قصیدهٔ شمارهٔ ۹۷ - گریز این قصیدهٔ در نسخهٔ دیگر به نام امیر دیوان میرزا نبی خان دیده شد لهذا از محل تغییر تحریر شد
ای طرهٔ مشکین تو با مشک پسرعم
ای خال تو با مردمک دیده برادر
بیرابطه آن یک را عودست همی خال
بیواسطه این یک را عنبر شده مادر
رخسار تو در طلعت حوریست بهشتی
گر حور بهشتی بود از مشکش معجر
هر رنگ که در گیتی در روی تو مدغم
هر سحر که در عالم در چشم تو مضمر
زودست کز آن اشک شود عاشق رسوا
زودستکز آن فتنه برآشوبدکشور
ای ترک یکی منع دو چشمان بکن از سحر
ارنه رسد آسیبت از میر مظفر
سالار نبی رسم و نبی اسم که شخصش
از فضل مجسم بود از جود مخمر
تیغش به چه ماند به یکی سوزان آتش
عزمش به چه ماند به یکی پران صرصر
زان یک زند آندم همه گر چوب و اگر سنگ
این یک همی از سنگ برون آرد آذر
خنگش به چه ماند به یکی باد سبکسیر
گرزش به چه ماند به یکی کوه گرانسر
رمحش به چه ماند به یکی نخلکه ندهد
در وقعه به جز از سر دشمنش همی بر
درکشتی اگر آیت حزمش بنگارند
حاجت نبود درگه طوفانش به لنگر
دولت شده بر چهر دلارایش شیدا
صولت شده بر شخص توانایش چاکر
آنجا که بود کاخ جلال وی و گردون
آن سطح محدب بود این سطح مقعر
بخشنده کف رادش چندان که تو گویی
در حوزهٔ او گشته ضمین رزق مقدر
ابنای زمان را در او کعبهٔ حاجت
از بس که همی سیم بر افشاند و گوهر
مسکین نرودش از در جز با دل خرم
زایر نشودش از بر جز با کف پر زر
بالاست همی بختش و افلاک بود دون
روشن بودش رای و خورشید مکدر
خواهم چو همی مدحت خلقش بنگارم
ننگاشته چون باغ ارم گردد دفتر
آزاده امیرا سوی این نظم نظر کن
کاید ز قبول تو یکی تافته اختر
خلاق سخن گر نبود مردم به یکدم
چندین گهر از طبع برون نادر ایدر
تا آنکه چو خورشید به برج حمل آید
شام سیه و روز سپیدست برابر
اعدای ترا تیره چو شب باد همی روز
احباب تو را شب همه چون روز منور
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این شعر، شاعر به وصف زیبایی و魅魅یت معشوقهاش میپردازد و ویژگیهای او را با عناصر طبیعی و جواهری قیاس میکند. چهره و اثرگذاری او را همانند حوریان بهشتی توصیف میکند و بر تاثیر عمیقش بر دل عاشقان تأکید میورزد. شاعر از عشق و شوری که در دل دارد میگوید و به معشوقهاش میگوید که باید از جاذبههای چشمانش مراقب باشد تا از آسیبها محفوظ بماند. همچنین، در وصف قدرت و جلال او به مقایسه با آسمانها و کاخهای پادشاهی میپردازد و به سخاوت و generosity او اشاره میکند. شاعر در پایان به امید و آرزوهای خود برای پذیرش و توجه به این زیباییها و نعمتها اشاره میکند.
هوش مصنوعی: ای موهای مشکی تو، به زیبایی مشک پسرعم من؛ ای خال زیبای تو، همچون مردمک چشم برادر من.
هوش مصنوعی: این بیت به بیان این نکته میپردازد که وجود و پیوندها به طور مستقیم بر یکدیگر تأثیرگذارند؛ به گونهای که بیواسطه بودن خال باعث به وجود آمدن عطر و خوشبویی میشود. این تصویرسازی نشاندهنده ارتباط عمیق میان زیبایی و عطر در وجود انسان و طبیعت است.
هوش مصنوعی: چهرهٔ تو مانند صورت حوریان بهشتی است. اگر حوری بهشتی وجود داشته باشد، باید در زیباییاش با عطر مشک بر سر داشته باشد.
هوش مصنوعی: هر رنگی که در دنیا وجود دارد، در وجود تو به هم آمیخته شده است و هر زیبایی که در دنیا وجود دارد، در چشم تو نهفته است.
هوش مصنوعی: بسیار زود است که عشق باعث رسوایی شود و همچنین بسیار زود است که یک فتنه میتواند کشوری را دچار آشفتگی کند.
