نیست تا پاک از غرضها در سخاوت سود نیست
در تلاش نام، سیم و زر فشاندن جود نیست
خواب غفلت پرده چشم غلط بین می شود
ورنه در مهد زمین آسودگی موجود نیست
آه را از درد و داغ عشق باشد بال و پر
نگذرد از پشت لب آهی که دردآلود نیست
می کند آب و علف ضایع درین بستانسرا
هر که از گفتار و کردارش دلی خشنود نیست
سیل را از بحر بی پایان گذشتن مشکل است
سنگ راهی شوق را چون منزل مقصود نیست
بوی خون می آید از گلهای این بستانسرا
سرو این گلزار کم از تیغ زهرآلود نیست
تیغ معذورست در کوتاهی زلف ایاز
سرکشی با پادشاهان عاقبت محمود نیست
زهر را بر خود گوارا می کند نفس خسیس
جز زیان عام مردم، تاجران را سود نیست
دیده ناقص بصیرت از هنر افتد به عیب
چشم روزن را نصیب از شمع غیر از دود نیست
بوی تسلیم از گلستان رضا نشنیده است
کوته اندیشی که از وضع جهان خشنود نیست
هر چه پیش از مرگ می بخشی به سایل همت است
برگ را در برگریز از خود فشاندن جود نیست
صلح کن صائب به داغ عشق ازین عبرت سرا
در بساط آسمان گر اختر مسعود نیست
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به بررسی مفاهیم عشق، سخاوت، و واقعیتهای زندگی میپردازد. شاعر به این نکته اشاره میکند که سخاوت واقعی بدون غرض و هدف نبوده و خواستهها و آرزوها در دنیای مادّی به حقیقت نمیرسند. او به خواب غفلت اشاره میکند که مانع از درک آسودگی واقعی است. همچنین، درد و عواطف عشق را همچون پر و بال میداند و خاطرنشان میکند که دردنانهها اهمیتی دارند.
شاعر از ناسازگاری کارها و گفتار انسانها و تأثیرات منفی آنها بر دیگران سخن میگوید. او به چالشهای مسیر عشق و شادی اشاره کرده و میگوید که نباید در دام دنیا گرفتار شد. در نهایت، بر منطق و درک عمیق تأکید دارد و معتقد است که آرامش و صلح واقعی در فهم صحیح از زندگی و جهان پیرامون بهدست میآید.
هوش مصنوعی: سخاوت واقعی زمانی است که انسان بدون هیچ نیت و منفعتی به دیگران کمک کند. تلاش برای به دست آوردن شهرت یا مال، در واقع بخشش نیست و ارزش ندارد.
هوش مصنوعی: اگر انسان در خواب غفلت باشد، نمیتواند واقعیتها را به درستی ببیند، اما در حقیقت در این دنیا هیچ آرامش واقعی وجود ندارد.
هوش مصنوعی: آه و نالهای که از عشق و درد ناشی میشود، توان پرواز دارد و به آسانی از دهان بیرون میآید، اما آموختن آن درد و رنج، تنها با پشت سر گذاشتن درد واقعی ممکن است.
هوش مصنوعی: هر کسی که از گفتار و رفتار خود راضی نیست، در این باغ موجب زحمت و خسارت به آب و علف میشود.
هوش مصنوعی: عبور از سیلِ بیپایان دشوار است، زیرا سنگلاخی که در مسیر عشق قرار دارد، مانند جایی برای توقف و هدف نهایی نیست.
هوش مصنوعی: بوی خون از گلهای این باغ به مشام میرسد و سروهای این گلزار، کم از تیغهای زهرآلود نیستند.
هوش مصنوعی: زلفهای ایاز به مانند تیغی هستند که به خاطر کوتاهی خود معذورند. اما سرکشی و نافرمانی که از جانب برخی برندا میشود، سرانجام خوبی نخواهد داشت. محمود، پادشاه، همیشه برتر و برنده است و این نافرمانی عاقبت خوشی به دنبال نخواهد داشت.
هوش مصنوعی: نفس بخل و خساست مانند زهر عمل میکند، یعنی فرد بخیل نه تنها به خود آسیب میزند، بلکه به دیگران نیز زیان میرساند. تاجران فقط به نفع خود فکر میکنند و از مشکلات عمومی مردم سودی نمیبرند.
هوش مصنوعی: چشم ناتوان نمیتواند زیباییها را ببیند و فقط عیبها را مشاهده میکند؛ مانند آنکه در نور شمع، فقط دود را میبیند و چیزی از روشنی نمیفهمد.
هوش مصنوعی: کسی که از شرایط جهان ناراضی است، به این دلیل است که نمیتواند بوی آرامش و تسلیم در برابر اراده خداوند را از گلستان راضی بشنود. او کوتاهنظر است و قادر به درک زیباییهای موجود در زندگی نیست.
هوش مصنوعی: هر چیزی که قبل از مرگ به دیگران میبخشی، نشان از اراده و همت تو است. اگر درخت برگهایش را به زمین میریزد، این عمل نشانهی بخشش نیست، بلکه بخشی از طبیعت آن درخت است.
هوش مصنوعی: به آرامش برس ای صائب، چرا که عشق زخمداری است و اینجا در این جهان که پراز عبرت است، اگر ستاره خوشبختی نیست، پس به چه کار میآید؟
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
هیچ کس را در جهان جز مدتی معدود نیست
غیر ذات حق تعالی جاودان موجود نیست
بر ذهاوی نوحهٔ من نوحهٔ علم است و فضل
نوحهام بر پیکری مشهود و نامشهود نیست
نوحهام بر فوت الهامات و طبع شعر اوست
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.