صفت سیم حرص است و آن صفتی است نفسانیه، که آدمی را وامی دارد بر جمع نمودن زاید از آنچه احتیاج به آن دارد و این صفت، یکی از شعب حب دنیا، و از جمله صفات مهلکه، و اخلاق مضله است بلکه این صفت خبیثه، بیابانی است کران ناپیدا که از هر طرف روی به جایی نرسی و وادئی است بی انتها، که هر چند در آن فرو روی عمق آن را نیابی بیچاره ای که بر آن گرفتار شد گمراه و هلاک شد و مسکینی که به این وادی افتاد دیگر روی خلاصی ندید، زیرا که حریص، هرگز حرص او به جائی منتهی نمی شود و به حدی نمی ایستد اگر بیشتر اموال دنیا را جمع کند باز در فکر تحصیل باقی است و هر چه به دست او آید باز می طلبد و آن بیچاره مریض است و نمی فهمد و احمق است و نمی داند چگونه چنین نباشد و حال آنکه می بینیم حریصی را که هشتاد سال عمر کرده است و فرزندی ندارد و این قدر از اموال و املاک و خانه و مستغلات دارد که اگر به فراغت بگذراند صد سال دیگر او را کفایت می کند، و خود یقین دارد که بیست سال دیگر عمر او نیست، باز در صدد زیاد کردن مال است و تأمل نمی کند که فایده آن چیست؟ و چه ثمر دارد؟ اگر از برای خرج است، آنچه دارد گاهی است که منافع آن وفا به خرج مده العمر او می کند و اگر از برای احتیاط است، اگر آنچه دارد احتمال تلف می رود هر چه تحصیل کند چنین خواهد بود پس اگر این مرض، یا حمق نیست پس چه بلاست؟ و هر که به این مرض مبتلا شد خلاصی از آن مرض نهایت اشکال دارد.
و از این جهت حضرت رسول صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند که «هرگاه از برای فرزند آدم دو رودخانه طلا باشد باز رودخانه سوم را می طلبد و اندرون او را هیچ چیزی پر نمی کند مگر خاک» و فرمود که «آدمیزاد پیر می شود و دو چیز در او جوان می گردد و قوت می گیرد: یکی حرص و دیگر طول امل» و از حضرت امام محمد باقر علیه السلام مروی است که «حریص بر دنیا چون کرم ابریشم است، هر چه بیشتر بر دور خود می پیچد راه خلاص او دورتر می شود، تا از غصه بمیرد» بعضی از بزرگان گفته است که «از عجایب امر آدمی زاده؟ آن است که اگر او را خبر دهند که همیشه در دنیا خواهی بود حرص او بر جمع کردن مال زیادتر نخواهد شد از آنچه حال می داند که چند صباحی بیش زنده نیست در صدد جمع آن است» و این، از برای هر که تفحص کند در احوال مردم ظاهر و روشن است.
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: حرص یک صفت منفی است که انسان را وادار میکند تا بیشتر از نیاز خود جمع کند. این صفت به نوعی به عشق به دنیا و بیخبری از حقیقت زندگی مربوط میشود و به انسان آسیب میزند. کسی که به این صفت مبتلا شود هرگز راضی نمیشود و همواره در تلاش برای به دست آوردن بیشتر است، حتی اگر زندگیاش به پایان نزدیک باشد. حریصها به جمعآوری مال ادامه میدهند، در حالی که متوجه نیستند این کار چه فایدهای دارد. پیامبر اسلام فرمودهاند که حرص هیچ چیز جز خاک نیاز انسان را پر نمیکند و با گذر زمان، حرص و آرزوها در انسان افزایش مییابد. بعضی از اندیشمندان نیز به تشبیه انسان حریص به کرم ابریشم اشاره کردهاند که هر چه بیشتر خود را در داراییهایش پیچد، راه نجاتش دورتر میشود. در نهایت، این بیماری حرص موجب غفلت از ارزشهای واقعی زندگی و درک نادرست از زمان و داراییها میشود.
هوش مصنوعی: حرص صفتی است که انسان را به جمعآوری هر آنچه که بیشتر از نیازش است، متمایل میکند. این ویژگی یکی از شاخههای عشق به دنیا و از صفات مهلک است. حرص به منزله بیابانی بیکران است که انسان را به بینهایتی میکشاند و هر چه در آن فرو رود، هرگز عمق آن را در نمییابد. فردی که به این صفت دچار شده است، به شدت گمراه و در معرض هلاکت قرار میگیرد. حریص هرگز از جمعآوری مال سیر نمیشود و حتی اگر موفق به جمعآوری اموال فراوانی شود، باز هم در پی بیشتر است. این فرد به شدت بیمار است و نمیداند که چرا چنین احساسی دارد. برای مثال، فردی را در نظر بگیریم که سالها عمر کرده و هیچ فرزندی ندارد و به اندازهای مال و املاک دارد که برای صد سال دیگر او کافی است، اما با این حال باز هم در تلاش برای افزایش داراییهایش است و هرگز نمیاندیشد که این تلاش چه فایدهای دارد. حتی اگر اموالی که دارد، کفاف هزینههای زندگیاش را میدهد، باز هم به دنبال بیشتر است. این وضعیت اگر بیماری یا حماقت نباشد، پس چه بلایی است؟ و هر کس که به این صفت مبتلا شود، رهایی از آن بسیار دشوار خواهد بود.
هوش مصنوعی: پیامبر اسلام فرمودند که انسان هرچقدر هم که ثروت داشته باشد، باز هم به دنبال بیشتری خواهد بود و هیچ چیزی جز خاک نمیتواند او را راضی کند. همچنین فرمودند که با گذشت زمان، دو ویژگی در انسان جوان باقی میماند: حرص و آرزو برای زندگی طولانی. امام محمد باقر نیز اشاره کردند که فرد حریص به مانند کرم ابریشم است که هرچه بیشتر به دور خود میپیچد، راه رهاییاش دورتر میشود تا اینکه از غصه بمیرد. برخی از عالمان گفتهاند که از عجایب رفتار انسان این است که حتی اگر به او گفته شود که برای همیشه در دنیا خواهد بود، حرص او برای جمعآوری ثروت بیشتر نمیشود و او همچنان در تلاش برای جمع کردن مال است، حتی اگر بداند که فرصت زندگیاش محدود است. این موارد در رفتار مردم به روشنی مشهود است.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.