه تنگ
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.