بدر از روشنی عاریه گردید هلال
کوته اندیش محال است کند فکر مال
در سیه دل نکند صحبت نیکان تاثیر
پای طاوس نگارین نشود از پر وبال
از چراغی که گدا می طلبد روشن شد
که شود روز شب تیره به ارباب سوال
تا به خسرو نکند زندگی شیرین تلخ
خون فرهاد محال است که گردد پامال
چه خیال است نفس راست تواند کردن
هرکه را جاذبه شوق کند استقبال
چون مه بدر کنندش به نظر دنبه گداز
ساغر هرکه درین بزم شود مالامال
شرکت آینه بر عشق غیورست گران
من وآن حسن لطیفی که ندارد تمثال
خط آزادی غمهاست گرفتاری عشق
در قفس مرغ آفات بود فارغبال
از حرام است ترا کاهلی از طاعت حق
که بود ذوق عبادت ثمر رزق حلال
تا بود دایره چرخ به جا چون مرکز
اختر ماچه خیال است برآید زوبال
گردش چرخ به اصلاح نیاورد مرا
خرمن هستی من پاک نشد زین غربال
در حضور آن که مرا کرد فراموش و نخواند
به چه امید کنم نامه خود را ارسال
می گشاید دل روشن گهر از خوش سخنان
کار زنگار به آیینه کند طوطی لال
( . . . )
نعمتی را که بود دیده شور از دنبال
هرکه با توسن سرکش کند اندیشه تاخت
مرگ را می کند از ساده دلی استقبال
مور را تا به کف دست سلیمان جا داد
حسن فرماندهیش گشت یکی صد زین خال
سیر افلاک دلیل است به آن عالم نور
شمع باشد سبب گردش فانوس خیال
به ثمر بارور از آب دو چشمم شده است
قطع پیوند کنم چون من ازان تازه نهال
چون کمالات ندارد ثمری جز خواری
جای رحم است برآن کس که کند کسب کمال
قسمت خاک نهادان نشود تلخی عیش
که می ناب ز دردست فزون رزق سفال
ماه نوگشت تمام ازره کاهش صائب
بی ریاضت نشود هیچ کس از اهل کمال
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به بررسی پیچیدگیهای عشق و زندگی انسانی میپردازد. شاعر از عواقب کوتهاندیشی و نداشتن تفکر عمیق نسبت به سرمایه و مال صحبت میکند و اشاره میکند که دل سیاه نمیتواند تأثیر نیکان را بپذیرد. او به نقشی که عشق در زندگی انسانها ایفا میکند و چگونگی سوقدهی افراد به سوی کمال و سعادت میپردازد. همچنین، او بر اهمیت عبادت و استفاده از نعمات خداوند تأکید میکند و میگوید که تنها از طریق کوشش و تلاش میتوان به کمال رسید. در پایان، شاعر به ناگریزی انسان از پذیرش مرگ و تقدیر الهی اشاره میکند و اینکه برای رسیدن به کمال، باید از دردها و رنجها گذر کرد.
هوش مصنوعی: ماه که به طور موقتی روشنایی خود را از بدر میگیرد، به یک فکر کوتاهمدت و غیرواقعی دلالت دارد که امکان ندارد مال و ثروت را با چنین نگرشی به دست آورد.
هوش مصنوعی: اگر دل کسی تیره و تار باشد، صحبت کردن با انسانهای نیکو تاثیری در او نخواهد گذاشت، مثل اینکه پای طاووس زیبا زمانی تغییر نمیکند که بالهایش را داشته باشد.
هوش مصنوعی: از چراغی که یک گدا به دنبال آن است، مشخص میشود که روزی به تاریکی شب، اهالی سوال خواهد کرد.
هوش مصنوعی: تا زمانی که زندگی شیرین و دلنشین به خسرو هدیه نشود، تلخی و سختیهای زندگی فرهاد هرگز فراموش نخواهد شد.
هوش مصنوعی: هر کس که با شوق و محبت جاذبهای در دل داشته باشد، میتواند به راحتی با خود و دیگران ارتباط برقرار کند و از آن عشق و شوق بهرهبرداری کند.
هوش مصنوعی: زمانی که ماه تمام به دلایل مختلف دیده نمیشود، به اندازه گدازهای نرم و درخشان مانند دنبه، همه کسانی که در این جشن و میهمانی حضور دارند، از شراب پر میشوند و ساغرشان پر از نوشیدنی میشود.
