مرتضی پرورش در ‫۱ سال قبل، سه‌شنبه ۱۶ آبان ۱۴۰۲، ساعت ۲۱:۴۵ در پاسخ به محمد دربارهٔ باباطاهر » دوبیتی‌ها » دوبیتی شمارهٔ ۳۵۳:

جناب محمد ممنون از اشارهٔ دقیق شما به شکل صحیح این دوبیتی و همچنین مصدر کهن «اوشاندن» (افشاندن) در گویش‌های غرب کشور.

دربارهٔ «یاواشان» جسارت می‌کنم: «یاواشان» تغییریافتهٔ «هاوشان» نیست. هرچند جزء فعلی‌اش از همان‌جا آمده. «یاواشان» نام‌ابزار مرکبی است که از دو جزء [یَوَ ---» یُو ---» جو] به‌اضافهٔ [اوشان] ساخته شده:

یَوَ+اوشانه

جواَفشان

یعنی ابزار افشاندن (باد دادن) جو

با این توضیح که در اوستایی «یو» یا همین «جُو» امروزی به عموم غلات اطلاق می‌شده.

مرتضی پرورش در ‫۱ سال و ۱۰ ماه قبل، چهارشنبه ۲۱ دی ۱۴۰۱، ساعت ۲۰:۰۸ در پاسخ به عین. ح دربارهٔ فخرالدین اسعد گرگانی » ویس و رامین » بخش ۳ - گفتار اندر ستایش سلطان ابوطالب طغرل‌بک:

درود جناب «عین.ح»

هرچند در این متن اغلاط املایی فراوان است، اما استثنائاً این یکی صحیح است.

«شخّ» مطابق با تصحیح دکتر محمد روشن است و کافی است با تشدید «خ» خوانده‌شود. سکتهٔ ملیح وزنی دارد.

مرتضی پرورش در ‫۳ سال و ۲ ماه قبل، یکشنبه ۴ مهر ۱۴۰۰، ساعت ۱۱:۰۹ در پاسخ به شاه رخ دربارهٔ رضی‌الدین آرتیمانی » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۲:

درود بر شما! بی‌تردید در هر دو مصرع «مرهم» صحیح است که در هر دو جایگاه تناسب تضاد با «زخم» دارد. املای «مرحم» در لغتنامه با تلفظ morahham (مُرَحَّم) آمده و که در این بحر نمی‌گنجد.

مرتضی پرورش در ‫۳ سال و ۲ ماه قبل، یکشنبه ۴ مهر ۱۴۰۰، ساعت ۱۱:۰۰ در پاسخ به مریم السادات لطیفی دربارهٔ رضی‌الدین آرتیمانی » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۲:

بیت صحیح است. «دست در گریبان» نه‌تنها مناسب این موضع نیست، که در وزن هم نمی‌گنجد.

مرتضی پرورش در ‫۳ سال و ۲ ماه قبل، یکشنبه ۴ مهر ۱۴۰۰، ساعت ۱۰:۵۵ دربارهٔ رضی‌الدین آرتیمانی » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۳:

بیت سوم،مصرع نخست، فعل اشکال املایی دارد: فکندست
یا به رسم‌الخط امروزی‌تر و صحیح‌تر: فکنده‌ست

 

مرتضی پرورش در ‫۴ سال و ۴ ماه قبل، دوشنبه ۲۳ تیر ۱۳۹۹، ساعت ۱۳:۰۵ دربارهٔ بیدل دهلوی » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۷۶۷:

این غزل در «بیدل به انتخاب بیدل»، به تصحیح و مقابلهٔ آقایان شریف حسین قاسمی و علیرضا قزوه، انتشارات سوره مهر، هفت بیت دارد. این تصحیح از روی نسخهٔ دست‌نویس شخص شاعر انجام گرفته و به‌نظر باید صحیح‌ترین نسخه به‌شمار آید (هرچند تصحیح و مقابلهٔ ایشان هم خالی از بی‌دقتی و اشکال نیست).
مصرعِ «چه صنعت در زه ایمای حکم‌انداز شست استش» نیز در اینجا غلط تایپی دارد ('انداز' به‌اشتباه 'اندازد' نوشته شده) که امیدوارم اصلاح شود.

مرتضی پرورش در ‫۵ سال و ۴ ماه قبل، سه‌شنبه ۸ مرداد ۱۳۹۸، ساعت ۲۳:۴۴ دربارهٔ سعدی » بوستان » باب دوم در احسان » بخش ۷ - حکایت:

متن منطبق بر تصحیح مرحوم محمدعلی فروغی است و همهٔ ابیات به همین صورت که آمده صحیح است. تصحیح مرحوم دکتر غلامحسین یوسفی نیز همین را تأیید می‌کند، با تغییری بسیار جزئی در مصرع دوم از بیت دوم «که این جوفروش است گندم‌نمای». در متن بالا فقط رسم‌الخط کمی امروزی‌تر شده‌است.
- بزارید bezārīd، سوم‌شخص ماضی ساده از مصدر جعلیِ «زاریدن»
- زحام zehām، مصدر عربی؛ هم‌معنا با ازدحام، اما نه هم‌ریشه.
«کزدحام»: در دو نسخه از بوستان، نخست «چاپ و شرحِ Ch. H. Graf؛ ویَن، 1858 م» و سپس «چاپ اسماعیل امیرخیزی؛ طبع دوم: تبریز، 1312 ش»، مصرع نخست بیت سوم چنین است: نه از مشتری کزدحامِ مگس…
که بی‌تردید غلط است. زیرا اگر هجای اول را مخففِ «که از» بگیریم، آنچه می‌ماند «دِحام» است و نه «ازدحام». یعنی یک «ز» کم می‌آید که واژه را بی‌معنا می‌کند. پس همان ضبط بالا صحیح است.