مر تو را ای خاک چبود گفتگو
حاجت خود را یبیان کن مو به مو
گرچه آگاهم من از احوال تو
می شنیدم در ازل اقوال تو
می‌شنیدم آنچه کردی شرح حال
بر ملایک با هزاران ابتهال
آن فرشته فضل یعنی جبرئیل
چونکه شد مأمور از رب جلیل
تا تو را آرد ز پستی بر فلک
بهر نقش آدم کامل محک
پس شدی گریان و نالان و حزین
بر تو رحم آمد دل روح الامین
آنچه گفتی با وی از عجز و محن
می‌شنیدم یک به یک را از تو من
داشت میکائیل هم از لابه‌ات
دست از تو، دید چون شورابه ات
پیش اسرافیل آن سرهنگ صور
عذر آوردی بس از نزدیک و دور
آن هم از تو داشت دست و بازگشت
واقفم آنچه از تو با ایشان گذشت
پس فرستادیم عزرائیل را
تا که آرد خاک پر تخییل را
هم به او الهام کردیم از رشد
کابتهال و ناله‌ات را نشنود
آن سروش قهر از اسرار ما
چون تو را آورد بر دربار ما
از تو شکل بوالبشر را ساختیم
بی غشت کردیم گر بگداختیم
مر تو را دادیم بس فضل و هنر
تا نمودیم از تو خود را جلوه گر
پس تو را کردیم مسجود ملک
سجده کردندت ملایک یک به یک
یک عزازیلی ز سجده ات روی تافت
هشت نور و جانب ظلمت شتافت
گشت چون برتافت روی از راه ما
تا ابد مردود از درگاه ما
آن حکایات از پی امروز بود
که درونت پر ز درد و سوز بود
زین کمالاتی که اینک بهر توست
کی تو را بود آگهی اندر نخست
دیده بودی تو ز دریا شور و شر
قعر دریا را ندیدی پر گهر
نقص می دیدی تو اندر بدو حال
کی گمانت بود این قدر و کمال
آن زمان بودی ز مکتب رو گریز
حالی آیی سوی مکتب بی‌ستیز
کی تو بودی آگه آن روز ای تراب
کز تو خواهد جلوه گر شد بوتراب
این گمان هرگز تو را در سر نبود
که تو خواهی گشت مرآت وجود
با کمال ذوالجلالی کبریا
از تو پوشد جامه فقر و فنا
آن غنی الذات کز عیب است پاک
آید و پوشد لباس آب و خاک
با کمال اعتلاء آید به زیر
وا نماید خویش را اینسان فقیر
هین برو ای خاک و کم کن گفتگو
یاوری بهر من از جنس تو کو
در ربوبیت چه گر پاینده ام
گفتگو بگذار عبد و بنده ام
در حقیقت گرچه ذات مطلقم
من چه گویم، بندة ذات حقم
بندة حقم در این صحرا کجاست
عبد حق را یاوری کز جنس ماست
من ز خاکم ذات حق زینهاست پاک
چون زخاکم یاوری خواهم ز خاک
کو مرا یاری ز خاک پاک فن
سر ز بی یاری نهم بر خاک من
چون ز خاکم،خاک را گردم دخیل
یاورم خاکست و این شاه علیل
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن شعری است که به گفتگو با خاک و بیان احساسات و نیازهای انسانی می‌پردازد. شاعر اشاره می‌کند که با وجود آگاهی از احوال انسان، او را به بیان مشکلاتش دعوت می‌کند. در ادامه، به داستان خلق آدم و پیامبرانی چون جبرییل و میکاییل پرداخته می‌شود که در زمان خلق آدم به او کمک کرده‌اند. شاعر تأکید می‌کند که از درون درد و رنج انسان خبر دارد و درباره نقشی که او در میان ملایک داشت، توضیح می‌دهد.
در نهایت، شاعر به انسان یادآوری می‌کند که با وجود کمال و فضل الهی، او همواره نیازمند یاری خواهد بود و به خاک، به عنوان منبعی از یاری و حمایت، توجه می‌کند. او می‌گوید که در حقیقت انسان، با وجود کمالاتش، همیشه باید به مقام عبودیت و بندگی خداوند پایبند باشد و به خاک که از جنس خود اوست، متکی بوده و از آن یاری بخواهد.
هوش مصنوعی: ای خاک، صحبت از نیاز خود را به دقت و روشن بیان کن.
هوش مصنوعی: هرچند من از وضعیت تو باخبرم، اما در گذشته سخنان تو را شنیده‌ام.
هوش مصنوعی: من می‌شنیدم که تو چگونه به ملائک در مورد کارهایت و اتفاقاتی که افتاده، توضیح می‌دهی و با دعاهای فراوان این کار را انجام می‌دهی.
هوش مصنوعی: آن فرشته‌ای که به او فضیلت داده شده یعنی جبرئیل، زمانی که از پروردگار بزرگ مأمور شد.
هوش مصنوعی: این بیت به مفهوم این اشاره دارد که برای رسیدن به مقام و موقعیت بالاتر و کامل‌تر، ابتدا باید از شرایط ناپسند و پست عبور کرد. برای دستیابی به کمال انسانی، لازم است از سختی‌ها و چالش‌های زندگی عبور کنیم و به جایگاهی بهتر دست یابیم.
