بخش ۴۷ - مانستن بدرایی این وزیر دون در افساد مروت شاه به وزیر فرعون یعنی هامان در افساد قابلیت فرعون
چند آن فرعون میشد نرم و رام
چون شنیدی او ز موسی آن کلام
آن کلامی که بدادی سنگ شیر
از خوشی آن کلام بینظیر
چون بهامان که وزیرش بود او
مشورت کردی که کینش بود خو
پس بگفتی تا کنون بودی خدیو
بنده گردی ژندهپوشی را بریو
همچو سنگ منجنیقی آمدی
آن سخن بر شیشه خانهٔ او زدی
هر چه صد روز آن کلیم خوشخطاب
ساختی در یکدم او کردی خراب
عقل تو دستور و مغلوب هواست
در وجودت رهزن راه خداست
ناصحی ربانیی پندت دهد
آن سخن را او به فن طرحی نهد
کین نه بر جایست هین از جا مشو
نیست چندان با خود آ شیدا مشو
وای آن شه که وزیرش این بود
جای هر دو دوزخ پر کین بود
شاد آن شاهی که او را دستگیر
باشد اندر کار چون آصف وزیر
شاه عادل چون قرین او شود
نام آن نور علی نور این بود
چون سلیمان شاه و چون آصف وزیر
نور بر نورست و عنبر بر عبیر
شاه فرعون و چو هامانش وزیر
هر دو را نبود ز بدبختی گزیر
پس بود ظلمات بعضی فوق بعض
نه خرد یار و نه دولت روز عرض
من ندیدم جز شقاوت در لئام
گر تو دیدستی رسان از من سلام
همچو جان باشد شه و صاحب چو عقل
عقل فاسد روح را آرد بنقل
آن فرشتهٔ عقل چون هاروت شد
سحرآموز دو صد طاغوت شد
عقل جزوی را وزیر خود مگیر
عقل کل را ساز ای سلطان وزیر
مر هوا را تو وزیر خود مساز
که برآید جان پاکت از نماز
کین هوا پر حرص و حالیبین بود
عقل را اندیشه یوم دین بود
عقل را دو دیده در پایان کار
بهر آن گل میکشد او رنج خار
که نفرساید نریزد در خزان
باد هر خرطوم اخشم دور از آن
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این شعر، به وضعیت فرعون و وزیرش هامان اشاره میشود که چگونه فرعون با شنیدن کلام موسی دچار تغییراتی میشود. ابتدا فرعون با کلام موسی نرم و رام میشود، اما تحت تأثیر مشورتهای وزیرش تصمیم میگیرد که به سلطنت و قدرت خود ادامه دهد. شاعر تأکید میکند که عقل و خرد او تحت تأثیر هوای نفس و تمایلات دنیوی قرار دارد و این باعث سقوط او میشود.
در مقابل، برتری حکمرانان عادل مانند سلیمان و آصف وزیر مطرح میشود که رابطهای نیکو و الهی دارند و به همدیگر کمک میکنند. این در حالیست که فرعون و هامان به خاطر نادانی و شقاوت خود همیشه در ظلمات و بدبختی قرار دارند.
شاعر در نهایت نصیحت میکند که باید عقل کل را در حکومت برگزید و به هوای نفس بها نداد، زیرا عقل باید ما را به سوی حقیقت و دین رهنمون سازد و نه به سمت فساد و تفرقه.
هوش مصنوعی: فرعون، که همواره سرسخت و مستبد بود، به راحتی و با نرمی نرم میشود وقتی که کلام موسی را میشنود.
هوش مصنوعی: خوشحالی تو از گفتاری است که آنقدر باارزش و زیباست که حتی سنگ سخت را بهحرکت درمیآورد و بهچنین حالتی درمیافکند.
هوش مصنوعی: وقتی که به همانی که وزیرش بود، مشورت کردی، دانستی که انتقامش در دلش وجود دارد.
هوش مصنوعی: پس گفتی که تا به حال تو، مانند یک خدا بودهای، اما اکنون به سادگی یک خدمتکار شدهای که لباسهای پارهای به تن دارد.
