جان نثار یار کردن خاک را زر کردن است
قطره ناچیز را دریای گوهر کردن است
خوابگاه مرگ را هموار بر خود ساختن
در زمان زندگی از خاک بستر کردن است
در جهان آب و گل رنگ اقامت ریختن
در گذار سیل بی زنهار لنگر کردن است
همچو ماهی فلس کردن جمع در بحر وجود
در هلاک خویشتن انشای محضر کردن است
کعبه را بتخانه کردن پیش ما آزادگان
از تمناخانه دل را مصور کردن است
عقل را با عشق عالمسوز گردیدن طرف
موم را سر پنجه با خورشید انور کردن است
خاکساری را بدل با سرفرازی ساختن
پشت بر محراب طاعت بهر منبر کردن است
عافیت کردن طلب در عالم پرشور و شر
جستجوی سایه در صحرای محشر کردن است
زهد را بر وسعت مشرب نمودن اختیار
بهر شیر دایه ترک شیر مادر کردن است
همچو بیدردان ز خون دل به می قانع شدن
با کف بی مغز صلح از بحر گوهر کردن است
هست در روی زمین هر دانه ای را حاصلی
حاصل کوچکدلی دلها مسخر کردن است
عرض مطلب پیش خوی آتشین گلرخان
عودهای خام را در کار مجمر کردن است
تنگ خلقی بر خود و بر خلق سازد کار تنگ
خلق خوش خود را و عالم را معطر کردن است
نیک بختان نیستند ایمن ز چشم شور چرخ
شوربختی ها نمک در چشم اختر کردن است
خرد مشمر جرم را کز زخم نیش پشگان
کار فیل کوه پیکر خاک بر سر کردن است
از زمین گیری برآرد ترک دنیا روح را
سکه رایج در جهان از پشت بر زر کردن است
با نگاه خشک قانع زان بهشتی رو شدن
صبر بر لب تشنگی با آب کوثر کردن است
جوهر چین جبهه وا کرده را در کار نیست
صفحه آیینه مستغنی ز مسطر کردن است
بر مآل کار خود چون می لرزد دلم
گرچه کار بحر رحمت موم عنبر کردن است
گلرخان را جلوه در آیینه کردن بی حجاب
شمع روشن بر سر خاک سکندر کردن است
مهر خاموشی زدن بر لب درین وحشت سرا
کام تلخ خویش صائب تنگ شکر کردن است
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن شعری است که به بیان مفاهیم عمیق و فلسفی در مورد زندگی، عشق، مرگ و معنای انسانیت میپردازد. شاعر به تفکر درباره تلاش و جاننثاری در زندگی اشاره میکند و به دنبال تبدیل چیزهای ناچیز به ارزشمند و ساختن بستری برای زندگی و عشق است. او از تمنا و زهد صحبت میکند و اینکه انسان باید در میانه چالشها و سختیها به جستجوی هدف و معنا بپردازد. همچنین به تنگنظری و آثار آن در زندگی اشاره کرده و نشان میدهد که بزرگی و سعادت در قناعت و صبوری نهفته است. در نهایت، شاعر بر این نکته تأکید میکند که در نهایت، کارهای ما و نیتهای ما مهمتر از ظاهر و خوشیهای زودگذر زندگیاند.
هوش مصنوعی: فدای محبت یار شدن یعنی اینکه از خاک و چیزهای بیارزش، چیزهای باارزش بسازیم. همچنین، تبدیل کردن یک قطره کوچک به یک دریای پر از جواهر نشاندهنده قدرت عشق و دستاوردهای بزرگ است.
هوش مصنوعی: آماده سازی زمینه مرگ در زمانی که به زندگی مشغولیم، مانند درست کردن بستر از خاک برای خواب است.
هوش مصنوعی: زندگی در این جهان مملو از تغییر و ناپایداری است. در این فضای بیثبات، هیچ چیز مطمئن نیست و مانند قایقی که در میان سیل شناور است، باید به جریان زندگی تن داد و خود را با آن تطبیق داد. در واقع، تلاش برای ایجاد ثبات در چنین جهانی، مثل لنگر انداختن در آبی طغیانی است که ممکن نیست.
هوش مصنوعی: مانند ماهی که در دریا جمع میشود، در حقیقت، در حال نابودی خود هستیم و این وضعیت فقط به خاطر حضور در محضر هستی است.
هوش مصنوعی: کعبه را به خانه بت تبدیل کردن، برای ما آزادگان به معنای این است که دل را با آرزوها و خواستههایمان ساختهایم.
هوش مصنوعی: عقل وقتی با عشق ترکیب شود، به یک نیروی بسیار قدرتمند تبدیل میشود. به گونهای که میتوان با آن مانند کسی که با نور خورشید در تماس است، با زیباییهایی که در دنیا وجود دارد، ارتباط برقرار کرد.
