قصیدهٔ شمارهٔ ۲۷ - ایضا در مدح شیخ ابواسحاق و ایوانی که او در شیراز میساخت میگوید
نفخات نسیم عنبر بار
میکند باز جلوه در گلزار
باز بر باد میدهد دل را
شادی پار و عشرت پیرار
دست موسی است در طلیعهٔ صبح
دم عیسی است در نسیم بهار
ناسخ نسخهٔ صحیفهٔ باغ
کرد منسوخ طبلهٔ عطار
روی گل زیر قطرهٔ شبنم
چون عرق کرد عارض دلدار
سبزه متفون طرهٔ سنبل
سرو مجنون شیوهٔ گلنار
غرقه در جوی گشته نیلوفر
زان میان بیدمشگ جسته کنار
تا گرد زد بنفشه طرهٔ جعد
غنچه بگشاد نافههای تتار
سرو و سوسن ز عطف باد سحر
متمایل نه مست نه هشیار
لاله بشکفت و باده صافی شد
ساقیا خیز و جام باده بیار
فصل گل را به خرمی دریاب
وقت خود را به نای و نی خوشدار
دست در زن به دامن گل و مل
میسرا هر دمی سنائی وار
«بعد از این دست ما و دامن دوست
پس از این گوش ما و حلقهٔ یار»
بر سمن نعره برگشاد تذرو
در چمن نعره برکشید هزار
شد ز آواز طوطی و دراج
گشت از نالهٔ چکاوک و سار
باغ پر پردههای موسیقی
راغ پر لحنهای موسیقار
بلبل از شاخ گل به صد دستان
مدح سلطان همی کند تکرار
جم ثانی جمال دنیی و دین
ناصر شرع احمد مختار
پادشاه جهان ابواسحاق
آن جهان را پناه و استظهار
خسرو تاج بخش تخت نشین
شاه دریا نوال کوه وقار
آفتابیست آسمان رفعت
آسمانیست آفتاب شعار
چتر او را سپهر در سایه
منجقش را ستاره در زنهار
عرض از مبدعات کون و مکان
زبدهٔ حاصلات هفت و چهار
قبهٔ بارگاه ایوانش
برتر از هفت کوکب سیار
بزم را همچو حاتم طائی
رزم را همچو حیدر کرار
تیغ او چیست برق حادثهزای
رمح او چیست ابر صاعقه بار
بیرقش شیر اژدها پیکر
رایتش اژدهای شیر شکار
زویکی رای و صد هزار سپاه
زویکی مرد و صد هزار سوار
پرتو رای اوست آنکه از او
گرم گشت آفتاب را بازار
جرم خور تیره رای او روشن
عقل کف خفته بخت او بیدار
ذال با نون و دال از هجرت
رای خسرو بر آن گرفت قرار
کز پی روز بار و بزم طرب
این عمارت بنا کند معمار
وهم چون دید طرح او از دور
گفت از عجز یا اولی الابصار
این چه رسمیست بیکران وسعت
وین چه نقشیست آسمان کردار
عقل کل یا مهندس فلکست
بر زمین گشته بر چنین پرگار
گر کسی شرح این بنا گفتی
عقل باور نکردی این گفتار
لیک چون دیده دید و حس دریافت
عقل حس را کجا کند انکار
مرحبا ای به طرح خلد برین
حبذا ای به وضع دار قرار
صحن تو جانفزا چو صحن بهشت
شکل تو دلربا چو طلعت یار
روح شاید بنات را بنا
نوح ز یبد سرات را نجار
شمشههای تو آفتاب شعاع
سقفهای تو آسمان کردار
طاق اعلات تا ابد ایمن
از زلازل چو گنبد دوار
نقش دیوارهای را دایم
نصرت و فتح بر یمین و یسار
آسمان بر در تو چون حلقه
اختران تختههاش را مسمار
شاید ار زانکه آشیانه کند
نسر طائر در او پرستووار
میکند این عمارت عالی
همت شاه شمهای اظهار
ایکه آثار خسروان زمین
در اقالیم دیدهای بسیار
این عمار نگر بدیدهٔ عقل
بر تو تا کشف گردد این اسرار
آن آثاره تدل علیه
فانظرو افانظرو الیالاثار
تا غم عشق دلبران باشد
طرب عاشقان خوش گفتار
اهل دل تا کنند پیوسته
طلب نیکوان شیرین کار
اندرین بارگاه با تعظیم
اندرین تختگاه با مقدار
سال و مه کامران و شادی کن
روز و شب عیش ساز و باده گسار
دور حکمت فزون ز حصر قیاس
سال عمرت برون ز حد شمار
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به توصیف بهار و زیباییهای طبیعت و همچنین عظمت و شکوه یک پادشاه میپردازد. شاعر با استفاده از تصاویری از گلها، نسیم، صبح و بهار، حال و هوای شادابی و تازگی را به تصویر کشیده است. او از موسی و عیسی به عنوان نمادهای قوت و زندگی استفاده میکند و به جشن و خرمی در باغها و باغی پر از موسیقی و آواز بلبل اشاره میکند.
