جناب حاجی نیکو خصال عبداله
که نام او به نکوئیست شهره ایام
کسیکه خاتم فیروزه فلک چو نگین
ز نام نامی او گشته است صاحب نام
کسیکه نکهت خلقش بود حیات جهان
بدان صفت که با رواح زندهاند اجسام
کسی که در همه آفاق نیست مانندش
نه از وضیع و شریف و نه از خواص و عوام
بدستیاری حق ریخت طرح حمامی
که نبودش ز نکوئی قرینه در ایام
درش دو مصرع موزون بود که هر دو بهم
چو جفت ابروی خوبان رسیدهاند تمام
کتابه در او یاد میدهد ز صفا
ز طرف روی نکویان و خط عنبر فام
نسیم بینه او میرسد مگر ز بهشت
که عطر بیز بود همچو بوی گل بمشام
ستون او که برعنایی آمده است علم
بسر و طعنه زند از نزاکت اندام
زرشک جدول آبش سزد که آب بقا
چو آب جدول شمشیر ایستد ز خرام
ز منبع آب بکیفیتی بهر حوضش
رود که باده لعلی ز آبگینه به جام
صفا ز جام بلورین سقف او در موج
بود چنانکه به پیمانه باده گلفام
به طاس او زند ار قرص ماه دم ز صفا
فتد چو پرتو خورشید طشت او از بام
عجب مدار ز فیض هوای معتدلش
که بازگشت کند جان رفته از اجسام
نظر بصافی آبش اگر کند از رشک
برنگ موج ز آب گهر رود آرام
نخواهد ار کند از آب او شکار صفا
بروی آب چرا موج گستراند دام
ز نوره خانه او بسکه نور میتابد
ز روشنی دم صحبست دروی اول شام
چو شد تمام ز لطف حق این خجسته بنا
که قاصر است ز تعریف او زبان در کام
نوشت خامه مشتاق بهر تاریخش
کسی ندیده بدوران مثال این حمام
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن دربارهی جناب حاجی نیکو خصال عبداله است که به خوبی و نیکویی مشهور است. او کسی است که به عنوان یک شخصیت برجسته و بینظیر در تاریخ شناخته میشود و ویژگیهایش زندگی را در جهان زنده میکند. وی با مدد حق طرحی از حمام را طراحی کرده که در زمان خود نظیری ندارد. توصیفاتی از زیبایی و صفای این حمام ارائه شده و به ویژگیهای خاص آن از جمله معماری، آب پاک و خنک، و نور و روشنی آن اشاره شده است. در نهایت، نویسنده اعتراف میکند که زبانش برای تعریف و توصیف این بنا قاصر است و هیچ کس در طول تاریخ نظیر این حمام را ندیده است.
هوش مصنوعی: حاجی عبداله، مردی نیکوکار و با ویژگیهای خوب، به نیکی و خوشنامی در میان مردم معروف است.
هوش مصنوعی: کسی که مانند نگینی درخشان در آسمان قرار گرفته و به خاطر نام بزرگش شناخته شده است.
هوش مصنوعی: کسی که بوی خوش او باعث زندگی جهان است، به همین خاطر که موجودات زنده با نفس او حیات دارند.
هوش مصنوعی: کسی که در تمام دنیا همتایی ندارد، نه در میان افراد عادی و نه در میان افراد برجسته و خاص.
هوش مصنوعی: خداوند به کمک خود، نقشهای برای ساختن حمامی طراحی کرده است که در زمانهای گذشته نشانی از زیبایی و خوبی آن وجود نداشت.
هوش مصنوعی: در اینجا اشاره به زیبایی و هماهنگی شعر دارد، به گونهای که هر دو مصرع در کنار هم مانند دو ابروی زیبا مکمل یکدیگرند و به انسجام و جذابیت اثر افزودهاند.
هوش مصنوعی: کتاب در او به انسان یادآوری میکند که از صفای وجود و زیبایی چهرهی نیکان و خط خوشی که مانند عطر است، بهرهمند شود.
هوش مصنوعی: نسیم او به مشام میرسد، گویی که از بهشت میآید؛ بویی شبیه به عطر گل دارد.
هوش مصنوعی: ستون او که بر زیباییاش تأکید میکند، با سر بلندی برمیخیزد و از لوندی و خوشایندی اندامش کنایه میزند.
هوش مصنوعی: زرشک در کنار جدول آب قرار دارد و شایسته است که آب بقا در برابر آب جدول مانند تیغ شمشیر بایستد و نیرویی همچون خرام در آن حس شود.
هوش مصنوعی: از منبع آب با کیفیتی به حوضش میرود که شراب لعلینی از شیشه به جام میریزد.
هوش مصنوعی: نوشیدن از جام بلورین او به قدری لذتبخش و دلپذیر است که مانند موجی در دریا احساس شادابی و طراوت میکنیم، انگار که در حال نوشیدن نوشیدنی خوشطعم و معطر هستیم.
هوش مصنوعی: اگر در بالای سرش، ظرفی شبیه به طاس وجود داشته باشد و ماه درخشان به آن بتابد، مانند تابش نور خورشید، آن ظرف از بام خواهد افتاد.
هوش مصنوعی: عجب نکن از اینکه هوای معتدل او اینقدر اثرگذار است که میتواند جان رفته را به اجساد بازگرداند.
هوش مصنوعی: اگر کسی به آب زلال بنگرد، وقتی که نگاهی به آن میاندازد، از حسودیش موجهای آب در آرامش خواهند بود.
هوش مصنوعی: اگر او بخواهد از آب برای خود شکار کند، پس چرا موجها در سطح آب گسترده میشوند؟
هوش مصنوعی: از نور خانه او به قدری روشنی میتابد که در آغاز شام، صحبت از حضور یک درویش به گوش میرسد.
هوش مصنوعی: وقتی که این بنا به لطف خدا به پایان رسید، زبان از وصف و تعریف آن ناتوان است و نمیتواند زیباییها و ویژگیهای آن را به درستی بیان کند.
هوش مصنوعی: نویسنده با اشتیاق دربارهٔ تاریخ این مکان نوشته است، اما هیچکس در زمانهای قدیم مشابه این حمام را ندیده است.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
دریغم آید خواندن گزاف وار دو نام
بزرگوار دو نام از گزاف خواندن عام
یکی که خوبان را یکسره نکو خوانند
دگر که: عاشق گویند عاشقان را نام
دریغم آید چون مر تو را نکو خوانند
[...]
سرودگوی شد آن مرغک سرودسرای
چو عاشقی که به معشوق خود دهد پیغام
همی چه گوید؟ گوید که: عاشقا، شبگیر
بگیر دست دلارام و سوی باغ خرام
امید نیکی و تاج ملوک و صدر کرام
بزرگ خسرو آزادگان و فخر انام
بمین دولت و دولت بدو همیشه عزیز
امین ملت و ملت بدو گرفته نظام
سپهر کلی و جزوی بدو نموده هنر
[...]
دریغم آید خواندن گزاف وار دو نام
بزرگوار دو نام از گزاف خواندن عام
یکی که خوبان را یکسره نکو خوانند
دگر که عاشق گویند عاشقان را نام
دریغم آید چون مر ترا نکو خوانند
[...]
بنفشه زلف من آن سرو قد سیم اندام
بر من آمد وقت سپیده دم به سلام
درست گفتی کز عارضش برآمده بود
گه فرو شدن تیره شب سپیده بام
ز عود هندی پوشیده بر بلور زره
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.