هوش مصنوعی: ای دختر ترک، برای یک لحظه هم که شده، چشمانت را از جاذبهی سحرآمیز دور کن؛ وگرنه آسیبی از دست شخصی قدرتمند به تو خواهد رسید.
هوش مصنوعی: سالار پیامبران که هم ویژگیهای او و هم نامش نشانه بزرگی و فضیلت است، شخصیتی است که از فضل و کرم بیپایان برخوردار است.
هوش مصنوعی: تیغ او مانند یک شعله آتش سوزان است و ارادهاش همچون تندباد شدید است.
هوش مصنوعی: در آن زمان که موجودی در زندان است، حتی اگر به او چوب یا سنگ بدهند، او میتواند از دل آن سختیها، آتش و شعلهای زیبا بیرون بیاورد.
هوش مصنوعی: او به مانند کسی است که باد سبکی در حرکت است و در برابر او، کوه عظیمی قرار دارد.
هوش مصنوعی: این بیت به توصیف زیبایی و جذابیت یک دختر میپردازد که به مانند درخت نخیلی است که در شرایط سخت، فقط به دشمن خود میوه میدهد. این تشبیه نشاندهنده این است که مانند این دختر، زیبایی و نازش تنها بر کسانی که به او آسیب میرسانند، نمایان میشود و در برابر دیگران خود را نمینمایاند.
هوش مصنوعی: اگر در کشتی نشانهای از استقامت و قدرت وجود داشته باشد، دیگر نیازی نیست که در زمان طوفان به لنگر پناه ببریم.
هوش مصنوعی: سرنوشتی خوش به چهره زیبایی میتابد، و قدرت و شکوه بر شخصی که توانایی دارد، حاکم شده است و او را به خدمت خود درآورده است.
هوش مصنوعی: در آن مکان که کاخ باشکوه او قرار داشت، آسمان به صورت خمیده بود و زمین برعکس آن، فرورفتگی داشت.
هوش مصنوعی: بخشنده میدهد به اندازهای که تو تصور کنی در دامن او روزیهای حتمی و مقدر وجود دارد.
هوش مصنوعی: در زمان ما، افراد مانند کعبهای هستند که برای برآورده شدن نیازها به آن مراجعه میشود، زیرا او به طرز شگفتانگیزی نعمتها و ثروتها را پراکنده میکند.
هوش مصنوعی: انسان نیازمند نمیتواند بدون دل خوش و شاد به جایی برود و مُعبر برای او تنها زمانی فراهم میشود که همراه با ثروت و امکانات باشد.
هوش مصنوعی: بخت او در آسمانها بالاست و به همین دلیل فکرش روشن و هوش او درخشان است، اما همچنان که خورشید ممکن است گاهی غبارآلود شود، او نیز در بعضی اوقات دچار مشکلاتی میشود.
هوش مصنوعی: میخواهم وقتی که دربارهی زیباییهای او مینویسم، دفترم به مانند باغ ارم زیبا و دلانگیز شود.
هوش مصنوعی: درود بر تو ای آزاد، به این نظم نگاه کن که شاید از پذیرش تو، یکی مانند ستارهای تابناک ایجاد شود.
هوش مصنوعی: اگر بگویم خلاقیت در شعر نبود، مردم نمیتوانستند در یک لحظه این همه گوهر از آنچه در دل و ذهنشان میگذرد، بیرون بریزد.
هوش مصنوعی: وقتی که خورشید به برج حمل میرسد، شب تاریک و روز روشن با هم برابر میشوند.
هوش مصنوعی: هرگاه در روز افرادی که به تو نزدیک هستند تاریک و ناامید به نظر برسند، باید بدانید که شب برای من روشن و پرنور است.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
بسیار دعا کردم کاین روز ببینم
امروز بدیدم ز دعا کردن بسیار
ای چنبر گردنده بدین گوی مدور
چون سرو سهی قد مرا کرد چو چنبر
وز موی و رخم تیرگی و نور برون تاخت
تا زنده شب تیره پس روز منور
هر وعده و هر قول که کرد این فلک و گفت
[...]
دهقان به تعجب سر انگشت گزانست
کاندر چمن و باغ ، نه گل ماند و نه گلنار
پر بار بسال اندر یکبار بود گل
روی تو مرا هست همیشه گل پر بار
ای آذر تو بافته از غالیه چادر
اندر دل عشاق ز دست آذرت آذر
زلفین تو ریحان دل عشاق تو جنت
دیدار تو خور دیده عشاق تو خاور
نه سرو سهی چون تو و نه لاله خودرو
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.