هوش مصنوعی: تو مانند سنگی هستی که از منجنیق پرتاب شده است و آن سخن را بر شیشه خانهاش زدی.
هوش مصنوعی: اگرچه تو به مدت صد روز با سخنان زیبا و دلنشین با او صحبت کردی، اما در یک لحظه همه آن حرفها را خراب کردی.
هوش مصنوعی: عقل تو تحت تأثیر خواستهها و تمایلاتت قرار دارد و در وجود تو، این تمایلات مانع رسیدن به حقیقت و راه خدا میشوند.
هوش مصنوعی: یک مشاور روحانی به تو نصیحت میکند و آن کلامش را با هنری خاص بیان میکند.
هوش مصنوعی: این جمله به ما میگوید که غم و اندوه جایی ثابت نیست، پس از آن دوری کن و خودت را درگیرش نکن. با این حال، نباید به آنچه که اتفاق میافتد، بیش از حد اهمیت بدهی.
هوش مصنوعی: وای بر آن شهری که وزیرش چنین باشد؛ جایی که هر دو دوزخ پر از کینه و دشمنی است.
هوش مصنوعی: شاد آن پادشاهی که در کارهای خود مانند آصف وزیر، یک مددکار و همراه خوب داشته باشد.
هوش مصنوعی: زمانی که پادشاهی عادل به همراه او باشد، نام آن وضعیت نور بر نور است.
هوش مصنوعی: این بیت به توصیف شخصیت و قدرت بینظیر فردی میپردازد. فردی مانند سلیمان شاه و آصف وزیر، که از نور و روشنایی خاصی برخوردار است و ویژگیهای مثبتی همچون خوشبو بودن و شکوه را در خود دارد. به طور کلی بیانگر عظمت و برتری این شخص در میان دیگران است.
هوش مصنوعی: فرعون و وزیرش هامان، هر دو در برابر بدبختی راهی برای فرار نداشتند.
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که در شرایط سخت و تاریک، مشکلات و مصائب به هم انباشته میشوند و نه عقل و درک انسان قادر به حل آنهاست و نه حمایت و قدرت روزگار میتواند کمکی کند. در واقع، اشاره به ناتوانی انسان در مقابله با چالشهای بزرگ و همزمان دارد.
هوش مصنوعی: من جز بدی و زشتی در افراد ناشایست ندیدم، اگر تو چنین چیزی ندیدهای، از طرف من سلامی به آنها برسان.
هوش مصنوعی: در اینجا میگوید که شاه (حاکم) مانند جان انسان است و صاحب (مقامات و مقامداران) مانند عقل. اگر عقل فاسد شود، روح را به دردسر میاندازد و به تعبیر دیگر، اگر حاکم و مقامداران صحیح عمل نکنند، جامعه دچار مشکل و اختلال میشود.
هوش مصنوعی: عقل مانند فرشتهای میشود که سحر و جادوگری را میآموزد و به همین دلیل، بسیاری از سرکشها و ظالمها را تحت تأثیر قرار میدهد.
هوش مصنوعی: عقل جزئی را به عنوان مشاور خود انتخاب نکن. به جای آن، با عقل کلی و جامع ارتباط برقرار کن، ای پادشاه، تا بهترین راهنما را داشته باشی.
هوش مصنوعی: هوای نفس خود را وزیر و راهبر خود قرار نده؛ زیرا ممکن است از این طریق جان پاکت از ارزشهای معنوی و دیانت دور شود.
هوش مصنوعی: این دنیا پر از حرص و طمع است و حالوهوا به گونهای است که عقل انسان میداند روز قیامت وجود دارد.
هوش مصنوعی: عقل در نهایت به بهار زیبایی و شکوفایی رسیده، اما برای رسیدن به آن زیبایی مجبور است از چالشها و سختیها عبور کند. به عبارت دیگر، برای دستیابی به موفقیت و زیبایی، انسان باید رنجها و دشواریها را تحمل کند.
هوش مصنوعی: اگر در فصل خزان، بادی بیفتد، نباید اجازه داد که غم و اندوه بر دلها حاکم شود و باید از افکار منفی دوری کرد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال ۹ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.