روی از خلق نگردانده به حق روی مکن
یک جهت تا نشوی روی به آن سوی مکن
طعمه چون شیر به سر پنجه مردی به کف آر
چون دم سگ صفتاخدمت هر کوی مکن
از دل خود رقم نقش پذیری بزدای
همچو آیینه ز هر عکس دگر شوی مکن
خم چوگان فلک راه ترا می پاید
دل خود بر سر میدان هوس گوی مکن
پله خاک ز حرص تو گرانسنگ شده است
خیز و چون سنگ گرانی به ترازوی مکن
دل پاک و نظر پاک که دارد، بنگر
جلوه چون سرو سهی بر لب هر جوی مکن
عنقریب است که چون سنگ نشان تنهایی
ای دل خسته به این همسفران خوی مکن
موی در دیده صاحب نظران عیب بود
از غم موی میانان تن خود موی مکن
داغ اغیار محال است که ناسور شود
بیش ازین تربیت این گل خودروی مکن
صائب از دست مده دامن فرصت زنهار
دست را صیقل آیینه زانوی مکن
صائب این آن غزل عارف روم است که گفت
نقد خود را سره کن عیب ترازوی مکن
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این شعر، شاعر به مخاطب خود توصیه میکند که از روی آوردن به حق غافل نشود و در زندگی تنها به یک جهت تمرکز کند. او به ضرورت شجاعت و توانمندی اشاره میکند و از درگیر شدن در امور بیهوده یا خیره شدن به دنیا پرهیز میدهد. همچنین از دلتنگی و حسرت بر چیزهایی که در دسترس نیست، جلوگیری میکند و بر اهمیت داشتن دل و نگاهی پاک تأکید دارد. او بر این باور است که توجه به ظواهر و دنیای مادی، انسان را از مسیر حقیقی زندگی دور میکند و بهتر است انسان خود را از گرفتار شدن در این دامها حفظ کند. در نهایت، شاعر بر لزوم حفظ فرصتها و مراقبت از نفس تأکید دارد و از دیگران میخواهد که عیوب و نقصهای خود را درک کرده و به اصلاح خود بپردازند.
هوش مصنوعی: به دیگران بیاعتنا نباش و همیشه به حقیقت و خوبیها روی کن. در یک سمت نایست و خودت را به آن سو متمایل نکن تا دچار انحراف و دوری از درستی نشوی.
هوش مصنوعی: زمانی که طعمه را به مانند یک شیر در کف دست خود داری، با دقت و احتیاط رفتار کن و مانند سگی باشد که دائم در حال ناله است، از خدمات و سرویسدهی به هر جایی خودداری کن.
هوش مصنوعی: اینجا به ما گفته میشود که باید از دل و دلمشغولیهایمان هر نوع تاثیری را که از دیگران میگیریم، پاک کنیم. مانند یک آیینه که تنها میتواند تصویر خود را نشان دهد و نباید تحت تأثیر تصاویر و افکار دیگران قرار بگیرد. به این ترتیب، باید به خودمان و ویژگیهای درونیمان توجه کنیم و از تأثیرات منفی و گمراهکننده دور بمانیم.
هوش مصنوعی: خمی که در میدان چرخش جهان وجود دارد، همواره مراقب توست. در این میدان، مراقب دل خود باش و به دنبال خواستههای بیمورد نرو.
هوش مصنوعی: از شدت حرص و طمع تو، خاکی که بر روی آن ایستادهای، ارزشمند و سنگین شده است. بلند شو و مانند سنگی سنگین، خود را به ترازوی دیگر نینداز.
هوش مصنوعی: کسی که دل و دیدهاش پاک باشد، باید با دقت و توجه به زیباییها و جلوههای طبیعی مانند درختان سرو که بر لب هر جوی آب نشستهاند، بنگرد و مراقب باشد که تحت تأثیر افکار و احساسات ناخوشایند قرار نگیرد.
هوش مصنوعی: به زودی مثل سنگ بیاحساس، تنهایی خود را به این همراهان خسته نشان نده.
هوش مصنوعی: موی در نظر صاحبنظران نشانهای از نقص و عیب است؛ اما از روی غم و اندوه به موی خود در میان بدن حساس نباش.
هوش مصنوعی: غصه و درد دلسوزان و بیگانگان هرگز نمیتواند آنقدر عمیق و دائمی شود که به زخم بیفتد. پس از این، دیگر این گل وحشی را تربیت نکن.
هوش مصنوعی: فریب فرصت را نخور و از آن بهره ببر، چرا که دست خود را مانند آیینه صاف و شفاف نگهدار.
هوش مصنوعی: این بیت بیانگر این مفهوم است که باید ارزش حقیقی خود را بشناسیم و اشتباهات و عیوب را کنار بگذاریم، زیرا توجه به نواقص و کاستیها مانع از رشد و پیشرفت میشود. بنابراین، به جای تمرکز بر خطاها، باید به کیفیت و ارزش واقعی خود بپردازیم.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
روی را پاک بشو عیب بر آیینه منه
نقد خود را سره کن عیب ترازوی مکن
همین شعر » بیت ۱۱
صائب این آن غزل عارف روم است که گفت
نقد خود را سره کن عیب ترازوی مکن
خوی با ما کن و با بیخبران خوی مکن
دم هر ماده خری را چو خران بوی مکن
اول و آخر تو عشق ازل خواهد بود
چون زن فاحشه هر شب تو دگر شوی مکن
دل بنه بر هوسی که دل از آن برنکنی
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.