هوش مصنوعی: سپس تو به شدت گریه و ناله کردی و غمگین شدی؛ در این حال، دل جبرئیل بر تو رحم کرد.
هوش مصنوعی: من به خوبی می‌فهمیدم که تو چه مشکلات و سختی‌هایی را از طرف او می‌شنوی و هر کلمه‌ای که می‌گویی را یک به یک از تو دریافت می‌کنم.
هوش مصنوعی: میکائیل از درخواست‌های تو خسته شده است و وقتی که حال و روزت را می‌بیند، دلسوزی‌اش بیشتر می‌شود.
هوش مصنوعی: در برابر اسرافیل، فرمانده‌ی صور، با عذر و بهانه‌هایی از نزدیک و دور، خود را توجیه کردی.
هوش مصنوعی: او نیز از تو کرده است و به من بازگشته است. من از آنچه که میان تو و ایشان گذشته، آگاه هستم.
هوش مصنوعی: پس ما عزرائیل را فرستادیم تا خاکی که در آن تخیلات و رویاها وجود دارد را بیاورد.
هوش مصنوعی: ما به او الهام کردیم که از رشد و افزایش ناکامی‌های خود آگاه شود، اما صدای ناله‌های تو را نشنید.
هوش مصنوعی: صدای خشمگین آن فرشته از رازهای ما، تو را به درگاه ما آورد.
هوش مصنوعی: ما از تو شکل انسان را ساختیم و بدون هیچ‌گونه نواقصی به تصویر کشیدیم، اما اگر بخواهیم به حقایق وجودی‌ات نزدیک شویم، ممکن است این تصویر گسسته و آسیب‌دیده شود.
هوش مصنوعی: ما به تو نعمت‌ها و استعدادهای زیادی بخشیدیم تا از این طریق بتوانیم خود را در وجود تو به نمایش بگذاریم.
هوش مصنوعی: ما تو را به عنوان موجودی برتر شناختیم و فرشتگان یکی یکی برای تو سجده کردند.
هوش مصنوعی: یک موجودی از عالم ملکوت، از اثر سجده‌ات نورانی شده و همچون ماهی درخشان به سوی ظلمت می‌شتابد.
هوش مصنوعی: زمانی که روی خود را از راه ما برگردانی، تا ابد از در ما طرد خواهی شد.
هوش مصنوعی: این داستان‌ها و روایت‌ها که امروز در حال رخ دادن‌اند، از درون تو نشأت می‌گیرند و پر از درد و آتش سوزان است.
هوش مصنوعی: این کمالاتی که اکنون برای تو فراهم شده، آیا تو در ابتدا از آنها آگاه بودی؟
هوش مصنوعی: شاید زیبایی و شگفتی‌های سطح دریا را دیده باشی، اما عمق دریا، که مملو از گنجینه‌ها و جواهرات است، را هرگز مشاهده نکرده‌ای.
هوش مصنوعی: اگر در آن دو حال نقصی می‌دیدی، هرگز تصور نمی‌کردی که به این حد و کمال برسد.
هوش مصنوعی: در آن زمان که از درس و تحصیل فرار می‌کردی، حالا به سوی مکتب می‌خوانی بدون اینکه با کسی درگیر شوی.
هوش مصنوعی: ای تراب، در آن روز مگر تو مطلع بودی که بوی خوش تو به زودی نمایان خواهد شد؟
هوش مصنوعی: هرگز فکرش را نمی‌کردی که روزی به آینه وجود دیگران تبدیل خواهی شد.
هوش مصنوعی: با بزرگی و عظمت خاص خداوند، تو در لباس فقر و زوال به سر می‌بری.
هوش مصنوعی: آن موجود بی‌نظیر و برخوردار از کمالات، که از هر نقص و عیبی پاک است و در عین حال در لباس مادی و زمینی ظاهر می‌شود.
هوش مصنوعی: با تمام جوانب بالا، او به زیر می‌آید و خود را این‌گونه به نمایش می‌گذارد که فقیر است.
هوش مصنوعی: برو و حرف‌های زیاد نزن، ببین آیا کسی از جنس تو می‌تواند به من کمک کند.
هوش مصنوعی: در مقام خدایی چه اهمیتی دارد، وقتی که من فقط یک بنده و عبد هستم.
هوش مصنوعی: در واقع، هرچند من ذات مطلق را درک می‌کنم، اما در حقیقت، من فقط بنده ذات حق هستم و در مقام بندگی قرار دارم.
هوش مصنوعی: من بنده خدا هستم و در این بیابان دلم می‌سوزد که یاری برای بنده خدا پیدا نمی‌شود، یاری که از جنس ما باشد و بتواند به من کمک کند.
هوش مصنوعی: من از خاک هستم و ذات پاک حق از این ماده برتر است. به همین دلیل به خاطر وجود خودم نیاز به یاری دارم.
هوش مصنوعی: به دنبال کسی هستم که از دنیای غم و تنهایی کمکم کند. این کمک برای من ارزشمند است و به من انگیزه می‌دهد تا دوباره به زندگی برگردم.
هوش مصنوعی: زیرا من از خاک ساخته شده‌ام، به خاک متوسل می‌شوم، یاورم خاکستری است و این پادشاه بیمار.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.