صفت بیست و سوم: غرور و مذمت که منشأ اکثر آفات و شرور است و اصل معنی غرور فریب خوردن است و مراد از آن در این مقام، فریفته شدن به شبهه و خدعه شیطان است، در ایمن شدن از عذاب خدای تعالی، و مطمئن گشتن به امری که موافق هوا و هوس، و ملایم طبع باشد پس هر که را اعتقاد آن باشد که او بر راه خیر است، و آن طریقه ای که دارد طریقه صحیح است، و چنین نباشد، آن شخص مغرور است و اگر فریفته امری شود که به واسطه آن خود را شخصی داند، آن عجب است و اگر چه آن نیز از اقسام غرور است، و لیکن مراد در این مقام از غرور، مغرور شدن است به صحت آن کاری که می کند، و درست بودن آن و چون بیشتر مردم به خود گمان نیک دارند، و افعال و اعمال خود را درست پندارند، و حال اینکه در آن گمان، خطا کارند پس ایشان مغروند مثل کسانی که مال مردم را می گیرند، و به مصرف خیرات و مبرات می رسانند، و مساجد و مدارس بنا می نهند، و پل و رباط می سازند، و چنان پندارند که عمل نیکی کرده اند، و به سعادتی رسیده اند و این، محض غرور و غفلت است و شیطان لعین او را فریب داده است و بدان که منبع هر هلاکتی، و سرچشمه هر شقاوتی، غرور و غفلت است .
و به این سبب، سید رسل صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: «خوشا خواب زیرکان، و افطار کردن ایشان، که چگونه مغبون کرده اند بیداری احمقان، و سعی و اجتهاد ایشان را، زیرا حمق، موجب غرور به بیداری و اجتهاد می گردد و هر آینه به قدر ذره ای از عمل صاحب تقوی و یقین، بهتر است از عملی که روی زمین را مملو کرده اند از مغرورین» و از حضرت امام جعفر صادق علیه السلام منقول است که «مغرور، در دنیا مسکین است، و در آخرت مغبون و زیانکار، چون عوض کرده است بهتر را به زبونتر و تعجب مکن از خود، که بسا باشد که فریفته شوی به مال و صحت بدن خود و گمانی کنی که باقی خواهی بود و بسا باشد که فریفته شوی به طول عمر خود و اولاد و اصحاب خود و پنداری که به سبب آنها نجات خواهی یافت و گاهی فریفته شوی به آنچه به همه خلق می نمایی، از پشیمانی بر تقصیرات خود در عبادت و شاید خدا از دل تو آنچه را به خلق می نمائی داند و بسا باشد که نفس خود را به تکلف بر عبادت بداری و حال اینکه خدای تعالی اخلاص از تو طلب کند و بسا باشد که افتخار کنی به علم و نسب خود و حال آنکه غافل باشی از آنچه از احوال تو پنهان است بر تو و خدا می داند و بسا باشد که توهم کنی که خدا را می خوانی، و حال آنکه تو غیر خدا را عبادت کنی و بسا باشد که پنداشته باشی که نصیحت خلق می کنی و حال آنکه قصد تو آن باشد که مردم به سوی تو میل نمایند.
و بدان که از ظلمتهای غرور و فریب بیرون نمی روی، مگر به خضوع از برای خدا و بازگشت به سوی او از روی صدق، و دانستن عیوب خود و اگر مغرور شوی و به خود راضی باشی، به هر حال که در آن هستی هیچ احدی از تو شقی تر و عمر ضایع کننده تر نخواهد بود و در روز قیامت حسرت و ندامت خواهی یافت».
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: غرور به عنوان بیست و سومین صفت مذموم، منبع بسیاری از آفات و شرور است. این صفت به معنای فریب خوردن و اعتقاد به درستی راه و عمل خود، در حالی که اغلب افراد دچار اشتباه هستند، تعریف میشود. بسیاری از مردم خود را در مسیر خیر و نیکی میپندارند و اعمال نادرست خود را به حساب نیکی میگذارند. این نوع خودفریبی میتواند منجر به عاقبت وخیمی در آخرت شود.
