کجا تدبیر پیران کهنسال از جوان خیزد؟
نیاید از دم تیغ آنچه از پشت کمان خیزد
به زور عجز، تمکین بزرگی برنمی آید
به اندک ناله ای فریاد از کوه گران خیزد
سرایت می کند در ظالمان آزار مظلومان
که فریاد از دل سخت کمان پیش از نشان خیزد
مشو در دور خط از فتنه رخسار او ایمن
که گرد فتنه بیش از دامن آخر زمان خیزد
پشیمانی ندارد خنده بر وضع جهان کردن
ندارد گریه در پی خنده ای کز زعفران خیزد
فسان شمشیر را در خونفشانی تیز می سازد
نباشد چون دل سنگین، چه از تیغ زبان خیزد؟
دل سنگین گرفتم آب شد از شرم عصیانم
به یک شبنم چه گرد از چهره این بوستان خیزد؟
گرانتر شد زباد صبح خواب این گرانجانان
به سیلاب فنا از جا مگر این کاروان خیزد
در آن گلشن که صائب غنچه منقار بگشاید
به جای ناله از آتش زبانان الامان خیزد
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به بررسی وضعیت انسانی و اجتماعی پرداخته و به تناقضات و دشواریهای زندگی اشاره میکند. شاعر میگوید که تدبیر و خرد پیران در برخی مواقع از جوانان برنمیخیزد و قدرت زور و سلطه نمیتواند بر بزرگی قلب و روح غلبه کند. نالهها و فریادهای مظلومان از دل سنگین ظالمین برمیخیزد و فتنهها و مشکلات اجتماعی نمیتوانند از بین بروند. همچنین بیان شده که شادی و خندهها نمیتوانند جاگزین درد و رنج شوند و نتایج اعمال انسانی در نهایت بر زندگی آنها تأثیر میگذارد. در نهایت، شاعر به زیبایی و لطافت گلشن و دردهایی که در آن نهفته است، اشاره میکند و از نالهها و آتش زبانان میگوید. این شعر به نوعی استعارهای از زندگی و چالشهای آن است.
هوش مصنوعی: کجا میتوان به تدبیر و اندیشههای افراد باتجربه و با سن و سال اعتماد کرد، وقتی که جوانان به سرعت و بدون تعلل عمل میکنند؟ هیچ چیزی نمیتواند از تندی و قاطعیت تیری که از کمان شلیک میشود، به وجود آید.
هوش مصنوعی: با وجود ناتوانی، بزرگی به زور به دست نمیآید؛ یک نالهی کوچک میتواند فریاد بلندی از دل کوههای عظیم برآورد.
هوش مصنوعی: آسیبها و بیعدالتیهایی که بر مظلومان روا داشته میشود، به طور غیرمستقیم بر ظالمها تأثیر میگذارد و ممکن است به آنها نیز آسیب برساند. در واقع، درد و فریادی که از دل کسانی که مورد ظلم قرار گرفتهاند برمیخیزد، نمیتواند بیتأثیر بماند و بر زندگی ظالمان هم سایه میاندازد.
هوش مصنوعی: از زیبایی و جذابیت چهرهاش غافل نشو، زیرا مشکلات و فتنهها به اندازه دامن زمانهی آخر در اطراف او وجود دارد و ممکن است به تو آسیب برساند.
هوش مصنوعی: در زندگی به سبب وضعیت جهان، خندیدن بیفایده است و گریه کردن هم پس از خندیدن، از شادی واقعی که میتواند مانند زعفران خوشبو و دلنشین باشد، نخواهد بود.
هوش مصنوعی: تیغ کلام و سخن چون با احساسات و انرژی همراه باشد، تأثیر بیشتری خواهد داشت. اگر دل سنگین و بیاحساس باشد، نمیتواند تأثیرگذار باشد. مهم این است که سخن از عمق دل برآید تا اثرش را بگذارد.
هوش مصنوعی: در دل غمگینی که دارم، به خاطر نافرمانیام، دلم به قدری سنگین شده که شاید حتی یک قطره باران هم بر اثر شرم من بر روی چهره این باغ جوانه بزند و به صورت گلها یا درختان این بوستان جلوهای ببخشد.
هوش مصنوعی: در این شعر، بیان شده که خواب گرانقیمت و ارزشمند صبحگاهی تحت تأثیر طوفان و تغییرات ناگهانی به خطر افتاده است. تنها راه نجات این گرانقیمتها ممکن است حرکت و تلاش کاروانی باشد تا از این وضعیت نجات یابند.
هوش مصنوعی: در باغی که صائب در آن میتواند غنچهاش را بگشاید، به جای نالههای دلخراش، صدای فریاد کمک از زبانهای آتشین به گوش میرسد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
مرا هر ساعتی سودای آن نامهربان خیزد
که مشکینش همی گویی دو سنبل ز ارغوان خیزد
رخ رخشان آن دلبر فراز قد رعنایش
به ماه چارده ماند که از سرو روان خیزد
دهان تنگ و روی او گمانی در یقین مضمر
[...]
اگر مهر خموشی زان لب شیرین بیان خیزد
سبک چون پنبه سنگینی ز هر گوش گران خیزد
چه می کز وی همی اندیشه تن بیم جان خیزد
نه رامش دردسر تیمار تن رنج روان خیزد
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.