شمارهٔ ۴۸ - فی مدح السلطان الاعظم الشیخ ابو اسحق ابراهیم طاب مثواه و یصف القلعه
ز گردش فلک تیز گرد آینه فام
چو راه یافت بدین قلعه اختلال تمام
بر آمد اختر دولت ز مطلع مقصود
گرفت کار ممالک دگر قرار و نظام
طلوع کرد ز مشرق مه سپهر جلال
نزول کرد بکرمان شه ستاره غلام
جمال دنیی و دین شاه شرق ابواسحق
که قاصرست ز ادراک پایه اش اوهام
رهین منت احسان او وحوش و طیور
اسیر چنبر فرمان او سوام و هوام
بعهد مملکتش پشّه حامی طغرل
بدور معدلتش گرگ راعی اغنام
بوقت انک شهنشاه لاجورد سریر
بقصد قاصد سیاره کرده بود مقام
چهل گذشته بتاریخ هجری از هفصد
ز عید گشته بعید و قریب ماه صیام
بالتفات ضمیر منیر ملک پناه
که باد ملک جهان در پناه او مادام
اساس قلعه بجائی رسید کز رفعت
ببرد رونق این نه رواق مینا فام
بدیده بانی بر بام طارمش کیوان
بکو تو الی بر برج غرفه اش بهرام
مهش بماله ی سیمین کشیده گچ در طاق
خورش بناوه زرین کشیده گل بر بام
فروغ چشمه ی خورشید شمسه اش کرده
ز لوح چهره شب مرتفع سواد ظلام
همیشه تا شه آتش رخ فلک هر روز
ز خیط شمس بتابد طناب سبز خیام
طناب خیمه او باد زلف حور العین
گدای درگه او باد خسرو ایام
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن شعری است که به وضوح از قدرت و عظمت یک پادشاه سخن میگوید. شاعر با توصیف ستارهها و آسمان، به زنگی تاریخی و سیاسی مربوط به حکومت ابواسحاق اشاره میکند. او بر این نکته تأکید دارد که دولت و نظم در سرزمینها به دست این پادشاه در حال شکوفایی است و تحت فرمانروایی او، همه موجودات از جمله وحوش و طیور در صلح و آرامش به سر میبرند.
شاعر به زیباییهای قلعه و عمارت پادشاهی اشاره میکند و فضای دلنشین و شکوه آن را توصیف میکند. او این مکان را مذهبی و با عظمت وصف کرده و باعث میشود تا خواننده احساس کند که در برابر قدرت الهی و زمینی پادشاهی ایستاده است.
در نهایت، شاعر به قدرت و درخشش پادشاه، که همیشه با حمایتهای الهی همراه است، اشاره میکند و به گونهای این حکومت را یک حکمرانی الهی و راستین میداند که همواره در اوج خود خواهد بود.
هوش مصنوعی: به سبب حرکت تند زمان و تغییرات آن، وقتی به این مکان رسیدم، تمام اختلالات و ناپایداریها روشن و نمایان گشت.
هوش مصنوعی: ستارهی خوشبختی از افق مطلوبی طلوع کرده و امور کشورها تحت تاثیر آن به سامان و نظم درآمده است.
هوش مصنوعی: از سمت مشرق، ماه درخشان آسمان نمایان شد و در کرمان، پادشاه ستارهها با شکوه و عظمت فرود آمد.
هوش مصنوعی: زیبایی دنیا و دین شاه شرق ابواسحاق، که فهم او از مقام و مرتبهاش در حد تصوراتش است.
هوش مصنوعی: ما همیشه به لطف و کرم او وابستهایم؛ جانوران وحشی و پرندگان نیز تحت فرمان او قرار دارند و به نوعی در دام قدرت او گرفتار شدهاند.
هوش مصنوعی: در زمان حکومت او، پشهای در حمایت از طغرل به دور عدالتش میچرخید و گرگی به عنوان نگهبان گوسفندها عمل میکرد.
هوش مصنوعی: در زمانی که شاه لاجورد بر تخت نشسته بود، برای نمایندۀ ستارهای خاص، مقام و جایگاهی تعیین کرده بود.
هوش مصنوعی: چهل سال از تاریخ هجری گذشته و از سال 700، عید فطر نزدیک و دور شده است، و ماه رمضان نیز فرا رسیده است.
هوش مصنوعی: با توجه به توجه و حمایت پادشاه با عظمت، همه چیز تحت حفاظت او قرار دارد و همیشه در امنیت و آرامش است.
هوش مصنوعی: قلعه به نقطهای رسید که ارتفاعش باعث کاهش شکوه آن شد؛ دیگر مانند گذشته جذاب و دلفریب نیست.
هوش مصنوعی: نگاه کن بر فراز بام کاخ زیبایش، ستارهای همچون کیوان میدرخشد، و تو تا به برج کعبهای به نام بهرام خواهی رسید.
هوش مصنوعی: ماه به زیبایی و درخشانی مانند نقرهی صاف است که بر روی کمانی از گچ در آسمان قرار دارد و در بالای زمین با زینتهایی از طلا و گلهای زیبا آراسته شده است.
هوش مصنوعی: نور خورشید همچون چشمهای درخشنده، چهره شب را روشن کرده و تاریکی آن را از بین میبرد.
هوش مصنوعی: تا زمانی که آتش زیبایی در جهان وجود دارد، هر روز نور خورشید بر زمین میتابد و مانند یک طناب سبز، زندگی و امید را به ما میرساند.
هوش مصنوعی: طناب خیمه او به زیبایی و دلربایی موهای یار تشبیه شده است و در ادامه، به قدرت و عظمت آن وجود اشاره میشود. در واقع، این بیت به زیبایی و مقام والای محبوب اشاره میکند که مانند خیمهای بزرگ و دلانگیز، توجه و دلهای بسیاری را به خود جلب کرده است.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
دریغم آید خواندن گزاف وار دو نام
بزرگوار دو نام از گزاف خواندن عام
یکی که خوبان را یکسره نکو خوانند
دگر که: عاشق گویند عاشقان را نام
دریغم آید چون مر تو را نکو خوانند
[...]
سرودگوی شد آن مرغک سرودسرای
چو عاشقی که به معشوق خود دهد پیغام
همی چه گوید؟ گوید که: عاشقا، شبگیر
بگیر دست دلارام و سوی باغ خرام
امید نیکی و تاج ملوک و صدر کرام
بزرگ خسرو آزادگان و فخر انام
بمین دولت و دولت بدو همیشه عزیز
امین ملت و ملت بدو گرفته نظام
سپهر کلی و جزوی بدو نموده هنر
[...]
دریغم آید خواندن گزاف وار دو نام
بزرگوار دو نام از گزاف خواندن عام
یکی که خوبان را یکسره نکو خوانند
دگر که عاشق گویند عاشقان را نام
دریغم آید چون مر ترا نکو خوانند
[...]
بنفشه زلف من آن سرو قد سیم اندام
بر من آمد وقت سپیده دم به سلام
درست گفتی کز عارضش برآمده بود
گه فرو شدن تیره شب سپیده بام
ز عود هندی پوشیده بر بلور زره
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.