گنجور

 
سعدی
سعدی » بوستان » باب هفتم در عالم تربیت »

بخش ۲۲ - حکایت

جوانی ز ناسازگاریِ جُفت

بِرِ پیرمردی بنالید و گفت

گران‌باری از دست این خصمِ چیر

چنان می‌برم کآسیاسنگِ زیر

به سختی بنه گفتش، ای خواجه، دل

کس از صبر کردن نگردد خجل

به شب سنگ بالایی ای خانه‌سوز

چرا سنگ زیرین نباشی به روز؟

چو از گُلبنی دیده باشی خوشی

روا باشد اَر بارِ خارش کِشی

درختی که پیوسته بارَش خوری

تحمل کن آنگه که خارَش خوری

 
 
 
گنجور را از دست هوش مصنوعی نجات دهید!

با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

وزن: فعولن فعولن فعولن فعل (متقارب مثمن محذوف یا وزن شاهنامه)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: ویکی‌درج
تعداد ابیات: ۶
خلاصه

هوش مصنوعی: در این شعر، جوانی از مشکلات و ناملایمات زندگی‌اش به پیرمردی شاکی است و احساس سنگینی بار و سختی کار را بیان می‌کند. پیرمرد به او نصیحت می‌کند که تحمل کند و نگران نباشد، زیرا صبر و شکیبایی همیشه ارزشمند است. او اشاره می‌کند که در زندگی، ممکن است روزها سخت و شب‌ها راحت باشد، و تحمل سختی‌ها در کنار لذت‌ها ضروری است. همچنین به جوان یادآوری می‌کند که مانند درختی که میوه‌اش را می‌دهند و در عوض خارهایش را هم باید تحمل کند، باید در زندگی نیز درکنار خوشی‌ها، رنج‌ها را نیز بپذیرد و تحمل کند.

برگردان به زبان ساده

# جوانی ز ناسازگاریِ جُفت

بِرِ پیرمردی بنالید و گفت

هوش مصنوعی: جوانی به خاطر ناسازگاری و مشکلاتی که با همسرش داشت، نزد یک پیرمرد شکایت کرد و گلایه کرد.

# گران‌باری از دست این خصمِ چیر

چنان می‌برم کآسیاسنگِ زیر

هوش مصنوعی: من باری سنگین از وجود این دشمن ماهر را به دوش می‌کشم، مانند سنگی که زیر آب است و در زیر فشار قرار دارد.

# به سختی بنه گفتش، ای خواجه، دل

کس از صبر کردن نگردد خجل

هوش مصنوعی: با سختی و زحمت به او گفت: ای آقا، دل هیچ‌کس از صبر کردن شرمنده نمی‌شود.

# به شب سنگ بالایی ای خانه‌سوز

چرا سنگ زیرین نباشی به روز؟

هوش مصنوعی: در شب تاریک و هولناک، ای ویرانگر خانه، چرا در روز روشن و آرام، به پشتیبانی و سکونت در زیر نیستی؟

# چو از گُلبنی دیده باشی خوشی

روا باشد اَر بارِ خارش کِشی

هوش مصنوعی: وقتی زیبایی را در گل‌ها دیده‌ای، جایز است که خوشحال باشی حتی اگر درد و مشکلاتی را هم تحمل کنی.

# درختی که پیوسته بارَش خوری

تحمل کن آنگه که خارَش خوری

هوش مصنوعی: درختی که همواره میوه‌هایش را می‌خوری، باید تحمل کنی زمانی که نیز خارهایش را می‌زنی.
رونوشت متن رونوشت نشانی نمای مشابه کتابهای چاپی (فقط رایانه)
اطّلاعات
واژگان
تصاویر
خوانش‌ها
مشق شعر
ترانه‌ها
حاشیه‌ها
اطّلاعات
واژگان
تصاویر
خوانش‌ها
مشق شعر
ترانه‌ها
حاشیه‌ها
اطّلاعات
واژگان
تصاویر
خوانش‌ها
مشق شعر
ترانه‌ها
حاشیه‌ها
بخش ۲۲ - حکایت به خوانش حمیدرضا محمدی
می‌خواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.
بخش ۲۲ - حکایت به خوانش عندلیب
بخش ۲۲ - حکایت به خوانش فاطمه زندی
فعال یا غیرفعال‌سازی قفل متن روی خوانش من بخوانم
اطّلاعات
واژگان
تصاویر
خوانش‌ها
مشق شعر
ترانه‌ها
حاشیه‌ها
اطّلاعات
واژگان
تصاویر
خوانش‌ها
مشق شعر
ترانه‌ها
حاشیه‌ها

معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است

اطّلاعات
واژگان
تصاویر
خوانش‌ها
مشق شعر
ترانه‌ها
حاشیه‌ها

تا به حال ۱۰ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...

