جامی
»
هفت اورنگ
»
سلسلةالذهب
»
دفتر سوم
»
بخش ۱۰ - در کلمه عدل، عین که چون چشم بر سر آمده است مفتوح است و دال که چون دل در درون قرار گرفته ساکن یعنی باید که صاحب عدل را علی الدوام چشم بصر و بصیرت به حال رعایا مفتوح بود و اغماض از آن جایز نه و دل او از تظلم مظلومان در مرکز عدل آرمیده و جنبش و اضطراب در آن ممکن نه
شاه باید که چشم باز بود
بر بد و نیک سرفراز بود
چشم او باز باشد از چپ و راست
تا ز عالم برون برد کم و کاست
هر که بیند که او نه راسترو است
دل و جانش به کجروی گرو است
همچو تیر کجش بیندازد
کیش خود را ازو بپردازد
نه که همچون کمان کشد سوی خویش
سازدش جایگه به پهلوی خویش
باید او را دلی ز حلم چو کوه
کش نگیرد ز دادخواه ستوه
دادخواهی اگر ز تنگدلی
نسبت او کند به سنگدلی
نشود از حدیث او بی سنگ
وز جفا گوییش بلند آهنگ
ور جهد از زبان او شرری
که چو آتش کند در او اثری
گو درون را چو آب صافی کن
وآتشش را به آن تلافی کن
ور نریزد بر آتش او آب
زان افتد روز حشر در تب و تاب
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر بیانگر لزوم آگاهی و بینش شاه است که باید به خوبی بر اوضاع جامعه و وضعیت زیر دستانش نظارت داشته باشد. او باید توانایی تشخیص حق و باطل را داشته باشد و بر اساس آن تصمیمگیری کند. اگر شاه، به درستی عمل نکند یا بر همین منوال به رفتار نادرست خود ادامه دهد، باعث فساد و کجروی در جامعه خواهد شد. همچنین، شخصی که در برابر ظلم و اجحاف ساکت باشد، به دلهره و ناامیدی دچار میشود. در نهایت، شاعر به حکمت و خویشتنداری در مواجهه با مشکلات تأکید میکند و میگوید که باید درون خویش را پاک کند و از آتش خشم به دور باشد تا به بحرانهای بزرگ نرسد.
هوش مصنوعی: پادشاه باید با دقت به خوبیها و بدیها توجه داشته باشد و در زندگی خود سرافراز و با افتخار باشد.
هوش مصنوعی: چشم او همیشه باز است و همه چیز را از هر دو سمت میبیند تا هیچ نقص و کمبودی از دنیای بیرون را از دست ندهد.
هوش مصنوعی: هر کس ببیند که او به راه درست نمیرود، دل و جانش به انحراف و کجروی وابسته است.
هوش مصنوعی: اگر کسی مانند تیر کج به هدفش نرسد، هرگز نمیتواند از راه خود کلافه و ناامید شود.
هوش مصنوعی: انسان نباید به تنهایی به هدف خود دست یابد، بلکه باید در کنار دیگران و با همکاری آنان به موفقیت برسد.
هوش مصنوعی: باید کسی را داشته باشی که مانند کوهی صبر و بردباری داشته باشد و در برابر مشکلات و ناامیدیها، از خانواده یا دوستانش دست برندارد.
هوش مصنوعی: اگر کسی به خاطر تنگدلی و مشکلاتش به دلخوری و سختگیری نسبت به دیگران بپردازد، در واقع خود را در مشکلات بیشتری گرفتار کرده است.
هوش مصنوعی: اگر از داستان او سخنی گفته نشود، بیدردسر و بدون آسیب، صدای او بلند و دلنشین نمیشود.
هوش مصنوعی: اگر جهد و تلاش او از زبانش شعلهای باشد که مانند آتش در دل انسان تأثیر میگذارد،
هوش مصنوعی: درون خود را همچون آبی زلال و پاک بساز و آتش خشم و احساسات ناپسند را با این پاکی خاموش کن.
هوش مصنوعی: اگر بر آتش او آبی نریزد، در روز قیامت او سخت دچار پریشانی و آشفتگی خواهد شد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
چون بیامد بوعده بر سامند
آن کنیزک سبک زبام بلند
برسن سوی او فرود آمد
گفتی از جنبشش درود آمد
جان سامند را بلوس گرفت
[...]
چیست آن کاتشش زدوده چو آب
چو گهر روشن و چو لؤلؤ ناب
نیست سیماب و آب و هست درو
صفوت آب و گونه سیماب
نه سطرلاب و خوبی و زشتی
[...]
ثقة الملک خاص و خازن شاه
خواجه طاهر علیک عین الله
به قدوم عزیز لوهاور
مصر کرد و ز مصر بیش به جاه
نور او نور یوسف چاهی است
[...]
ابتدای سخن به نام خداست
آنکه بیمثل و شبه و بیهمتاست
خالق الخلق و باعث الاموات
عالم الغیب سامع الاصوات
ذات بیچونش را بدایت نیست
[...]
الترصیع مع التجنیس
تجنیس تام
تجنیس تاقص
تجنیس الزاید و المزید
تجنیس المرکب
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.