بخش ۴۲ - در معنی السعید سعید فی بطن امه والشقی شقی فی بطن امه
حق تعالی چونکه ارسال وجود
کرد بر اشیاء ز فرط عدل و جود
هر وجودی بر قبول او شتافت
هستی ای از، وی به حد خویش یافت
وآنچه برد از وصف هستی قسمتی
لازم آمد هستی‌اش را نسبتی
هرچه هستی یافت از سلطان جود
متصف بر وصفی آمد از وجود
گشت در هستی رطوبت وصف آب
وآن یبوست یافت بر خاک انتساب
گشت مر تکلیف هم وصف بشر
زآنکه انسان بود اشرف زآن دگر
وصف انسان است پس این بندگی
انکسار و عجز و سر افکندگی
هم ز تکلیفش خداوند رحیم
رهنما شد بر صراط مستقیم
تا نگویی کز چه این تکلیف خاص
یافت از حق بهر انسان اختصاص
زینکه یزدان در جهان بی‌بیش و کم
هرچه را موجود فرمود از کرم
در وجود آدمی یکجا نهاد
پس به جمله ممکناتش حکم داد
چون دو عالم گشت جانش را محاط
کرد پس تکلیف و خواندش بر صراط
حد او پس استقامت در ره است
چونکه خارج شد شقی و ابله است
پیش از این ای صاحب قلب سلیم
گفتمت شرح صراط مستقیم
پس بدانسان هر که شد در راه حق
گشت جانش محرم درگاه حق
رهرو راه خدا باشد سعید
وآن شقی آن کس که از ره پا کشید
بطن اُم توست سرّ اختیار
که تو را در بطن او باشد قرار
ز اختیار و جبر کردم پیش از این
مر تو را آگاه تا دانی یقین
حد تو پس در یقین تکلیف توست
زیر تکلیف ار روی تعریف توست
جای تکلیف ار ز بهر توست تنگ
تو شقی‌ای، بی‌تأمل، بی‌درنگ
این سعادت ، وین شقاوت خود دو اند
وین دو هر یک عارض ذات تو اند
تا ندانی کآن ز جای دیگر است
ناشی از فعل تو و در تو در است
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن به بیان عدالت و جود الهی در آفرینش اشیاء و نقش انسان در نظام هستی می‌پردازد. خداوند با صفات خود، وجود را به اشیاء ارزانی داشته و هر موجودی هستی خود را از او دریافت کرده است. انسان به عنوان اشرف مخلوقات و به سبب بندگی، تکلیف و مسئولیت خاصی بر عهده دارد. این تکلیف به او راهنمایی می‌کند تا بر صراط مستقیم حرکت کند.
تاکید بر این نکته است که سعادت و شقاوت انسان به انتخاب‌های خودش وابسته است و هر یک از این حالت‌ها بخشی از ذات انسان محسوب می‌شود. در نهایت، این انسان است که با اختیار و تصمیمات خود، به سعادتمندی یا شقاوت خود شکل می‌دهد.
هوش مصنوعی: خداوند به خاطر عدالت و کرم بی‌پایانش، وجود را به موجودات عطا کرد.
هوش مصنوعی: هر موجودی به سمت او می‌رود و بر اساس اندازه و ظرفیت خود، وجودی برای خود پیدا می‌کند.
هوش مصنوعی: هر آنچه از توصیف وجود گرفته، بخشی از آن لازم است که وجودش را به نسبتی وابسته می‌کند.
هوش مصنوعی: هر چه هستی، از بزرگی و کرامت پادشاه به وجود آمده و هر چیز وصفی دارد که به او نسبت داده می‌شود.
هوش مصنوعی: در هستی، رطوبت را به آب نسبت می‌دهند و خشکی را به خاک، این نشان‌دهنده‌ی تعامل و ارتباط گوناگونی است که در طبیعت وجود دارد.
هوش مصنوعی: بشر دارای ویژگی‌هایی است که او را از سایر موجودات متمایز می‌کند و به همین دلیل، مقام والایی دارد. به عبارت دیگر، انسان به خاطر انسان بودنش، از سایر موجودات برتر است.
هوش مصنوعی: این بندگی به معنای تواضع و ناتوانی انسان است و نشان‌دهنده ضعف و فروتنی او می‌باشد.
هوش مصنوعی: خداوند مهربان وظایف او را مشخص کرد و راه درست و صحیح را به او نشان داد.
هوش مصنوعی: تا زمانی که نگویی به چه دلیل این مسئولیت ویژه و خاص از سوی خداوند برای انسان تعیین شده است.
هوش مصنوعی: زیرا که خداوند در جهان بدون هیچ نقص و فزونی، به خاطر لطف و بخشش خود هر چیزی را که وجود دارد، خلق کرده است.
هوش مصنوعی: در وجود انسان، یک نقطه‌ای قرار دارد که به همه موجودات و امور دنیا، فرمان و سیطره می‌دهد.
هوش مصنوعی: زمانی که روح او بر تمام جهان‌ها احاطه پیدا کرد، تکلیف و وظایفش را بر او مشخص کردند و او را به راه راست هدایت کردند.
هوش مصنوعی: مرز و حد تلاش و استقامت در راستای درست این است که اگر کسی از مسیر حقیقت و درستی خارج شود، او بی‌شک بدبخت و نادان خواهد بود.
هوش مصنوعی: قبل از این، ای دارای دل سالم، برایت توضیح مسیر صحیح را دادم.
هوش مصنوعی: پس هر کس که در مسیر حق قرار گیرد، روح او به مقام قرب و نزدیکی به حق نائل می‌شود.
هوش مصنوعی: کسی که در مسیر خداوند قدم برمی‌دارد، خوشبخت و سعادتمند است، اما آن که از این راه دوری کند، بدبخت و ناخوش است.
هوش مصنوعی: پدر و مادر تو مکانی است که راز آزادی و انتخاب تو در آنجا نهفته است، و تو در این مکان قرار داری.
هوش مصنوعی: من پیش از این درباره اختیار و جبر به تو اطلاع دادم تا به یقین دانی.
هوش مصنوعی: حد و مرز تو به وضوح مشخص است و وظیفه‌ات بر اساس یقین و یقیناً روشن است. اگر بخواهی تعریف شوی و شناخته شوی، این وظیفه‌ات نیز باید در نظر گرفته شود.
هوش مصنوعی: جایگاه وظیفه و مسئولیت در زندگی‌ات به خاطر تو تنگ و محدود است؛ تو ناامید و بدون فکر و درنگ در این وضعیت به سر می‌بری.
هوش مصنوعی: این خوشبختی و بدبختی هرکدام ویژگی‌هایی از وجود تو هستند و هر یک به نوعی به ذات تو مرتبط می‌شود.
هوش مصنوعی: تا زمانی که متوجه نشوی که آنچه که به تو نسبت داده می‌شود، از جایی دیگر نشأت می‌گیرد و مربوط به اعمال توست، حقیقت را نمی‌دانی.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.