ای برده ز شاهان سبق شاهی
با تو همه در راه هواخواهی
هم فتح ترا بر عدد افزونی
هم وهم ترا از عدم آگاهی
واثق شده بر فتح نخستینت
گیتی که تو پیروزترین شاهی
پاس تو گر اندیشه کند در کان
رنگ رخ یاقوت شود کاهی
گردون ز پی کسب شرف کرده
از نوبتی جاه تو خرگاهی
در نسبت شیر علم جیشت
شیر فلک افتاده به روباهی
عدل تو جهان را به سکون آمر
زجر تو فلک را ز ستم ناهی
در دور تو دست فلک جائر
چون سایهٔ شمعست به کوتاهی
در حزم ره راستروی مهری
در حمله چپ و راستروی ماهی
قادر نبود فکرت و زین معنی
در هرچه کنی خالی از اکراهی
تا خارج حفظت نبود شخصی
دارندهٔ بدخواه و نکوخواهی
افواه پر است از شکر شکرت
ار شکر ولینعمت افواهی
محوست ز شبهت ورق امکان
یارب چه منزه که ز اشباهی
ای روز بداندیش تو آورده
در گردن شب دست ز بیگاهی
من بنده که در یک نفسم دادی
صد مرتبه هم مالی و هم جاهی
این حال که در بلخ کنون دارم
از خوف پریشانی و گمراهی
زین پیش اگرم وهم گمان بردی
آن مخطی کوتهنظر ساهی
به ز عبرهٔ جیحون نه به آموزش
چون بط به طبیعت شدمی راهی
تا در کنف حفظ تو چون یونس
بگذشتمی اندر شکم ماهی
آری ز قدر شد نه ز بیقدری
یوسف ز میان دگران چاهی
تا کار کس آن نیست که او خواهد
کارت همه آن باد که آن خواهی
عمر تو و ملک تو در افزایش
تا عدل فزایی و ستم کاهی
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به ستایش شاهی میپردازد که علاوه بر قدرت و پیروزی، عدالت را در جهان برقرار کرده است. شاعر به توصیف ویژگیهای این شاه میپردازد و بیان میکند که او توانسته با حزم و درایت، در میدان نبرد پیروز شود و عدل را در جامعه برقرار سازد. فلک و موجودات دیگر از او دوری میجویند و در سایهاش به آرامش میرسند. شاعر به شکرگزاری از نعمتهای این شاه اشاره میکند و بر این نکته تأکید مینماید که افزایش ملک و عمر شاه به خاطر عدل و انصاف اوست. در نهایت، او به احساس نگرانی و پریشانی خود اشاره دارد و به قدرت شاه در رهایی از این وضعیت نیز اشاره میکند.
هوش مصنوعی: ای کسی که زیر سلطة شاهان هستی، تو هم به عنوان یک خدمتگزار در مسیر جلب توجه و محبت آنها قرار داری.
هوش مصنوعی: شما هم به موفقیتهایی دست پیدا کردهاید که شما را بیشتر از قبل به جلو برده و هم به دلیل ناآگاهی از برخی مسائل، ذهنتان را دچار تردید کرده است.
هوش مصنوعی: به پیروزی و فتح اولیهات در دنیا اعتماد داری، چون تو را بزرگترین و موفقترین پادشاه میدانند.
هوش مصنوعی: اگر فکر تو به رنگ و زیبایی گلابی معطوف شود، مانند کاه به رنگ یاقوت در میآید.
هوش مصنوعی: آسمان برای به دست آوردن شرف، به خاطر موقعیت تو مانند یک خرگاه، نوبت میزند.
هوش مصنوعی: در مقایسه با شیر علم، شجاعت تو به اندازهای است که در برابر مشکلاتی که از آسمان به تو میرسد، مانند روباه کوچک به نظر میرسد.
هوش مصنوعی: عدالت تو باعث آرامش و ثبات جهان میشود، و فشار و ستم تو بر آسمان را متوقف میکند.
هوش مصنوعی: دست تقدیر و سرنوشت نسبت به تو مانند سایه شمع است که به خاطر کوتاهیاش، همیشه به دور تو میچرخد.
هوش مصنوعی: در مسیر زندگی، با دقت و احتیاط پیش برو، همانطور که در جنگها، به شدت به سمت هدف حمله میکنی و در کنار آن، به زیبایی و درخشندگی موجودات طبیعی نیز توجه کن.
هوش مصنوعی: فکرت نمیتواند به درستی درک کند و از این موضوع به هر کاری که مشغول شوی، بدون اجبار و اکراه خواهد بود.
هوش مصنوعی: تا زمانی که در حافظهات چیزی نیست، هیچکس نمیتواند به تو خوب یا بد کند.
هوش مصنوعی: فردی در اینجا اشاره میکند که در بین صحبتها و نقل قولها، همواره از شکر و قدردانی نسبت به نعمتها سخن به میان میآید. اما برای آنکه حقیقتاً شکرگزار باشیم، لازم است که شکر نعمتدهنده را به جا آوریم و فقط به گفتار اکتفا نکنیم.
هوش مصنوعی: شما در جستجوی حقیقت و واقعیت هستید و از هر نوع ظاهر و تصوری که شما را از مسیر اصلی منحرف کند، دوری میکنید. در این راه، میدانید که حقیقت از هرگونه تلاشی برای دگرگونی و اشتباه مبراست.
هوش مصنوعی: ای روز بداندیش، تو در تاریکی شب زنجیری به گردن آوردهای که نشان از نادانی و بیخبری است.
هوش مصنوعی: من که در یک دم به تو جانم را تقدیم کردهام، بارها و بارها ثروت و مقام را به من دادهای.
هوش مصنوعی: این وضعیت که اکنون در بلخ دارم به دلیل ترس و نگرانی و به هم ریختگی ذهنی است.
هوش مصنوعی: از این به بعد اگر به من شک کردهای، آن شخص نادانی که زود قضاوت میکند، اشتباه کرده است.
هوش مصنوعی: من از طریق تجربه و ناراحتیهای زندگی، نه از طریق آموزش رسمی، به مانند پرندهای که به طبیعت بازمیگردد، راه خود را پیدا کردم.
هوش مصنوعی: من به قدری در حفاظت و حمایت تو احساس امنیت میکنم که حتی اگر در شرایطی سخت مانند یونس در شکم ماهی قرار بگیرم، باز هم آرامش دارم و به تو اعتماد میکنم.
هوش مصنوعی: یوسف به دلیل ارزش و مقام بالایش از میان دیگران برجسته شده است، نه به دلیل بیارزشی دیگران.
هوش مصنوعی: هر کسی باید به کار خود بپردازد و به خواستههای دیگران توجه نکند. در واقع، آنچه که برای شما مهم است، باید در اولویت قرار گیرد و از دیگران انتظار نداشته باشید که کار شما را انجام دهند.
هوش مصنوعی: مدت زندگی و سلطنت تو زمانی بهبود مییابد که عدالت را افزایش دهی و ظلم را کاهش دهی.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
ای گشت زمان زمن چه میخواهی؟
نیزم مفروش زرق و روباهی
از من، چو شناختم تو را، بگذر
آنگه به فریب هرکه را خواهی
من بر ره این جهان همی رفتم
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.