هوش مصنوعی: عشق واقعی بسیار ارزشمند و پرحرارت است و من تنها نمونهای از زیبایی را میبینم که تصویر و نمایی ندارد.
هوش مصنوعی: آزادی از غمها به مانند پرواز است، در حالی که گرفتار عشق، مانند مرغی در قفس است که با مشکلات و موانع روبهروست.
هوش مصنوعی: نپرداختن به عبادی که مورد رضایت خداست، چیز ناپسندی است، زیرا لذت واقعی عبادت نتیجه کسب روزی حلال است.
هوش مصنوعی: تا زمانی که دایرهٔ هستی به روال خود ادامه دارد، مرکز هر ستارهای در زندگی ما به حساب میآید؛ بنابراین، نمیتوان در مورد آینده نگران بود.
هوش مصنوعی: چرخ زندگی تغییراتی در من ایجاد نکرد و وجودم از این آزمایش پاک نشد.
هوش مصنوعی: برای چه دلی امید داشته باشم که نامهام را برای کسی بفرستم که مرا فراموش کرده و حتی اسمی از من نمیبرد؟
هوش مصنوعی: دل روشن و درخشان از گفتار زیبا و خوش، غبار و کثیفی را از آینهی خاطرات پاک میکند. طوطی که ساکت است، در این فرآیند نقش خاصی دارد.
هوش مصنوعی: نعمتی که از آن پیشتر آگاهی داشتی، اکنون دیگر از دست رفته و به خاطر آن حسرت و غم داری.
هوش مصنوعی: هر کسی که با اسب سرکش خود بازی کند و به فکر دویدن به سمت مرگ باشد، به سادگی و بیخبر از عواقب، به استقبال مرگ میرود.
هوش مصنوعی: وقتی مور را در کف دست سلیمان جا دادند، حسن فرماندهی خود را به دست آورد و این باعث شد که او به یکی از بهترینها تبدیل شود.
هوش مصنوعی: حرکت کرات آسمانی نشانهای است بر اینکه در آن عالم، نور شمعی وجود دارد که باعث میشود فانوس خیال به چرخش درآید.
هوش مصنوعی: از چشمانم اشک میریزد و مانند میوهای رسیده و بارور شده است. حالا تصمیم دارم ارتباطم را با این احساسات قطع کنم؛ زیرا من به مانند یک درخت تازه کاشته شده هستم.
هوش مصنوعی: افراد فاقد کمالات تنها در نتیجه این ضعف خود به ذلت میافتند، بنابراین بر کسانی که در تلاش برای کسب کمال هستند، باید نصیحت و رحم کرد.
هوش مصنوعی: سرنوشت کسانی که در خاک جاودانه میمانند، تلخی زندگی نمیشود، چرا که خوشی حاصل از شراب ناب از غم و درد بیشتر است و برکت زندگی از سختیهای زندگی میآید.
هوش مصنوعی: ماه نو به طور کامل روشن شد. صائب میگوید بدون جهد و تلاش، هیچکس از افراد با کمال نمیتواند به موفقیت و قلههای انسانی برسد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
تا گرفتم صنما وصل تو فرخنده به فال
جز به شادی نسپردم شب و روز ومه و سال
چه بود فالی فرخنده تر از دیدن دوست
چه بود روزی پیروزتر از روز وصال
بینی آن زلف سیاه از بر آن روی چو ماه
[...]
از هری گر سوی اوغان شوی، ای باد شمال
باز گویی ز هری پیش ملک صورت حال
گویی: آن شهر، کجا بود دل بخت بدو
شادمان همچو دل مرد سخی وقت نوال
بی تو امروز همی نوحه کند بخت برو
[...]
چه بود بهتر و نیکوتر از این هرگز حال
داد پیدا شد و پنهان شد بیداد و محال
باز رفته بکنار و شده آواره غراب
یافته شیر نیستان و شده دور شگال
ماه چونان شده کو را نبود هیچ خسوف
[...]
حاجب بوم یکی از سپید است بفال
. . . ایگانش چو جلاجل شده دمش چو دوال
خاصه را صید گرفتار میان چنگال
عامه مردم را داده از آن صید حلال
ای ترا کرده خداوند خدای متعال
داده جان و خرد و جاه و جوانی و جمال
حق آنرا که زبر دست جهانی کردت
که مرا بیهده بیجرمی در پای ممال
بکرم یک سخن بنده تامل فرمای
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.