پس از رنجانیدن جانوران و کشتن مردمان و کبر و خشم و خیانت و دزدی احتراز نمودم و فرج را از ناشایست بازداشتم، و از هوای زنان اعراض کلی کردم. و زبان را از دروغ و نمامی و سخنانی که از او مضرتی تواند زاد، چون فحش و بهتان و غیبت و تهمت بسته گردانیدم. و از ایذای مردمان و دوستی دنیا و جادوی و دیگر منکرات پرهیز واجب دیدم، و تمنای رنج غیر از دل دور انداختم، و در معنی بعث و قیامت و ثواب و عقاب بر سبیل افترا چیزی نگفتم. و از بدان ببریدم و به نیکان پیوستم. و رفیق خویش صلاح را عفاف را ساختم که هیچ یار و قرین چون صلاح نیست و کسب آن . آن جای که همت به توفیق آسمانی پیوسته باشد و آراسته ، آسان باشد و زود دست دهد و به هیچ انفاق کم نیاید. و اگر در استعمال بود کهن نگردد , بل هر روز زیادت نظام و طراوت پذیرد , و از پادشاهان در استدن آن بیمی صورت نبندد , و آب و آتش و دد و سباع و دیگر موذیات را در اثر ممکن نگردد؛ و اگر کسی از آن اعراض نماید و حلاوت عاجل او را از کسب خیرات و ادخار حسنات باز دارد و مال و عمر خویش در مرادهای این جهانی نفقه کند همچنان باشد که:
آن بازرگان که جواهر بسیار داشت و مردی را به صد دینار در روزی مزدور گرفت برای سفته کردن آن. مزدور چندان که در خانه بازرگان بنشست چنگی دید , بهتر سوی آن نگریست. بازرگان پرسید که: «دانی زد؟» گفت: «دانم» و در آن مهارتی داشت. فرمود که: «بسرای». برگرفت و سماع خوش آغاز کرد. بازرگان در آن نشاط مشغول شد و سفط جواهر گشاده بگذاشت. چون روز به آخر رسید اجرت بخواست. هر چند بازرگان گفت که: «جواهر برقرار است ، کار ناکرده مزد نیاید!» , مفید نبود. در لجاج آمد و گفت: «مزدور تو بودم و تا آخر روز آنچه فرمودی بکردم». بازرگان به ضرورت از عهده بیرون آمد و متحیر بماند: روزگار ضایع و مال هدر و جواهر پریشان و موونت باقی.
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: پس از تجربه و رنجهایی که باعث درد و مشکلات برای دیگران شده، از خشونت، کبر، خیانت و دزدی دوری گزیدم. نسبت به امور دنیوی و جادوگری پرهیز کردم و از گناهانی مانند دروغ، غیبت و تهمت اجتناب کردم. تصمیم گرفتم با نیکان و صالحان همراه شوم و در مسیر عفاف و صلاح حرکت کنم. در این مسیر، به کسب نیکیها و ذخیره حسنات پرداختم و از حوادث و مشکلاتی که میتوانند باعث ضرر شوند، دوری کردم.
در پایان، داستان بازرگانی را ذکر میکند که جواهرات زیادی داشت و برای نگهداری آنها، فردی را به استخدام کرد. این فرد در حالی که سرگرم آواز خواندن بود، زمان را از دست داد و در نهایت بازرگان در تلاش برای حفظ جواهرات خود ناکام ماند و به نتیجه نرسید. این داستان نشاندهنده عواقب هدر دادن فرصتها و عدم تمرکز بر امور مهم است.
هوش مصنوعی: پس از آزار دادن جانوران و کشتن انسانها، از غرور، خشم، خیانت و دزدی دوری کردم و از خوشیهای نامناسب خودداری نمودم. به طور کلی از میل به زنان اجتناب کردم و زبانم را از دروغ، غیبت و سخنان مضر بازداشتم. همچنین از آزار رساندن به مردم، عشق به دنیا، جادو و دیگر ناپسندیها پرهیز کردم و از آرزوی رنج دیگران دل کندم. در مورد مسائلی مانند قیامت و پاداش و مجازات به مشتی دروغ سخن نگفتم. با افرادی که بد هستند ارتباطم را قطع و به نیکان پیوستم. دوستان خود را به همنشینی با نیکوکاران دعوت کردم، چرا که هیچ دوستی بهتر از همراهی با نیکوکاران نیست. جایی که تلاش با کمک الهی همراه است، آسان و سریع به بار مینشیند و هیچ زمان، هزینهای ندارد. اگر این همراهی تداوم یابد، همیشه تازه و پربار خواهد بود و هیچ خطری از سوی حکام برای آن وجود نخواهد داشت. نه تنها آزارهای طبیعی مانند آب، آتش و جانوران مضر بر آن تأثیر نمیگذارد، بلکه اگر کسی از این زندگی رویگردان شود و به دنبال لذتهای زودگذر برود، در حقیقت، مال و عمرش را در راه خواستههای دنیوی خود صرف کرده است.
هوش مصنوعی: بازرگانی که صاحب جواهرات بسیاری بود، برای نگهداری از آنها به استخدام فردی به نام مزدور درآمد که روزی صد دینار دریافت میکرد. این مزدور در خانه بازرگان مدتی نشسته و به جواهرات توجه بیشتری کرد. بازرگان از او پرسید که آیا چیزی از جواهرات میداند و او به مهارت خود در این زمینه اشاره کرد. بازرگان از او خواست تا بخواند و مزدور با شور و شوق شروع به خواندن کرد. بازرگان به آن موسیقی سرگرم شد و جواهرات خود را در یک سبد باز گذاشت. اما وقتی روز به پایان رسید و مزدور خواست که دستمزدش را بدهد، بازرگان گفت که جواهرات در حالت قبلی هستند و هیچ کاری نکرده تا مزد بگیرد. با این حال، مزدور به لجاجت ادامه داد و گفت که او به عنوان مزدور استخدام شده و تمام روز را طبق دستور بازرگان کار کرده است. بازرگان ناچار شد دستمزد را بپردازد و در نهایت، با کلافگی و ناامیدی از اوضاعی که پیش آمده بود، تنها جواهرات پراکنده و پولهای هدر رفته را مشاهده کرد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال ۳ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.