بر شما کردیم نازل این کتاب

کاندر آن باشد شرافت بی حساب

ارجمند آیید از وی برملا

در نمی یابید آیا پس شما

کآن شما را بر شرف گردد سبب

مفتخر گردند بر عالم عرب

ای بسا از قریه کاشکستیم پیش

اهل آن را که ستمشان بود کیش

بعد ایشان قوم دیگر را پدید

جایشان کردیم و این باشد وعید

گفت بر تهدید کفار عرب

هم شما را هست یعنی این سبب

بأس ما چون اهل آن ده یافتند

بر گریز از قریه می بشتافتند

می بنگریزید و برگردید باز

بر تنعم ها و آمال دراز

آنچه در وی بر تنعم بوده اید

سالها سکنی در آن بنموده اید

بر مساکن بازگردیده شوید

مر شما شاید که پرسیده شوید

از شما پرسند از خرد و درشت

اینکه این پیغمبرانتان را که کُشت

خادمان پرسندتان یا در سؤال

چیست فرمان تا نماییم امتثال

می بگفتند از اسف یَا وَیلَنآ

زآنکه می باشیم استمکاره ما

پس همیشه بودشان مر خواندن این

حَتَّی جَعَلنَاهُم حَصِیداً خَامِدِین

نافریدیم این زمین و آسمان

ما به بازی و آنچه باشد بینشان

خواستیم ار لهو را گیریم ما

می گرفتیم آن ز نزد خود به جا

یعنی از جنس مجرد کاقربند

آن به ما و از وجه نسبت انسبند

یا روا بود ار به ما فرزند و زن

می گرفتیم آن ز جنس خویشتن

فاعل ار بودیم لهوی را به ساز

می گرفتیم آنچه بهتر بود باز

بل بیندازیم حق را که جداست

سخت بر باطل به وجهی که سزاست

بشکند پس آنچه را بر باطل است

باطل آن هنگام محو و زایل است

حجت ما غالب است اعنی چنان

که اگر می گشت محسوس و عیان

بود باطل را چو سنگی بر زجاج

بشکند آن را به چُستی لاعلاج

بر شما وَیل است و حزن از هر جهت

زآنچه بر وی می کنید او را صفت

هست او را آنچه در ارض و سماست

وآنچه نزدش از ملایک ز اعتلاست

کس ندارد سرکشی از طاعتش

هم نه مانده می شوند از خدمتش

روز و شب تنزیه گویند از نخست

هم نگردند از عبادت هیچ سست

می بگیرند از خدایان از زمین

مردگان تا زنده سازند از یقین

گر که بودی در زمین و آسمان

مر خدایان جز خدای بی نشان

هر دو پس گشتی تباه این عرش و فرش

پس بود پاک آن خدا، خلاّق عرش

زآنچه وصفش می کنند از بیخرد

ز اتخاذِ کفو و انباز و ولد

این است برهان تمانع بی گمان

مجملی گفتیم از پیش این بیان

ذکر آن از بهر فهم عامه است

نی که بهر مرد صوفی جامه است

آنکه جانش غرق بحر وحدت است

گوش او کی بر دلیل و حجت است

پیش عاشق بر ثبوت دلبرش

گر دلیل آری شگفت آید برش

گویی او را که به برهانی درست

آن فلانی دلبر و معشوق توست

شاید ار او گوید این افسانه است

یا که این افسانه گو دیوانه است

من از این افسانه ها گردد سرم

پای تا سر بند زلف دلبرم

پیش آن کو یافت اسرار صفی

چیست تا برهان و گفت فلسفی

غیر حق گو چیست جز صرف عدم

تا دلیل آری به نفی اش از حکم

بر که گریی اینچنین زار ای حکیم

مرده ای نبود در این گور و گلیم

این بر آن ماند که آرد کس دلیل

بر ثبوت آفتاب بی بدیل

که نباشد غیر از این یک آفتاب

آفتاب دیگری پر ضوء و تاب

بس بدیهی باشد ار بیننده ای است

که به جز یک هستی اندر هست نیست