گفت قاضی واجب آیدمان رضا
هر قفا و هر جفا کارد قضا
خوشدلم در باطن از حکم زبر
گرچه شد رویم ترش کالحق مر
این دلم باغست و چشمم ابروش
ابر گرید باغ خندد شاد و خوش
سال قحط از آفتاب خیرهخند
باغها در مرگ و جان کندن رسند
ز امر حق وابکوا کثیرا خواندهای
چون سر بریان چه خندان ماندهای
روشنی خانه باشی همچو شمع
گر فرو پاشی تو همچون شمع دمع
آن ترشرویی مادر یا پدر
حافظ فرزند شد از هر ضرر
ذوق خنده دیدهای ای خیرهخند
ذوق گریه بین که هست آن کان قند
چون جهنم گریه آرد یاد آن
پس جهنم خوشتر آید از جنان
خندهها در گریهها آمد کتیم
گنج در ویرانهها جو ای سلیم
ذوق در غمهاست پی گم کردهاند
آب حیوان را به ظلمت بردهاند
بازگونه نعل در ره تا رباط
چشمها را چار کن در احتیاط
چشمها را چار کن در اعتبار
یار کن با چشم خود دو چشم یار
امرهم شوری بخوان اندر صحف
یار را باش و مگوش از ناز اف
یار باشد راه را پشت و پناه
چونک نیکو بنگری یارست راه
چونک در یاران رسی خامش نشین
اندر آن حلقه مکن خود را نگین
در نماز جمعه بنگر خوش به هوش
جمله جمعند و یکاندیشه و خموش
رختها را سوی خاموشی کشان
چون نشان جویی مکن خود را نشان
گفت پیغامبر که در بحر هموم
در دلالت دان تو یاران را نجوم
چشم در استارگان نه ره بجو
نطق تشویش نظر باشد مگو
گر دو حرف صدق گویی ای فلان
گفت تیره در تبع گردد روان
این نخواندی کالکلام ای مستهام
فی شجون جره جر الکلام
هین مشو شارع در آن حرف رشد
که سخن زو مر سخن را میکشد
نیست در ضبطت چو بگشادی دهان
از پی صافی شود تیره روان
آنک معصوم ره وحی خداست
چون همه صافست بگشاید رواست
زانک ما ینطق رسول بالهوی
کی هوا زاید ز معصوم خدا
خویشتن را ساز منطیقی ز حال
تا نگردی همچو من سخرهٔ مقال
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر بیانگر اندیشههای عمیق حافظ در مورد سرنوشت و جایگاه انسانی در برابر قضا و قدر خداوند است. قاضی به رضا و خرسندی از حکم الهی اشاره میکند، حتی اگر در ظاهر چیزها ناخوشایند به نظر برسند. حافظ از حس زیبایی در دل و نارضایتی از ظاهر سخن میگوید و به تناقضات زندگی اشاره میکند؛ گاهی گریهای عمیق پشت خندههاست و شادی در غمها پنهان است. او به اهمیت صداقت و دیدگاه درست نسبت به زندگی تأکید میکند و از ما میخواهد که با دقت و احتیاط در مسیر زندگی گام برداریم و شتاب نکنیم. همچنین، حافظ به بررسی و تفکر درباره سخنان ناپسند و خطرناک اشاره میکند و بر تمایز میان حق و باطل تأکید میکند. در نهایت، او ما را به درک عمیقتر وجود و ارتباط با خداوند دعوت میکند تا از مشکلات زندگی نجات یابیم.
هوش مصنوعی: قاضی گفت: ما باید راضی باشیم به هر آنچه که تقدیر برایمان رقم زده، چه در خوشی و چه در ناخوشی.
هوش مصنوعی: دل من در عمق وجودم شاد است، هرچند که ظاهرم ناراحت به نظر میرسد، زیرا به حقیقت نزدیکتر میشوم.
هوش مصنوعی: دل من مانند باغی است پر از سرزندگی و نشاط، و چشمانم چون ابری است که بر سر آن باغ میبارد. در این حالت، باغ خوشبخت و شاداب به نظر میرسد.
هوش مصنوعی: در سالی که خشکسالی و کمبود آب حاکم است، باغها همچنان با زیبایی خاصی زندهاند و حتی در شرایطی که در حال مرگ به نظر میرسند، زندگی و نشاط را به نمایش میگذارند.