هوش مصنوعی: اگر انسان بخواهد به جای تواضع و احترام به مقامهای بالاتر، خود را در برابر دیگران بزرگ و سرکش نشان دهد، این نشاندهندهی نادرستی در رفتار اوست. انسان باید در برابر مسائل معنوی و مذهبی با humility و فروتنی عمل کند، نه اینکه به خاطر مناصب و سخنرانیها، از اصول خود دور شود.
هوش مصنوعی: در دنیایی پر از هیجان و آشفتگی، خواستن آرامش و آسایش، مانند تلاش برای پیدا کردن سایهای در روزی گرم و بیپناهنگ است.
هوش مصنوعی: انتخاب رفاه و لذتهای دنیوی برای آنکه به زهد و پرهیزکاری دست یازیم، شبیه به این است که برای نوشیدن شیر از دایه، شیر مادر را ترک کنیم. این بیانگر این است که گاهی برای دستیابی به چیزی خاص، باید از منابع طبیعی و اولیه خود گذشت.
هوش مصنوعی: مانند افرادی که دردی احساس نمیکنند، با نوشیدن شراب از درد دل خود راضی میشوند. این کار مانند آن است که با دستانی ناتوان و بیفکر، بخواهند از دریا جواهراتی استخراج کنند.
هوش مصنوعی: در دنیا هر دانهای، به هر اندازه که کوچک باشد، نتیجهای دارد و آن نتیجه تسخیر کردن دلهای دیگران با ناتوانی و ضعف روحی است.
هوش مصنوعی: موضوع سخن این است که زیبایی و جذابیت خیرهکنندهی گلرخان، مانند آتش قوی، میتواند چوبهای خام و بیخاصیت را به آتش تبدیل کند و آنها را به حالت روشنی درآورد. در واقع، نفوذ و تأثیر او بر اطرافیان و چیزهای بیارزش، آنها را ارزشمند و پرجلوه میسازد.
هوش مصنوعی: اگر کسی در درون خود تنگنظری و خُلق بدی داشته باشد، نهتنها زندگی خود را دشوار میکند، بلکه دیگران را نیز تحت تأثیر قرار میدهد. در مقابل، داشتن روحیهای خوش و مثبت میتواند به بهتر کردن جو زندگی و تأثیرگذاری مثبت بر روی اطرافیان کمک کند.
هوش مصنوعی: افراد خوشبخت نیز از خطرات و بدبیاریها در امان نیستند و مشکلات زندگی میتواند به آنها آسیب برساند، مانند این که زحمات و بدبختیها به نوعی زینت و تسلط بر شانس آنها تبدیل میشود.
هوش مصنوعی: عقلمان نیت نکنید که زخم پشهها کم اهمیت است؛ زیرا در واقع، فیل بزرگ قادر است که به راحتی خاک را بر سر خود بریزد و بر همین اساس، موارد به ظاهر کوچک هم میتوانند تأثیرات بزرگ و عمیقی داشته باشند.
هوش مصنوعی: اگر انسان از وابستگی به دنیا و مسائل مادی رها شود، میتواند روحش را به کمال برساند. در واقع، ارزش واقعی و معنوی زندگی در این است که به جای دنبال کردن زر و زرق و برق دنیا، به رشد و پرورش روح توجه کنیم.
هوش مصنوعی: با یک نگاه سرد و بیاحساس، به بهشت رسیدن بهتر از آن است که در حالی که تشنهای، صبر کنی و امیدوار باشی که از آب کوثر سیراب شوی.
هوش مصنوعی: در اینجا شاعر به زیبایی و جلای خاصی که در چهره یک معشوق وجود دارد اشاره میکند. او میگوید که زیبایی و هنر او بهاندازهای دلنشین و خیرهکننده است که نیاز به تزیین یا نقاشی ندارد؛ مانند صفحۀ آیینهای که خود به خود جلوهگر است و نیازی به نوشتن یا طراحی ندارد.
هوش مصنوعی: دل من در مورد نتیجه کارهایم نگران و مضطرب است، هرچند که کار بزرگ و مهمی که در پیش دارم، به خوبی و با رحمت انجام خواهد شد.
هوش مصنوعی: زیبایی گلرخان همچون نوری است که در آینه نمایان میشود و بدون حجاب چون شعلهای تابناک بر فراز خاک اسکندر میدرخشد.
هوش مصنوعی: در این تنهایی و ترس وحشتآور، سکوت کردن و چیزی نگفتن به نوعی تلاش برای شیرین کردن تلخیهای زندگی خود است.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.