افزوده بر این، غرور میتواند انسان را فریب دهد به طوری که به مال، صحت بدن، طول عمر یا خانواده خود تکبر کند و گمان کند که این موارد او را نجات میدهد. برعکس، تنها راه نجات از این فریب، تواضع و بازگشت صادقانه به درگاه خداست و شناخت عیوب خود است. در نهایت، کسی که دچار غرور باشد، در دنیا مسکین و در آخرت زیانکار خواهد بود و از دست دادن زمان و عمر خود برایش حسرتی بزرگ خواهد شد.
هوش مصنوعی: صفتی که بیست و سومین است، غرور و خودپسندی است که ریشه اغلب آفات و بدیها میباشد. اصل معنای غرور به فریب خوردگی برمیگردد و در اینجا به فریب خوردن از سوی شبهات و ترفندهای شیطان اشاره دارد. این نوع فریب به انسان احساس ایمنی از عذاب خداوند میدهد و او را به تصور اطمینان نسبت به اموری که مطابق با تمایلات شخصیاش است، وا میدارد. اگر کسی فکر کند که در مسیر نیکی قرار دارد، حال آنکه اینگونه نیست، او در حقیقت مغرور است. اگر فردی به سبب فریب خوردگی، خود را در جایگاه محترمی ببیند، این نیز نوعی خودپسندی محسوب میشود. بسیاری از مردم به خود تصور مثبت دارند و کارهای خود را نیک میپندارند در حالی که در واقع دچار اشتباه هستند. این افراد مانند کسانی هستند که مال دیگران را به نفع خود میگیرند و با آن کارهای خیری انجام میدهند و فکر میکنند که کار خوبی کردهاند. این نوع برداشت نادرست و غفلت، نشاندهندهی غرور آنهاست و به وضوح نشان میدهد که شیطان آنها را فریب داده است. بهتر است بدانیم که هر نوع بدبختی و ناکامی از غرور و غفلت نشأت میگیرد.
هوش مصنوعی: به همین خاطر، سید رَسل فرمود: «خواب عاقلانه و افطار کردن آنها، چه خوش است! زیرا که بیداری جاهلان را مغبون کردهاند و تلاش و کوشششان را به باد دادهاند. چرا که نادانی، انسان را به غرور در بیداری و تلاش وا میدارد و در واقع، به اندازهای کوچک از اعمال کسی که دارای تقوا و یقین است، بهتر از اعمال مغرورانی است که زمین را پر کردهاند.» همچنین از امام جعفر صادق نقل شده که «مغرور در دنیا بیچاره است و در آخرت زیانکار و مغبون، زیرا که او بهتر را با پایینتر عوض کرده است. از خود تعجب نکن، زیرا ممکن است به مال و سلامت بدنت فریب بخوری و گمان کنی که جاودانه خواهی بود، یا ممکن است به طول عمر و فرزندان و دوستانت مغرور شوی و فکر کنی که به واسطه آنها نجات خواهی یافت. گاهی نیز ممکن است درباره چیزهایی که به دیگران نشان میدهی، از پشیمانیات در عبادت فریب بخوری و خداوند از آنچه در دل توست آگاه است. همچنین ممکن است خود را به زحمت عبادت کنی در حالی که خداوند خواستار اخلاص توست. ممکن است به علم و نسب خود فخر کنی و در عین حال از آنچه درونت پنهان است غافل باشی و خدا از آن مطلع است. ممکن است گمان کنی که خدا را میخوانی در حالی که در واقع غیر خدا را پرستش میکنی و ممکن است فکر کنی که نصیحت دیگران میکنی در حالی که هدف تو این است که مردم به سمت تو جذب شوند.»
هوش مصنوعی: بدان که برای رهایی از تاریکیهای غرور و فریب، تنها راه خضوع و نیکی به سوی خداوند است. باید با صداقت به او بازگشتی داشته باشی و عیوب خود را بشناسی. اگر در غرور و خودخواهی به سر ببری، هیچکس بدتر و بیفایدهتر از تو نخواهد بود. در روز قیامت، حسرت و پشیمانی تو را فرا خواهد گرفت.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.