گنجور

 
خواجوی کرمانی

ز گردش فلک تیز گرد آینه فام

چو راه یافت بدین قلعه اختلال تمام

بر آمد اختر دولت ز مطلع مقصود

گرفت کار ممالک دگر قرار و نظام

طلوع کرد ز مشرق مه سپهر جلال

نزول کرد بکرمان شه ستاره غلام

جمال دنیی و دین شاه شرق ابواسحق

که قاصرست ز ادراک پایه اش اوهام

رهین منت احسان او وحوش و طیور

اسیر چنبر فرمان او سوام و هوام

بعهد مملکتش پشّه حامی طغرل

بدور معدلتش گرگ راعی اغنام

بوقت انک شهنشاه لاجورد سریر

بقصد قاصد سیاره کرده بود مقام

چهل گذشته بتاریخ هجری از هفصد

ز عید گشته بعید و قریب ماه صیام

بالتفات ضمیر منیر ملک پناه

که باد ملک جهان در پناه او مادام

اساس قلعه بجائی رسید کز رفعت

ببرد رونق این نه رواق مینا فام

بدیده بانی بر بام طارمش کیوان

بکو تو الی بر برج غرفه اش بهرام

مهش بماله ی سیمین کشیده گچ در طاق

خورش بناوه زرین کشیده گل بر بام

فروغ چشمه ی خورشید شمسه اش کرده

ز لوح چهره شب مرتفع سواد ظلام

همیشه تا شه آتش رخ فلک هر روز

ز خیط شمس بتابد طناب سبز خیام

طناب خیمه او باد زلف حور العین

گدای درگه او باد خسرو ایام

 
 
 
رودکی

دریغم آید خواندن گزاف وار دو نام

بزرگوار دو نام از گزاف خواندن عام

یکی که خوبان را یکسره نکو خوانند

دگر که: عاشق گویند عاشقان را نام

دریغم آید چون مر تو را نکو خوانند

[...]

مشاهدهٔ ۱ مورد هم آهنگ دیگر از رودکی
کسایی

سرودگوی شد آن مرغک سرودسرای

چو عاشقی که به معشوق خود دهد پیغام

همی چه گوید؟ گوید که: عاشقا، شبگیر

بگیر دست دلارام و سوی باغ خرام

عنصری

امید نیکی و تاج ملوک و صدر کرام

بزرگ خسرو آزادگان و فخر انام

بمین دولت و دولت بدو همیشه عزیز

امین ملت و ملت بدو گرفته نظام

سپهر کلی و جزوی بدو نموده هنر

[...]

مشاهدهٔ ۳ مورد هم آهنگ دیگر از عنصری
ابوسعید ابوالخیر

دریغم آید خواندن گزاف وار دو نام

بزرگوار دو نام از گزاف خواندن عام

یکی که خوبان را یکسره نکو خوانند

دگر که عاشق گویند عاشقان را نام

دریغم آید چون مر ترا نکو خوانند

[...]

فرخی سیستانی

بنفشه زلف من آن سرو قد سیم اندام

بر من آمد وقت سپیده دم به سلام

درست گفتی کز عارضش برآمده بود

گه فرو شدن تیره شب سپیده بام

ز عود هندی پوشیده بر بلور زره

[...]

مشابه‌یابی بر اساس وزن و قافیه