نیست چون صاحبدلی تا گویم از اسرار حرف
می زنم از بیکسی با صورت دیوار حرف
معنی پیچیده بی زحمت نمی آید به دست
می شود از پیچ و تاب فکر جوهردار حرف
می کند سنجیده دلهای متین گفتار را
نیست چون مرکز به جا می افتد از پرگار حرف
نیست در روی زمین گوشی سزاوار سخن
چون نبندد طوطیان را زنگ در منقار حرف؟
می شود طومار عمرش طی به اندک فرصتی
هرتهی مغزی که گوید چون قلم بسیار حرف
نیست چشم غافلان از خرده بینی بهره مند
ورنه در هر نقطه ای درج است صد طومار حرف
مردم سنجیده کم گویند حرفی را دوبار
میشود قند مکرر گرچه از تکرار حرف
رزق خواب آلودگان زین نشأه جز خمیازه نیست
می دهد کیفیت می در دل بیدار حرف
از دم بیجا شود آیینه روشن سیاه
بی تأمل پیش اهل دل مزن زنهار حرف
میکشان را می کند گفتار بیش از باده مست
تا نگردی مست در محفل مزن بسیار حرف
مرغ بی هنگام سر را داد ازین غفلت به باد
می کند بی وقت، کار تیغ بی زنهار حرف
می کند بی پرده عیبش را به آواز بلند
می زند هرکس که در گوش گران هموار حرف
حرف حق بی پرده پیش باطلان گفتن خطاست
از بلندی گشت بر منصور چوب دار حرف
سینه های بی غبار آیینه یکدیگرند
هست در هنگامه اشرافیان بیکار حرف
ناله بلبل به گوش باغبان آید گران
می شود از گفتن بسیار، بی مقدار حرف
تا به گوش عاشقان افتان و خیزان می رود
بس که زان لبهای میگون می رود از کار حرف
چون سیه مستی است کز میخانه می آید برون
چون برآید از لب میگون آن دلدار حرف
من که رگ از لعل می آرم به آسانی برون
نیست ممکن واکشم زان لعل گوهربار حرف
همزبانی نیست چون درگوشه خلوت مرا
می کشم از خامه کوته زبان ناچار حرف
تخم قابل را زمین شور باطل می کند
پیش دلهای سیه صائب مکن اظهار حرف
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این شعر، شاعر به بررسی و نقد گفتار و سخن میپردازد. او میگوید که افرادی که به صورت بیحساب و بیمورد سخن میگویند، در واقع ارزش کمتری دارند و سخنانشان بیمعنا و بیمحتواست. همچنین، تأکید میکند که درک عمیق و واقعی سخن، نیازمند دل و فکر سنجیده است و نباید بدون فکر و تأمل به گفتگو پرداخت. شاعر به این نکته اشاره میکند که سخنان حق باید در شرایط مناسب گفته شوند و گاهی سکوت بهتر از سخن گفتن است. در انتها، خلق واژههایی که از عمق دل نمیآیند، نقد میشود و غفلت از زمان و مکان مناسب سخن گفتن، مورد انتقاد قرار میگیرد. در مجموع، شعر به اهمیت کیفیت گفتار و توجه به محتوا در ارتباطات انسانی تأکید دارد.
هوش مصنوعی: هیچکس مثل یک انسان صاحب دل وجود ندارد تا بتوانم از رازها سخن بگویم؛ من از تنهاییام در کنار دیوار سخن میگویم.
هوش مصنوعی: معنای عمیق و پیچیده به سادگی به دست نمیآید؛ بلکه نیازمند تفکر و تعمق است. باید در لحن و بیان دقت کرد تا به جوهر اصلی کلام رسید.
هوش مصنوعی: دلهای استوار و با دلیل، مانند پرگار در مرکز خود ثابت نیستند. وقتی سخن گفته میشود، ممکن است از حقیقت دور شود.
هوش مصنوعی: در دنیا هیچ کسی نیست که لایق شنیدن سخن باشد، زیرا اگر طوطیها زنگی در منقار داشته باشند، حرفی نمیزنند.
هوش مصنوعی: هر کس که بیخبر و ناآگاه باشد، ممکن است در کمترین زمان عمرش به پایان برسد و این اتفاق به سادگی میافتد. در واقع، او مانند قلمی است که فقط حرفهای بیمحتوا میزند و هر چه بیشتر بگوید، ارزش کمتری دارد.