م.جدیدی در ‫۱۲ سال و ۷ ماه قبل، چهارشنبه ۸ شهریور ۱۳۹۱، ساعت ۲۱:۵۸ نوشته:

چنان می برم کاسیا سنگ زیر

reply flag link

 
علیرضا در ‫۱۱ سال و ۱۱ ماه قبل، دوشنبه ۹ اردیبهشت ۱۳۹۲، ساعت ۲۲:۴۲ نوشته:

دعوت به سازش به خوبی در این حکایت احساس میشود ولی سازشی که بر خلاف حکایت های دیگر به سعدی به خاطر خوبی و حتی خوبرویی زن نیست و صرفا به خاطر مسایل جنسی ست

reply flag link

 
ابوالفضل در ‫۱۰ سال و ۶ ماه قبل، چهارشنبه ۱۹ شهریور ۱۳۹۳، ساعت ۲۲:۴۹ نوشته:

نخیر دقیقا به زن یا مرد بودن شخص اشاره نشده و ممکن است که طرف زن باشد

reply flag link

 
سید حمید حسینی کیا در ‫۲ سال و ۹ ماه قبل، پنجشنبه ۱۹ خرداد ۱۴۰۱، ساعت ۰۹:۱۷ پاسخ داده:

سلام

نظر شما غیر واقع است. قطعا مخاطب پیر، مرد بوده

reply flag link

 
Zar در ‫۸ سال و ۷ ماه قبل، جمعه ۱۵ مرداد ۱۳۹۵، ساعت ۰۵:۰۰ نوشته:

به شب سنگ بالا یعنی چه؟

reply flag link

 
هادی مختاری در ‫۷ ماه قبل، پنجشنبه ۸ شهریور ۱۴۰۳، ساعت ۰۳:۵۱ پاسخ داده:

دوست نازنین، اگر مفهوم این «به شب سنگ بالا» رو نفهمیدی ، بقول دیگر شاعر عزیز نصف عمرت برفناست... یعنی همه این شعر هست و این عبارت «به شب سنگ بالا» و عبارت و مفهوم قرینه آن در بیت بعد «به روز سنگ زیرین».... دیوانه کننده‌س این قدرت بیان و بازی با کلمات شیخ اجل... میفرماید که تو اگر شب مثل سنگ رویی(سنگ بالا) ی آسیاب، با اون هیکل گنده و سنگین میفتی روی زنت و ترتیبش رو در اون حالت میدی( تو رو و اون زیر)، پس به تلافی در هنگام روز تو سنگ زیر باش( کنایه از صبر و تحمل)... اگر شب سنگ رو هستی، روز سنگ زیر باش.... 

حال کردی؟؟؟؟ شُش‌ت حال اومد؟؟؟ درود بر تو سعدی بزرگ و صدهزاربار شکر که زبان مادری من فارسی‌ هست که اینها رو بخونم و بفهمم و لذت ببرم...

هادی مختاری... آخرین شبهای غربت... بازگشت به ایران در هفته آینده بعد از ۲۵ سال دوری و اقامت در شهر خیس لندن و... این نوشته بماند اینجا و این خط بر دیوار گنجور به یادگار امشب... ۲۹ آگوست ۲۰۲۴، شارجه، امارات متحده عربی

reply flag link

 
عارف در ‫۶ سال و ۷ ماه قبل، دوشنبه ۲۹ مرداد ۱۳۹۷، ساعت ۰۱:۲۴ نوشته:

زبان استاد سخن همیشه طنز آمیز بوده و اشاره به مسائل جنسی از ارزش گفتار سعدی چیزی کم نمیکنه
اتفاقا زن را به گل تشبیه می کنه که کنایه از زیبایی و مایه انبساط خاطر مرد است و همچنین به درخت مثمر تشبیه می کنه که کنایه از زایش و تداوم زندگی و بهره مندی از زندگی است . در کل نصیحتی که به جوان (منظور مرد جوان) می کند سخن بسیار سنجیده ای است که هنوز بعد از هفت قرن کهنه نشده، میگه زندگی مشترک همینه و نباید انتظار گل بی خار داشته باشی و باید در مقابل آنهمه خوبی ها تحمل عیوب طرف مقابل ارزشش را دارد. این دیدگاه در جامعه مرد سالار آن زمان بسیار پیشرفته و پخته بوده.