هوش مصنوعی: از دستور حق بسیار بگریید، چون سر بریان چه موقعی شاداب ماندهاید.
هوش مصنوعی: اگر تو مانند شمع نورانی باشی و در خانه روشنایی پخش کنی، اگر وجودت بجوشد و ناگهان خاموش شوی، به مانند شمعی خواهی بود که نورش خاموش میشود.
هوش مصنوعی: آن روی ترش و عبوس مادر یا پدر حافظ، باعث شد که فرزندش از هر آسیب و ضرری محفوظ بماند.
هوش مصنوعی: ای کسی که در خندهات شوری و شادی مخصوصی داری، نگاه کن به اشک و گریهٔ دل کسی که به اندازهٔ آن قند شیرین است.
هوش مصنوعی: وقتی یاد جهنم انسان را به گریه میاندازد، پس جهنم برای او از بهشت نیز دلپذیرتر میشود.
هوش مصنوعی: خندهها در دل گریهها پیدا میشوند، مانند اینکه در ویرانهها گنجی پنهان باشد. ای سلیم، به این نکته توجه کن.
هوش مصنوعی: شادی و لذت در میان درد و غمها وجود دارد، زیرا آنان که در جستجوی زندگی جاویدان هستند، در تاریکی و مشکلات گم شدهاند.
هوش مصنوعی: نعل اسب را در مسیر بینداز تا چشمانت را در برابر خطر نگهداری کنی.
هوش مصنوعی: چشمهایت را باز کن و به محبوب توجه کن؛ با نگاه خود، چشمهای محبوب را ببین.
هوش مصنوعی: کارهاى آنها را با یکدیگر مشورت کن و در حضور محبوب خود باش، اما از ناز و ظرافت او غافل نشو.
هوش مصنوعی: دوست و یار، مانند پشتیبان و حمایتکننده، در مسیر زندگی همیشه در کنار ماست. اگر با دقت بنگریم، متوجه میشویم که یار واقعی همان راهی است که در پیش داریم.
هوش مصنوعی: وقتی به جمع دوستان میپیوندی، بهتر است ساکت باشی و در آن جمع خود را برجسته نکن.
هوش مصنوعی: در نماز جمعه توجه کن که همه افراد باهوش دور هم جمع شدهاند، همگی با یک فکر و بیصدا هستند.
هوش مصنوعی: لباسهایت را به سمت سکوت ببر و خود را آنطور که هستی نشان نده.
هوش مصنوعی: پیامبر گفت که در میان مشکلات و سختیها باید به یاران خود راهنمایی کنی و آنها را هدایت نمایی.
هوش مصنوعی: چشم خود را به ستارهها بدوز و در پی راهی نرو، زیرا سخنهای نگرانکنندهی نامطلوبی در نظر تو وجود دارد، پس چیزی نگو.
هوش مصنوعی: اگر راست بگویی، ای فلانی، حرفهای نادرست و تاریک به زودی در دوران تو محو خواهد شد و روح تو به روشنایی خواهد رسید.
هوش مصنوعی: ای کسی که دلت سخت درگیر احساسات عمیق است، این کلام را نخواندی؛ بگذار کلام خود را با شوق و ذوقی بیپایان بیان کنم.
هوش مصنوعی: هشدار، در آن جایی که سخن از رشد و پویایی به میان میآید، خود را گرفتار کلام بیفایده نکن، زیرا چنین سخنانی میتواند کلمات دیگر را از معنا تهی کند.
هوش مصنوعی: وقتی که دهان را باز کنی تا چیزی بگویی، از درونت چیزی پاک و روشن بیرون میآید، اما اگر در ضبط و نگهداری خود دقت نکنی، آنچه که بیان میکنی ممکن است باعث تیرهروانی و آشفتگی شود.
هوش مصنوعی: آن معصوم، پیامبر خداست که به حقیقت و وحی الهی نزدیک است، زیرا او از هر گونه آلودگی و ناپاکی دور است و این سبب میشود که راههای حق برای او باز باشد.
هوش مصنوعی: چرا که پیامبر بر اساس خواستههای نفسانی سخن نمیگوید، زیرا خواستههای نفسانی از معصوم خدا به وجود نمیآید.
هوش مصنوعی: خودت را به گونهای بساز که منطقی و معقول باشی، تا مانند من به هدفهای بیدلیل و بیمحتوا تبدیل نشوی.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال یک حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.