جهان را شاه فرخ پی چنین باید چنین باید
که خلق عالم اندر سایه عدلش بیاساید
خجسته رای او در ملک راه فتنه بر بندد
مبارک روی او از خلق کار بسته بگشاید
چو دریا طبع او رادی کند دایم غنی ماند
چو گردون کار او گردان بود لیکن نفرساید
گهی بر صفحه افلاک نقش جود بنگارد
گهی ز آیینه انصاف رنگ بخل بزداید
ولی را گر عطا باید عدو را گر خطا افتد
خدا و خلق داند کان ببخشد وین ببخشاید
چنان از ظالمان بربود باسش دل که در عالم
ندارد کهربا زهره که پرکاه برباید
خه ای برنا جوان بختی که در صد قرن تا زین پس
نظیرت در جهان کهل چرخ پیر ننماید
سعادت چشم بگشاده که تا رویت کجا بیند
زمانه گوش بنهاده که تا رایت چه فرماید
شب و روز بهار آمد بداندیش و نکو خواهت
که او می کاهد و از کاهش او این بیفزاید
ثنا گوید بآواز بلندت ابر از آن چون من
ز یمن مدح تو پهلو همی بر آسمان ساید
شهنشاها تو کوه حلمی و چون گویمت مدحی
چو کوهی در صدا گوئی ز من بی من سخن زاید
یکی آن آرزو دارم که سنجی مادحانت را
که تاخود مر ترا چون من که باشد آنکه بستاید
ز مدحت طبع من الحمدالله صفوتی دارد
مباد آنروز کو رامدحت هر کس بیالاید
بگویم چیست ای شاه جهان من بنده را بر خود
دو شکل افتاده هر ساعت بیکسو طبع بگراید
چو از جود تو اندیشم خرد گوید شدی قارون
چو از حال خود اندیشم امل گوید که بباید
هزاران کس ز انعامت بر آسود و مرفه شد
مرا شایستگی بیش است اگر منهم شوم شاید
چو تو اندر همه عالم کجا آید پدید ای شه
اگر بس بنده مخلص ز انعامت پدید آید
بزی در ظل سرسبزی و ملک آرای چندانی
که تیغ آفتاب از نور گیتی را بپیراید
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این شعر، شاعر دربارهی شاه فرخپی سخن میگوید و او را به عنوان حاکمی عادل و بخشنده توصیف میکند. او بیان میکند که تحت سایهی عدل شاه، مردم در آرامش زندگی میکنند و او با خیرخواهی خود مشکلات را از پیش پای خلق برمیدارد. شاعر به ویژگیهای شاه اشاره میکند، از جمله اینکه او همچون دریا بخشنده است، ولی در عین حال، در حاکمیت خود از فتنه و بخل دوری میکند. همچنین، شاعر امید دارد که جوانان آینده شبیه او پیدا نکنند و به توفیق و موفقیت او اشاره میکند. در نهایت، او از وفاداری و ارادت خود به شاه میگوید و آرزو میکند که کسی به خوبی او در دنیا نباشد.
هوش مصنوعی: جهان باید به گونهای باشد که مردم در سایه عدالت او آرامش داشته باشند.
هوش مصنوعی: تفکر نیک او در کشور، راهی برای بستن فتنهها و آشوبها ایجاد میکند و چهره خوشبخت او میتواند مشکلات و کارهای سخت را برای مردم آسان کند.
هوش مصنوعی: اگر او مانند دریا باشد و همیشه شخصیتی بخشنده و صادق داشته باشد، در این صورت همیشه در فقر نخواهد بود. هرچند که سرنوشت او مانند چرخش آسمان تغییر میکند، اما او هرگز به سختی نمیافتد.
هوش مصنوعی: گاهى بر صفحه آسمان، آثار بخشش و سعه صدر را میبیند و گاهى از طریق آینه انصاف، رنگ و بوی بخل و تنگنظرى را دور میکند.
هوش مصنوعی: اگر کسی بخواهد به دیگران لطف کند، باید بداند که اگر دشمنی مرتکب اشتباهی شد، خداوند و مردم میدانند که او این اشتباه را ببخشد و به او عفو کند.
هوش مصنوعی: دلش از ظلم و ستم چنان به درد آمده که هیچ در این دنیا مثل زهره (ستاره) نمیتواند چنین حالتی را احساس کند، مثل اینکه یک دانه کاه به سادگی از جایی برمیدارد.