reply flag link

 
نگار بهشتی پور در ‫۴ سال و ۱۰ ماه قبل، شنبه ۲۰ اردیبهشت ۱۳۹۹، ساعت ۰۴:۰۳ نوشته:

کآسیا سنگ زیر: چنانکه سنگ زیرین آسیا بار سنگین می برد
به سختی بنه گفتش، ای خواجه، دل:‌با این سختی (خوی ناسازگارش) بساز و صبر کن

reply flag link

 
msn در ‫۴ سال و ۵ ماه قبل، شنبه ۱۹ مهر ۱۳۹۹، ساعت ۲۰:۱۰ نوشته:

"به شب سنگ بالایی ای خانه سوز" منظور این بوده که شب مثل سنگ رویی آسیاب هستی و بی دغدغه از همسرت لذت میبری و مایه آرامش تو هست در عوض روز سنگ زیرین باش و سختیها رو بخاطر خوبیهایی که ازش دیدی تحمل کن

reply flag link

 
سید حمید حسینی کیا در ‫۲ سال و ۹ ماه قبل، پنجشنبه ۱۹ خرداد ۱۴۰۱، ساعت ۰۹:۱۶ نوشته:

به سختی بنه گفتش، ای خواجه، دل

این مصرع دقیقا یعنی چی؟ اگر می گفت:

گفتش به سختی بنه ای خواجه دل ، درست بود

اما الان یه جوریه

reply flag link

 
شایان حداد در ‫۱ سال و ۲ ماه قبل، سه‌شنبه ۳ بهمن ۱۴۰۲، ساعت ۱۱:۲۲ پاسخ داده:

اگر مرتب بشود ، قابل فهم است : خواجه گفت دل به سبختی بنه

reply flag link

 
Mebia در ‫۳ ماه قبل، یکشنبه ۲ دی ۱۴۰۳، ساعت ۱۷:۲۴ نوشته:

به سختی بنه گفتش، ای خواجه، دل

منظور استادسعدی چنین بودن البته به گمان من

پیر مرد به مرد جوان گفت که کمی دندان روی جگر بذار و تحمل کن 

اما استاد سخن سعدی این جمله طولانی را در یک مصرع کوتاه جمع کرده 

موفق باشید 

reply flag link

 
سعید ب در ‫۲۸ روز قبل، سه‌شنبه ۱۴ اسفند ۱۴۰۳، ساعت ۲۱:۲۹ نوشته:

جوانی ز ناسازگاریِ جُفت
بِرِ پیرمردی بنالید و گفت

جوانی که از رفتار نامناسب همسرش ناراحت بود، پیش یک پیرمرد رفت و از سختی‌های زندگی مشترکش شکایت کرد.

گران‌باری از دست این خصمِ چیر
چنان می‌برم کآسیاسنگِ زیر

او گفت: زندگی با این زن برایم مثل این است که همیشه زیر فشار یک سنگ آسیاب سنگین باشم و هیچ راهی برای رهایی نداشته باشم.

به سختی بنه گفتش، ای خواجه، دل
کس از صبر کردن نگردد خجل

پیرمرد به او گفت: تحمل کن و صبور باش، چون هیچ‌کس از صبوری شرمنده نمی‌شود. صبر باعث آرامش و حل مشکلات می‌شود.

به شب سنگ بالایی ای خانه‌سوز
چرا سنگ زیرین نباشی به روز؟

وقتی شب‌ها با همسرت خوشی و لذت را تجربه می‌کنی، چرا روزها نمی‌توانی سختی‌ها و مشکلات زندگی مشترک را تحمل کنی؟

چو از گُلبنی دیده باشی خوشی
روا باشد اَر بارِ خارش کِشی

اگر از یک باغ گل زیبایی و عطر خوشش را لذت می‌بری، پس طبیعی است که گاهی خارهایش را هم تحمل کنی.

درختی که پیوسته بارَش خوری
تحمل کن آنگه که خارَش خوری

وقتی از میوه‌های یک درخت استفاده می‌کنی، باید آماده باشی که گاهی شاخه‌هایش هم به تو آسیب بزنند. یعنی در زندگی مشترک هم باید هم لحظات خوب و هم سختی‌ها را با هم پذیرفت.

reply flag link

 

برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.