سپس بر ویژگیهای پادشاهی به نام ابواسحاق تأکید میکند که چون خورشید درخشان و دارای قدرتی فوقالعاده است. او شاهی را توصیف میکند که در بزم و رزم همگان را تحت تأثیر قرار میدهد و به او صفتهای شجاعت و بخشندگی نسبت میدهد.
شاعر همچنین از معمارانه بودن بناهایی که برای این پادشاه ساخته شده است، با ستایش یاد میکند و شکوه و زیبایی آنها را تشریح میکند. در نهایت، شعر به دعوت به شادی و عیش میپردازد و از اهل دل میخواهد تا به دنبال خوشبختی و عشق باشند.
هوش مصنوعی: نسیم خوشبو عطرِ عنبر را به همراه دارد و دوباره زیباییهای گلزار را به نمایش میگذارد.
هوش مصنوعی: دل را دوباره به شادی و خوشی میسپارد، مانند بادی که شادی و خوشی را پر میکند.
هوش مصنوعی: دست موسی در آغاز صبح و دم عیسی در نسیم بهار به تصویر کشیده شده است. این جمله به نوعی بزرگداشت پیامبران و رمز و رازهای زندگی را نشان میدهد؛ دستی که رهبری و راهنمایی را تداعی میکند و نسیمی که تازگی و زندگی را به همراه دارد.
هوش مصنوعی: من در دستورات زندگیام، نوشتههای باستانی را بهروز کردهام و دیگر کارهای عطار را قدیمی و فراموششده میدانم.
هوش مصنوعی: وقتی که گلبرگهای گل زیر قطرههای شبنم خیس شدند، به زیبایی چهره محبوب وش مانند میشود.
هوش مصنوعی: سبزهای که در زیر طرهٔ سنبل و سروی مجنون پنهان شده، به شیوهای مانند گلنار است.
هوش مصنوعی: نیلوفر در جوی آب غوطهور شده و از میان درختان بیدمشک، به سمت کنار آب رفته است.
هوش مصنوعی: زمانی که بنفشهها در حال رشد و شکفتن هستند، شکوفههای زیبا و نرم غنچهها نیز به آرامی باز میشوند و عطر و طراوت خود را پخش میکنند.
هوش مصنوعی: در صبح زود، باد ملایم باعث شده که سرو و گل سوسن به یک سو خم شوند. نه نشانی از مستی در آنها دیده میشود و نه از هوشیاری.
هوش مصنوعی: گل لاله شکفته شد و شراب صاف و زلالی آماده گردید. ای ساقی، برخیز و جام شراب را بیاور.
هوش مصنوعی: زمان گلها را با شادابی و خوشحالی سپری کن و لحظههای خود را با نواختن سازهای خوب پر کن.
هوش مصنوعی: دستت را به دامن گل و شراب بزن و هر لحظه مانند سنایی، طرب و شادابی را تجربه کن.
هوش مصنوعی: از این به بعد ما باید از محبت و دست友 استفاده کنیم و پس از این، تنها باید به صدای یار گوش دهیم و با او ارتباط برقرار کنیم.
هوش مصنوعی: بیداد و فریاد در فضای گلزار بلند شد و درختان با صدای زوزهای به چمن پاسخ دادند.
هوش مصنوعی: به خاطر آواز خوش طوطی و دراج، صدای ناله چکاوک و سار هم به گوش میرسد.
هوش مصنوعی: باغی پر از صداهای موسیقی، پر از نغمههای دلنواز موسیقیدان.
هوش مصنوعی: پرندهای خوشآواز از ساقه گل، به شیوایی بسیار، در ستایش سلطان زمزمه میکند و این ستایش را مکرر تکرار مینماید.
هوش مصنوعی: شخصی که زیبایی دنیوی و دین را به هم آمیخته و حامی دین احمد مختار است.
هوش مصنوعی: ابواسحاق، پادشاهی که بر جهان حاکم است، برای آن دنیا چون پناه و تکیهگاهی به شمار میرود.
هوش مصنوعی: خسرو، که تاجی بر سر دارد و بر تختی نشسته، شاهی است که دریا را به او نسبت میدهند و منش و وقار او به کوهها میماند.
هوش مصنوعی: خورشید در آسمان است و در علو و بلندی آسمان نمایان است و نور آن، نماد زیبایی و شکوه میباشد.
هوش مصنوعی: چتر آسمان او را در سایهاش نگه میدارد و ستارهاش را در امان نگه میدارد.
هوش مصنوعی: در این دنیا و جهان، اشیاء و پدیدهها به عنوان برترین نتایج و میوههای آفرینش و ساختارهای طبیعی به شمار میروند.
هوش مصنوعی: گنبد این بارگاه از تمام سیارههای متحرک در آسمان بالاتر و برتر است.
هوش مصنوعی: در مهمانی و شادیها باید مانند حاتم طائی سخاوتمند و بخشنده باشیم و در امور سخت و درگیریها باید مانند حیدر کرار قوی و شجاع عمل کنیم.
