بد اندر حق مردم نیک و بد
مگوی ای جوانمرد صاحبخرد
که بَدمرد را خصمِ خود میکنی
وگر نیکمردست بد میکنی
تو را هر که گوید فلان کس بد است
چنان دان که در پوستین خوَد است
که فعل فلان را بباید بیان
وز این فعل بد میبرآید عیان
به بد گفتن خلق چون دم زدی
اگر راست گویی سخن هم بدی
زبان کرد شخصی به غیبت دراز
بدو گفت دانندهای سرفراز
که یاد کسان پیش من بد مکن
مرا بدگمان در حق خود مکن
گرفتم ز تمکین او کم ببود
نخواهد به جاه تو اندر فزود
کسی گفت و پنداشتم طیبت است
که دزدی بسامانتر از غیبت است
بدو گفتم ای یار آشفته هوش
شگفت آمد این داستانم به گوش
به ناراستی در چه بینی بهی
که بر غیبتش مرتبت مینهی؟
بلی گفت دزدان تهور کنند
به بازوی مردی شکم پر کنند
ز غیبت چه میخواهد آن ساده مرد؟
که دیوان سیه کرد و چیزی نخورد!
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
ای جوانمرد صاحبخرد! درباره دیگران بد مگوی؛ چه آن شخص نیک باشد یا بد.
اگر آن شخص آدم بدی است او را دشمن خود میکنی و اگر آدم خوبی است کاری زشت میکنی.
اگر کسی نزد تو از دیگری بد میگوید بدان که دارد درباره خود حرف میزند و بد خودش را میگوید.
زیراکه فعل بدِ آن شخص غایب معلوم نیست که راست باشد یا دروغ ولی این کار زشت بدگویی، عیان است.
وقتی که از دیگران بد میگویی حتی اگر راست بگویی باز هم بد تو هستی (و داری کار بدی میکنی)
کسی داشت که دیگری را بدگویی و غیبت میکرد شخص دانایی او را گفت:
گیرم که از احترام او کاسته شود. اما این بدگویی، مقام و ارزش تو را بیشتر نمیکند.
شخصی گفت که دزدی از غیبت بهتر است. من پنداشتم که شوخی میکند؛
به او گفتم: ای دوست حواسپرت من، این چیزی که میگویی چیز تازه و عجیبی است.
در دزدی چه چیزی هست که میگویی بهتر از غیبت است؟
گفت: بله دزدان و راهزنان لااقل اینقدر شجاعت دارند که با دزدی شکم خود را پر میکنند.
ولی آدم بدگویِ سادهلوح چه کسب کرد؟ نامه اعمال خود را سیاه کرد و چیزی هم بدست نیاورد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
میخواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.
معرفی آهنگهایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال ۳ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 شما حاشیه بگذارید ...
reply flag link
reply flag link
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.