روی از عالم بگردان گر لقا می بایدت
بگسل از کونین اگر زلف دو تا می بایدت
روشنی چشم از جواهر سرمه مردم مدار
خویش را در هم شکن گر توتیا می بایدت
فقر را با نقشبندان تعلق کار نیست
هستی از تن پروران تا بوریا می بایدت
شمع دل را از هواهای مخالف پاس دار
وقت رفتن گر چراغی پیش پا می بایدت
سایه کن بر فرق خورشید افسران روزگار
چتر اگر بر فرق سر روز جزا می بایدت
گریه در دنبال باشد خنده بی وقت را
خنده زن چون گل اگر در خون شنا می بایدت
تازه رویان غوطه در دریای رحمت می زنند
خلق کن با خلق، اگر لطف خدا می بایدت
شد ز اکسیر قناعت خون آهو مشک تر
خون خور و تن زن اگر مشک ختا می بایدت
از سعادتمندی ذاتی نداری بهره ای
تا برات سایه از بال هما می بایدت
خانه دربسته فانوس حضور خاطرست
مهر زن بر لب اگر خاطر بجا می بایدت
تا چو تیر از سینه چرخ مقوس بگذری
چون الف از راستی در کف عصا می بایدت
این پریشان اختلاطی ها گل بیگانگی است
آشنای خود نه ای تا آشنا می بایدت
ماه را آمیزش انجم سیه دل کرده است
فرد شو چون مهر تابان گر ضیا می بایدت
ای که می لرزی به شمع دولت بیدار خویش
گرد خود فانوسی از دست دعا می بایدت
خانه دربسته می جویند مهمانان غیب
غنچه بنشین گر نسیم آشنا می بایدت
نی درین بستانسرا تا برگ دارد بی نواست
برگ را از خود بیفشان گر نوا می بایدت
موج بی پروا چه بال و پر گشاید در حباب؟
صائب از گردون برون رو گر فضا می بایدت
(این جواب آن غزل صائب که راغب گفته است
از جهان بیگانه شو گر آشنا می بایدت)
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: شاعر در این شعر به موضوعاتی چون مراقبت از دل در برابر هوای نفس، ترک دنیا برای رسیدن به حقیقت و درک عمیقتر از زندگی، و نیاز به صبوری و قناعت اشاره میکند. او میگوید اگر میخواهی به لذت و آرامش دست یابی، باید از وابستگی به دنیا و مادیات دوری کنی، خود را بشکنی و به فضایل اخلاقی بپردازی.
شاعر همچنین بر اهمیت دعا و یاد خدا تأکید میکند و بیان میکند که برای دستیابی به سعادت و عشق الهی، باید از تعلقات شخصی و دنیوی فاصله بگیری. گریز از دنیا، در کنار پذیرش فقر و ناملایمات، تنها راه رسیدن به خوشبختی و تجلیات نورانی است. در نهایت، او به مخاطب توصیه میکند که آشنایی با خود و حقیقت را جستجو کند تا بتواند واقعیات زندگیش را بهتر درک کند.
هوش مصنوعی: اگر به دیدار محبوب نیاز داری، از دنیا روی برگردان و اگر به زیبایی و سر سپردگی او نیاز داری، از تمام امور این جهان دست بکش.
هوش مصنوعی: روشنی چشم خود را از جواهر نگیر و به دیگران نده؛ اگر نیاز به سرمه داری، خودت حتماً باید آن را پیدا کنی و به دستش بیاری.
هوش مصنوعی: فقر به کار نقش بندان مربوط نمیشود. برای رسیدن به وجود واقعی، از زندگی مادی و زمینی و لوازم آن باید گذشت.
هوش مصنوعی: دل خود را از خواستههای ناپسند و نامناسب حفظ کن. زمانی که زمان رفتن فرامیرسد، نیاز است که نوری در پیش رویت داشته باشی.
هوش مصنوعی: بر روزگار چتر بگستران و بر سر خورشید سایه بزن، اگر بر روز جزا سزاوار چنین پناهی هستی.
هوش مصنوعی: خنده معمولاً در زمان مناسبش زیباست، اما اگر در شرایط سخت و غمگین باشی، مثل اینکه در میان خون گل بروی، باید آن را به کناری بگذاری. گریه و ناراحتی را بپذیر و خندیدن در موقعیت نامناسب را نادیده بگیر.
هوش مصنوعی: افراد تازهنفس در دریایی از رحمت خدا شناور هستند. اگر به لطف و رحمت خدا نیاز داری، با دیگران با نیکی و محبت رفتار کن.
هوش مصنوعی: از برکات قناعت و رضایت به زندگی، ارزشها و زیباییهای بیشتری به دست میآید. اگر بخواهی روح و جسمت شاداب باشد، به جای زیادهخواهی و دلبستگی به مال و منال، باید از همان داشتههای اندک خود لذت ببری و در آنها غوطهور شوی.
هوش مصنوعی: اگر به خوشبختی و سعادت درون خود دست نیابی، بهتر است که از سایه بال پرندهای بزرگ و نیکو بهرهمند شوی.
هوش مصنوعی: خانهای که در آن بسته است، نماد حضور یاد و خاطرهی دلانگیز است. اگر لبخند مهرورز زن بر لب باشد، باید به یاد و خاطر او توجه شود.
هوش مصنوعی: برای عبور از چرخشی که مانند تیر در سینه است، باید مانند حرف الف از راستا به آرامی و استواری حرکت کنی، همانطور که الف در دستان عصا قرار میگیرد.
هوش مصنوعی: این افراد سرگردان و ناآشنا، مانند گلی هستند که متعلق به دیگری است. تو هنوز با خودت آشنا نشدهای، تا به دوستی و ارتباط با دیگران نیاز داشته باشی.
هوش مصنوعی: ماه تحت تأثیر ستارههای تیره قرار گرفته است، پس ای فرد! مانند خورشید درخشان باش اگر نور و روشنی را میخواهی.
هوش مصنوعی: ای کسی که به نور شمع زندگیات میلرزی، برای بیدار کردن خود باید دعا را مانند فانوسی در دست داشته باشی.
هوش مصنوعی: مهمانان به دنبال مکانی هستند که کسی در آن نیست، پس تو باید مانند یک غنچه باشی که در زمان وزش نسیم آشنا خود را نشان میدهد.
هوش مصنوعی: نغمهای که در این باغ جاری است، به زمانی که برگها وجود دارند وابسته است. پس اگر میخواهی آهنگی خوش بشنوی، باید برگها را از خود دور کنی.
هوش مصنوعی: موج بیپروا در حباب چهطور میتواند بال و پر بگشاید؟ صائب، اگر به فضایی نیاز داری، از آسمان بیرون برو.
هوش مصنوعی: اگر میخواهی با کسی آشنا شوی و روابط نزدیکتری برقرار کنی، باید از دنیای بیگانه و غریبه فاصله بگیری و بیشتر به سمت آشنایان و دوستانت روی بیاوری.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
میخواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.
گر نیازی بهر یار دلربا میبایدت
هر نفس جانی بپای وی فدا میبایدت
زآتش عشق رخش سیماب دل را تاب ده
گر درون بوته تن کیمیا میبایدت
تا بکی جوشی با غیار و نکشی بهر یار
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.