گر تو گویی به حکم عقل روا
نیست قلب حقایق اشیا
عرض آخر چه سان شود جوهر
یا معانی بدل به ذات و صور
گویم این نیست از مقوله قلب
تاتو نفیش کنی بزودی و سلب
بلکه چون بر حقیقت واحد
در مراتب وجود شد وارد
زو به هر مرتبه نمود اثری
که ندارد نمود در دگری
در همه ذهن ها به قول اصح
عین اشیا بود نه ظل و شبح
لیکن اندر وجود ذهنی شان
نیست ز احکام نفس الامر نشان
جوهر اندر وجود ذهنی خود
هست قایم به ذهن اهل خرد
لیکن اندر وجود نفس الامر
نیست در ذهن کس چه زید و چه عمرو
در وجودین خویشتن دائم
گاه لا قائم است و گه قائم
حکم اثبات لاقیام و قیام
ز اختلاف مراتب است و مقام
همچنین در وجود فی الاعیان
که وجودیست خارج اذهان
متعدد مواطن است و رتب
که بود زان ذهول مستغرب
آن رتب چیست حس و روح و خیال
هر یکی عالمی به استقلال
وان مواطن چو دنیی و برزخ
نشات بهشت یا دوزخ
یک حقیقت ز اختلاف ظهور
چون بر اینها کند مرور و عبور
نیست پوشیده بر ذوی الافهام
که بر او مختلف شود احکام
در یکی از مقوله هیئات
باش گو و اندر آن دگر ز ذوات
در یکی از معانی و اوصاف
که بر اعیان بود مفاض و مضاف
در دگر از شماره اعیان
که بود در مراتب امکان
بنگر اندر حقیقت هستی
کوست اصل بلندی و پستی
که چه سان در مراتب و اطوار
مختلف می نمایدش آثار
گاه تابع بود گهی متبوع
گاه سامع شود گهی مسموع
گه کند جلوه بالتبع چو صفات
گه کند بالاصاله همچو ذوات
اهست یک جا به غیر خود قائم
جای دیگر به ذات خود دائم
وین تغیر به فهم اهل ادب
در اضافات واقع است و نسب
پایه عز ذات ازان اعلاست
کش تو گویی فزود یا خود کاست
جاودان در مقر اجلال است
وز ازل تا ابد به یک حال است
دامن قدس او کجا شاید
کز خیال تغیر آلاید
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن درباره تفاوتهای مفهومی بین وجود واقعی اشیا و وجود ذهنی آنها صحبت میکند. نویسنده به تأثیر مراتب وجود و مقامهای مختلف بر درک و تفسیر حقیقت میپردازد. او تأکید میکند که حقیقت واحد در مراتب مختلف، نمودهای گوناگونی پیدا میکند و این اختلافات ناشی از آگاهی و درک انسانهاست.
نویسنده همچنین به اینکه وجود اشیا در ذهن انسانها با وجود واقعی آنها تفاوت دارد، اشاره میکند و میگوید جوهر اشیا در ذهن وابسته به فهم و ادراک اهل خرد است. به علاوه، در نهایت بر این نکته تأکید میشود که حقیقت بلند و ثابت، در حالی که در مراتب و اطوار مختلفی به نمایش درمیآید، در اصل تغییرپذیر نیست و همیشه در یک حالت ثابت باقی است.
هوش مصنوعی: اگر تو بگویی که از دید عقل، احساسات و قلب نمیتوانند واقعیات اشیاء را درک کنند، در حقیقت تو به نظرت به درستی قضاوت نکردهای.
هوش مصنوعی: در نهایت، چه خواهد شد که هستی یا معناها به خود واقعی و شکلهای اصلی تبدیل شوند؟
هوش مصنوعی: میگویم این موضوع مربوط به دل و احساسات نیست، بلکه به سرعت میتوانی آن را رد کنی و از خود دور کنی.
هوش مصنوعی: آنگاه که به واقعیت یگانه در مراحل وجود نزدیک میشود و به آن راه مییابد.
هوش مصنوعی: از هر نظر و مرتبهای، اثری که او به نمایش میگذارد، در دیگری نمایان نیست و وجودش تاثیری ندارد.
هوش مصنوعی: تمامی افکار و تصورات در ذهن افراد به مانند خود اشیاء واقعی هستند، نه فقط سایه یا تصوری مبهم از آنها.
هوش مصنوعی: اما در وجود ذهنی آنها هیچ نشانهای از احکام واقعیات وجود ندارد.
هوش مصنوعی: جوهر و حقیقت در وجود انسان به صورت پنهان و مخفی وجود دارد و تنها درک و عقل انسانهای خردمند قادر به شناسایی آن است.