هوش مصنوعی: ای جوان با بخت و اقبال، خوشبختی از آن توست که در صد سال آینده هیچ کس در دنیا مثل تو پیدا نخواهد شد و زمانه نمیتواند مانند تو را به دنیا بیاورد.
هوش مصنوعی: سعادت به چشمی باز است که ببیند وجود تو را، و زمانه گوش تیز کرده تا ببیند تو چه دستوری میدهی.
هوش مصنوعی: در طول شب و روز بهار آمده است، و کسی که بداندیش است و به تو خیر نمیخواهد، میداند که او کم میشود، اما کم شدن او باعث افزایش تو میشود.
هوش مصنوعی: ابر به خاطر ستایش و مدح تو با صدای بلند صدایی در آسمان ایجاد میکند و به سمت تو میچرخد.
هوش مصنوعی: ای شاهان، تو نماد بزرگی و صبر هستی؛ و هنگامی که بخواهم تو را ستایش کنم، مانند کوهی در بلندی، صدایم به گونهای میرسد که گویی بدون حضور من، سخن میگوید.
هوش مصنوعی: من تنها یک آرزو دارم، و آن این است که سنجش مدح و ستایش تو را به گونهای دریابم که ببینم آیا کسی مانند من وجود دارد که بتواند تو را آنچنان که شایستهاش هستی، ستایش کند.
هوش مصنوعی: از ستایش کردن من خوشحالم و امیدوارم آن روزی نیاید که ستایش هر فردی به من برسد.
هوش مصنوعی: بگویم چه بگویم، ای فرمانروای جهانی، من بندهات هر لحظه به دو شکل دگرگون میشوم و هر بار به سمتی تمایل پیدا میکنم.
هوش مصنوعی: وقتی به بخشش و سخاوت تو فکر میکنم، عقل میگوید که تو مانند قارون هستی، اما وقتی به حال و وضعیت خودم میاندیشم، امید میگوید که باید تلاش کنم.
هوش مصنوعی: بسیاری از افراد از نعمتهای تو بهرهمند شده و در آسایش و رفاه به سر میبرند، اما من شایستگی بیشتری دارم و اگر من هم از این نعمتها برخوردار شوم، ممکن است تأثیر بهتری بگذارم.
هوش مصنوعی: ای پادشاه، هیچکس در تمام جهان نمیتواند به مقام تو برسد. اگر کسی بتواند به تو نزدیک شود، تنها بندهای مخلص و وفادار خواهد بود که از لطف تو بهرهمند میشود.
هوش مصنوعی: بزی در سایه سرسبز و زیبای طبیعتی زندگی میکند که نور خورشید به آرامی از آن عبور میکند.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
می اکنون لعل تر گردد که گل رخسار بنماید
تو گویی گل همی هر روز در می رنگ بفزاید
می از گل گونه بستاند، گل از می رنگ برباید
گل و می را تو پنداری که یک مادر همی زاید
نگارینا بدین شادی مرا گر می دهی شاید
[...]
یکی بیجان و بیتن ابلق اسپی کاو نفرساید
به کوه و دشت و دریا بر همیتازد که ناساید
سواران گر بفرسایند اسپان را به رنج اندر
یکی اسپی است این کاو مر سواران را بفرساید
سواران خفتهاند وین اسپ بر سرشان همیتازد
[...]
کسی کو را عیان باید، خبر پیشش محال آید
چو سازد با عیان خلوت، کجا دل در خبر آید
ملامت نیست گر گویم مرا با دوست می باید
مگر قاضی بدین فتوا جوابی باز فرماید
چو مجنون از غمِ لیلی اگر زاری کنم زیبد
چو فرهاد از لبِ شیرین اگر شوری کنم شاید
از آن ترسم که قاضی گوید این از شرع بیرون است
[...]
بگو ای ماه تا ساقی ز می مجلس بیاراید
که خورشید جهانآرا به دولتخانه میآید
به بستان رو به پیروزی دمی تا باد نوروزی
به بوی زلف مشکین تو عنبر بر سمن ساید
ز راه موکبت نرگس، به چشمان خار برچیند
[...]
معرفی آهنگهایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 شما حاشیه بگذارید ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.