هوش مصنوعی: تیغ او چه چیزی را به یاد میآورد؟ آیا رمح او مانند یک ابر پر از رعد و برق است؟
هوش مصنوعی: بیرق او نماد شیر و اژدهاست و پرچم او نشاندهنده قدرت و شجاعت در جنگلهای خطرناک است.
هوش مصنوعی: از او یک نظر و صدها سپاه به وجود میآید، از او یک مرد و صدها سوار پدید میآید.
هوش مصنوعی: نور و روشنایی آفتاب به خاطر حضور اوست، که باعث رونق و گرمی بازار میشود.
هوش مصنوعی: عمل زشت او باعث شده که عقلش بیدار شود و شانس او در خواب باشد.
هوش مصنوعی: با نون و دال، به رمز و راز هجرت بزرگ پادشاه، آرامش و سکونت یافت.
هوش مصنوعی: برای جشن و شادی و به یاد روزهای خوب، معمار این بنا را ساخته است.
هوش مصنوعی: تصویر او را که از دور دیدم، به خودم گفتم که شاید این ناتوانی من است که نمیتوانم او را به درستی ببینم.
هوش مصنوعی: این چه طرز و قانونی است که در گستره بیپایان وجود دارد و این چه تصویری است که در آسمان عملها و رفتارها نقش بسته است؟
هوش مصنوعی: عقل کل یا مهندس آسمانی، بر روی زمین آمده است و با پرگار خود، دنیا را اندازهگیری میکند.
هوش مصنوعی: اگر کسی توضیحی دربارهی این ساختار بدهد، عقل تو آنقدر قانع نمیشود که این حرفها را بپذیرد.
هوش مصنوعی: اما وقتی که چشم دید و احساس فهمید، عقل چگونه میتواند حس را انکار کند؟
هوش مصنوعی: سلام بر تو ای که به زیبایی باغ بهشت میدرخشی، چه خوب است حال تو که ثبات و آرامش را به ارمغان آوردهای.
هوش مصنوعی: محل تو روحانگیز است مانند بهشت و قیافهات دلکش و جذاب مانند چهرهی محبوب است.
هوش مصنوعی: شاید روح دختران به دست نوح ساخته شده باشد، گویی که آنها از چوب و سرهدست کار طراحی شدهاند.
هوش مصنوعی: چشمان تو مثل خورشید میدرخشند و سقفهای تو به مانند آسمانی هستند که بر روی این دنیا قرار دارد.
هوش مصنوعی: سقفهای بلند همیشه از زمینلرزهها در امان هستند، مانند گنبدی که به آرامی در حال چرخش است.
هوش مصنوعی: تصویر دیوارها دائماً نشاندهنده پیروزی و موفقیت در سمت راست و چپ است.
هوش مصنوعی: آسمان در مقابل تو مانند حلقهای از ستارهها است که به تختههایش میخ شدهاند.
هوش مصنوعی: شاید اگر پرندهای بزرگ در اینجا لانه بسازد، پرستوها هم مانند او در همین جا و با او زندگی کنند.
هوش مصنوعی: این بنا و ساختمان باعظمت، نشانهای از تلاش و ارادهی بلند شاه را به نمایش میگذارد.
هوش مصنوعی: تو در نقاط مختلف زمین نشانههایی از پادشاهان و بزرگان را مشاهده کردهای.
هوش مصنوعی: نگاه کن به عقل و درک خودت تا بتوانی این رازها را بشناسی.
هوش مصنوعی: به نشانهها و عواقب توجه کنید، چرا که این نشانهها خود گواه بر واقعیتهایی هستند.
هوش مصنوعی: تا زمانی که غم عشق معشوقان وجود دارد، شادی عاشقان خوش زبان همچنان ادامه خواهد داشت.
هوش مصنوعی: افراد با احساس و دلسوز همیشه به دنبال پیدا کردن و ملاقات با انسانهای نیکوکار و خوشرفتار هستند.
هوش مصنوعی: در این مکان با احترام و ارادت رفتار کنید و در این محل با توجه و احتیاط نشسته و عمل کنید.
هوش مصنوعی: سال و ماه را خوش بگذران و در روز و شب شادی کن. از زندگی لذت ببر و به میگساری بپرداز.
هوش مصنوعی: حکمت فراتر از محدودیتهای استدلال است، و عمر تو هم از حد شمارش خارج شده است.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
بر رخش زلف عاشق است چو من
لاجرم همچو منش نیست قرار
من و زلفین او نگونساریم
او چرا بر گل است و من بر خار؟
همچو چشمم توانگر است لبم
[...]
زان مرکّب که کالبد از نور
لیکن او را روان و جان ازنار
زان ستاره که مغربش دهنست
مشرق او را همیشه بر رخسار
بارگی خواست شاد بهر شکار
بر نشست و بشد بدیدن شار
ای دل نا شکیب مژده بیار
کامد آن شمسه بتان تتار
آمد آن سرو جلوه کرده به ناز
آمد آن گلبن خمیده ز بار
آمد آن بلبل چمیده به باغ
[...]
هست ایام عید و فصل بهار
جشن جمشید و گردش گلزار
ای نگار بدیع وقت صبوح
زود برخیز و راح روح بیار
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال ۲ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.