ای گشت زمان زمن چه میخواهی؟
نیزم مفروش زرق و روباهی
از من، چو شناختم تو را، بگذر
آنگه به فریب هرکه را خواهی
من بر ره این جهان همی رفتم
از مکر و فریب و غدر تو ساهی
نازان و دنان به راه چون دونان
با قامت سرو و روی دیباهی
همراه شدی تو با من و، یکسر
شادی و نشاط و روز برناهی
از من بردی تو دزد بیرحمت
دزدان نکنند رحم بر راهی
ای کرده نهنگ دهر قصد تو
روزیت فروخورد بناگاهی
زین چاه همی برآمدت باید
تا چند بوی تو بی گنه چاهی؟
چاه این جسد گران تاریک است
این افگندت به کرم و گمراهی
اکنونت دراز کرد میباید
طاعت، که گرفت قد کوتاهی
دوتات شده است پشت، یکتا کن
این پشت دوتا به قول یکتاهی
از حرص بکاه و طاعت افزون کن
زان پس که فزودی و همی کاهی
جان دانهٔ مردم است و تن کاه است
ای فتنهٔ تن تو فتنه بر کاهی
جولاهه گرفت تن تو را ترسم
تو غره شدی بدو به جولاهی
تو ماهیکی ضعیفی و بحر است
این دهر سترگ بدخوی داهی
بیپای برون مشو از این دریا
اینک به سخنت دادم آگاهی
زیرا که چون دور ماند از دریا
بس رنجه شود به خشک بر ماهی
ای شاه نصیب خویش بیرون کن
زین جاه بلند و نعمت و شاهی
بنگر به ضعیف حال درویشان
بگزار سپاس آنکه بر گاهی
زیرا که اگر به چه فرو تابد
مه را نشود جلالت ماهی
کاین چرخ بسی ربود شاهان را
ناگاه ز گه چو ترک خرگاهی
حکمت بشنو ز حجت ایراک او
هرگز ندهد پیام درگاهی
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر درباره تحولات زمان و ناپایداری دنیا است. شاعر به زمانه و مکر و فریب آن انتقاد میکند و از انسان میخواهد که از این فریبها بگذرد و به حقیقت دست یابد. او به دشواریهای زندگی و ناهمگونی خوشیها و غمها میپردازد و تاکید میکند که باید از حرص و طمع کاسته و به طاعت و عبادت بیشتر توجه کرد. شعر همچنین به ناپایداری قدرت و مقام شاهان اشاره میکند و یادآوری میکند که زندگی موقتی است و انسانها باید به نیازها و شرایط ضعفا توجه کنند. در نهایت، شاعر به حقایق عمیقتر هستی و جایگاه واقعی انسان در این دنیا میپردازد.
هوش مصنوعی: ای زمان، هدف تو از من چیست؟ من خود را برای زیور و زرق و برق نمیفروشم.
هوش مصنوعی: وقتی که تو را شناختم و از ویژگیها و حقیقت تو آگاهی پیدا کردم، دیگر به من وابسته نباش و اگر دوست داری، هر کسی را که میخواهی فریب بده.
هوش مصنوعی: در راه زندگی، من در حال حرکت بودم و از ترفندها و نیرنگهای تو دور بودم.
هوش مصنوعی: در اینجا به زیبایی و ظرافت کسانی اشاره شده که با وقار و خوشپوشی همچون درخت سرو در مسیر زندگی حرکت میکنند. این افراد با چهرهای دلانگیز و تن پوشی زیبا، توجه دیگران را جلب میکنند و به نوعی نمایانگر صفات نیکو و فریبای انسانی هستند.
هوش مصنوعی: وقتی که تو با من همراه شدی، تمام شادی و خوشحالی و روزهای خوب برای من به وجود آمد.
هوش مصنوعی: تو با بیرحمی و ستم، قلب من را ربودهای. دزدان دیگر هم هیچوقت بر کسی چنین رحم نمیکنند.
هوش مصنوعی: ای که زندگی تو را چون نهنگ در کام خود میبلعد، گاهی با ناگهان به سمت تو میآید.
هوش مصنوعی: از این چاه باید برآیی، تا چه زمانی باید بوی تو در اینجا ماندگار بماند، در حالی که تو بیگناهی؟
هوش مصنوعی: این بدن سنگین و بیروح مانند چاهی تاریک است که انسان را به انحراف و نابودی میکشاند.
هوش مصنوعی: اکنون باید مطیع او شوی، زیرا که او به خاطر قد کوتاهت، دست تو را دراز کرد.
هوش مصنوعی: دو تکه شدهای، حالا آن دو را یکی کن. بر اساس این تنهاییای که تو را جدای از دیگران کرده است، میتوانی به یگانگی برسید.
هوش مصنوعی: برای کاهش حرص و افزایش طاعت تلاش کن، زیرا با این کار به موفقیت میرسی و دیگر نیازی به کاهش نمیباشد.
هوش مصنوعی: روح و جان انسانها ارزشمند و والا است، اما جسم آنها مانند کاه بیارزش و ناپایدار است؛ بنابراین، اگر تو با جسمت فریب میخوری، در واقع بر چیزی بیارزش فریفته شدهای.
هوش مصنوعی: به نظر میرسد که بدن تو به دست جولاههای افتاده است و من میترسم که تو به او مغرور شدهای.
هوش مصنوعی: تو موجودی ضعیف و ناتوانی در برابر این دنیای بزرگ و بدسرشت.
هوش مصنوعی: از این دریا خارج نشو، زیرا با کلامت به تو اطلاع دادم.
هوش مصنوعی: چون ماهی از دریا دور بماند، به سختی دچار زحمت و رنج میشود.
هوش مصنوعی: ای پادشاه، سهم خود را از این مقام بلند و نعمت و سلطنت بیرون بیاور.
هوش مصنوعی: به آنچه در زندگی داری و برتریهایی که نصیبت شده، فکر کن و قدر آن را بدان. به یاد داشته باش که برخی از مردم در وضعیتهای سخت و دشواری به سر میبرند و تو باید از داشتههایت سپاسگزار باشی.
هوش مصنوعی: همچنین اگر ماه در جایی فرو بیفتد، عظمت و جلالت او از بین نمیرود.
هوش مصنوعی: این دنیا به یکباره بسیاری از پادشاهان را از مقام و جایگاهشان پایین کشیده است، مانند اینکه ناگهان ستمگرا چیزی را از زیر پای کسی بکشند.
هوش مصنوعی: حکمت را از دلایل و نشانهها بشنو، زیرا آنها هرگز پیامی از درگاه نیازی به فرستادن ندارند.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
ای برده ز شاهان سبق شاهی
با تو همه در راه هواخواهی
هم فتح ترا بر عدد افزونی
هم وهم ترا از عدم آگاهی
واثق شده بر فتح نخستینت
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.