هوش مصنوعی: چشم افرادی که فقط به جزئیات بیاهمیت توجه میکنند، از فهم مطالب عمیق و ارزشمند بینصیب است. اگر نگاهی دقیقتر به مسائل بیندازند، میتوانند در هر موقعیتی حجم زیادی از اطلاعات و سخنان مهم را مشاهده کنند.
هوش مصنوعی: مردم با احتیاط و دقت صحبت میکنند و کمتر دوباره چیزی را میگویند. گاهی ممکن است یک موضوع با تکرار به شیرینی و جذابیت بیشتری تبدیل شود، حتی اگر تکرار آن حرف باشد.
هوش مصنوعی: خوابآلودگان در این دنیا چیزی جز خمیازه دریافت نمیکنند، اما آنهایی که بیدارند، کیفیت و لذت خود را از می در دلشان احساس میکنند.
هوش مصنوعی: اگر به چیزهای بیمورد و بیربط توجه کنی، مانند آینهای که تنها تصویر تاریک را نشان میدهد، بیفکر و بدون تأمل با اهل دل صحبت نکن و از این کار بپرهیز.
هوش مصنوعی: میگوید اگر میخواهی مست شوی، باید کمتر صحبت کنی؛ چرا که گفتن بیش از حد در جمع، تو را از حالت مستی دور میکند. بنابراین در محفل، زیاد سخن نگویید.
هوش مصنوعی: پرندهای که در زمان نامناسب آواز میخواند، به دلیل غفلتی که دارد، سرش را به زیر باد میسپارد. او در زمانی نادرست عمل میکند، همچون تیغی که بیاحتیاطی برای خود به بار میآورد.
هوش مصنوعی: هر کسی که به راحتی و بدون ترس از عیبهای دیگران صحبت میکند، نشاندهندهی صداقت و بیپرده بودن اوست. او با صدای بلند عیبها را بیان میکند، حتی اگر دیگران در حال گوش دادن به او باشند.
هوش مصنوعی: بیان حقیقت به صورت شفاف و بدون پردهپوشی در برابر کسانی که به باطل معتقدند، اشتباه است. چرا که ممکن است عواقب سنگینی داشته باشد، مانند سرنوشت منصور که به خاطر بیان حق، به دار آویخته شد.
هوش مصنوعی: دلهای پاک و بیآلایش مانند آیینههای یکدیگرند و در زمان حضور افراد مرفه و بیکار، سخن گفتن از عشق و احساسات در میان آنها به وقوع میپیوندد.
هوش مصنوعی: صدای ناله بلبل برای باغبان به شدت آزاردهنده میشود، به طوری که از گفتن حرفهای بیمعنی و زیاد خسته میشود.
هوش مصنوعی: این شعر درباره صدای عشق و تاثیر آن بر عاشقان صحبت میکند. صدا مانند نغمهای به گوش دلسپردگان میرسد و به خاطر زیبایی و شیرینی لبهایی که این نغمه را میگویند، دلها به وجد میآیند و احساساتشان به بالا و پایین میرود. این سخن برای عاشقان جذاب و دلنشین است و به آنها نیرو میدهد.
هوش مصنوعی: چون کسی مست سیاه است که از میخانه خارج میشود، وقتی لبان دلدارش سرخ و شاداب است، صحبت میکند.
هوش مصنوعی: من که به راحتی میتوانم خونم را از لعل بیرون بریزم، نمیتوانم از آن لعل باارزش حرفی بزنم.
هوش مصنوعی: در یک مکالمه دوستانه یا خصوصی، به وضوح نشان میدهم که چگونه افکار و احساساتم را با زبانی محدود و ناتوان بیان میکنم. این احساس ناتوانی باعث میشود که در انتقال پیامهایم دچار مشکل شوم.
هوش مصنوعی: زمین نمکین بذرهای امید را از بین میبرد، پس ای صائب، در برابر دلهای تیره و پر از غم، چیزی را بر زبان نیاور.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
در دل تنگم خموشی میکند انبار حرف
محرمی کو تا بگویم اندک از بسیار حرف
حرفهای پختهٔ سنجیده دارم در درون
گر به نطق آیم توانم گفت صد طومار حرف
محرمی خواهم که دریابد به حدس صایبش
[...]
گر نخواهی سازدت در بزم بیمقدار حرف
تا توان خاموش گردیدن مزن بسیار حرف
حرف بیجا گر دعا باشد چو سنگ تفرقه است
گل بهدر زد بسکه بلبل زد در این گلزار حرف
حرف حق خوب است اما صرفه در گفتار نیست
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.