هوش مصنوعی: اما در واقعیت وجود، چیزی به نام نفس الامر برای هیچکس وجود ندارد، چه زید و چه عمرو.
هوش مصنوعی: در وجود انسان، گاهی حالت سکون و بیحرکتی است و گاهی حالت فعالیت و پویایی وجود دارد.
هوش مصنوعی: قضاوت درباره وجود و عدم وجود چیزها وابسته به تفاوتهای موجود در درجات و مقامهاست.
هوش مصنوعی: این جمله به مفهوم وجود واقعی اشیاء اشاره دارد که مستقل از تصورات و ذهن انسانها وجود دارند. به عبارت دیگر، برخی چیزها وجود دارند که فراتر از اندیشه و برداشتهای ما هستند و واقعیتهای عینی دارند.
هوش مصنوعی: در مکانهای مختلف و بر اساس موقعیتهای متفاوت، انسانها رفتارها و صفاتی دارند که ممکن است از آنها غافل بمانند و این موضوع آنها را شگفتزده میکند.
هوش مصنوعی: این جمله به این معناست که حس، روح و خیال هر کدام دنیای خاص و مستقلی دارند و به نوعی هر یک وجود مستقل و ویژگیهای خاص خود را دارد.
هوش مصنوعی: این مکانها مثل دنیا و برزخ، نشانههایی از بهشت یا جهنم هستند.
هوش مصنوعی: اگر حقیقتی وجود داشته باشد که از میان تفاوتها و اختلافها بگذرد و به آنها نگاهی بیندازد، میتواند به وضوح به درک مشترکی برسد.
هوش مصنوعی: برای کسانی که فهم و درک دارند، این مسئله پنهان نیست که احکام مختلف ممکن است بر او لحاظ شود.
هوش مصنوعی: در یکی از دستهبندیهای ظاهری و شکلها صحبت کن و در موضوع دیگر به ماهیت و ذات چیزها بپرداز.
هوش مصنوعی: در یکی از ویژگیها و صفاتی که بر اشیاء تاثیر میگذارد و به آنها افزوده میشود.
هوش مصنوعی: در دیگر افکار و آراء، چه کسی در میان موجودات و تواناییهای آنها قرار دارد؟
هوش مصنوعی: به تماشای حقیقت وجود بنشین و ببین که چه کسی منبع عظمت و حقارت است.
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که چگونه در جنبهها و مراحل گوناگون، نشانهها و تأثیرات آن آشکار میشود.
هوش مصنوعی: گاهی انسان پیرو و دنبال کننده است و گاهی رهبر و مورد توجه. زمانهایی وجود دارد که گوش میدهد و زمانهایی هم که دیگران به او گوش میدهند.
هوش مصنوعی: گاهی صفات و ویژگیهای او خود را نشان میدهند، و گاهی هم وجود واقعی او به شکل و قالب نمایان میشود.
هوش مصنوعی: در یک مکان، فقط به خود پایداری و در مکان دیگر، به ذات خود همیشه حضور دارد.
هوش مصنوعی: این تغییرات که درک اهل ادب به آن پرداختهاند، مربوط به ارتباطات و نسبتهای موجود در متن است.
هوش مصنوعی: پایه و اساس عظمت تو از بالاترین مقام است، پس اگر تو چیزی بر آن اضافه کنی یا از آن کم کنی، از ارزش تو کم میشود.
هوش مصنوعی: همواره در جایگاه بزرگی و افتخار قرار دارد و از آغاز تا پایان در یک حالت ثابت و پایدار باقی مانده است.
هوش مصنوعی: دامن پاکی او چه جایی دارد که از خیال تغییر و دگرگونی آسیب ببیند؟
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
چون بیامد بوعده بر سامند
آن کنیزک سبک زبام بلند
برسن سوی او فرود آمد
گفتی از جنبشش درود آمد
جان سامند را بلوس گرفت
[...]
چیست آن کاتشش زدوده چو آب
چو گهر روشن و چو لؤلؤ ناب
نیست سیماب و آب و هست درو
صفوت آب و گونه سیماب
نه سطرلاب و خوبی و زشتی
[...]
ثقة الملک خاص و خازن شاه
خواجه طاهر علیک عین الله
به قدوم عزیز لوهاور
مصر کرد و ز مصر بیش به جاه
نور او نور یوسف چاهی است
[...]
ابتدای سخن به نام خداست
آنکه بیمثل و شبه و بیهمتاست
خالق الخلق و باعث الاموات
عالم الغیب سامع الاصوات
ذات بیچونش را بدایت نیست
[...]
الترصیع مع التجنیس
تجنیس تام
تجنیس تاقص
تجنیس الزاید و المزید
تجنیس المرکب
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.