امسال عید اضحی با نصرت و ظفر
با موکب امیر نظام آمد از سفر
عید و امیر هر دو رسیدند و می‌ربود
یک روز پیش از آنکه بدش بیش فال و فر
قربان عید کرده همه میش و خویش را
قربان نمود عید بر میر نامور
میران پی پذیره گروه از پی گروه
باکوس و با تبیره حشر از پس حشر
خوبان‌گرفته از لب و دندان روح‌بخش
نعل سمند او را در لعل و در گهر
یکساله هجر عید اگرچند صعب بود
شمشه فراق میر از آن بود صعبتر
شمشه فراق خواجه و یکساله هجر عید
بگذشت و باز شاخ طرب یافت برگ و بر
فهرست کامرانی و دیباچهٔ وجود
گنجور حکمرانی و گنجینهٔ ظفر
تاج امم اتابک اعظم نتاج مجد
کان‌کرم مکان خرد منزل هنر
معمار کاخ احسان معیار داد و دین
منشار شاخ عدوان منشور کام و کر
میقات علم و مشعر دانش مقام فضل
کعبهٔ صفا منای منی قبلهٔ بشر
از نوک‌کلکش ار نقطی بر زمین چکد
از خاک تا به حشر دمد شاخ نیشکر
میرا سپهر مرتبتا جز کف تو نیست
صورت‌پذیر گردد اگر فیض دادگر
از حرص جود دست تو قسمت کند به خلق
صد قرن پیش از آنکه شود خاک سم و زر
از شوق بذل طبع تو بی‌منت صدف
هر قطره‌یی دهد به هوا صورت‌گهر
در چشم ملک صورت کف و بنان تو
نایب مناب خط شعاعست و جرم‌خور
گردون مگر سُرادِق عز و جلال تست
کز خاوران کشیده بود تا به باختر
ظل ضمیر تست مگر نور آفتاب
کز شرق تا به غرب کشاند همی حشر
گر نام تو به نامهٔ صورتگران برند
جنبندد حالی از پی تعظیم او صور
امضای تیر و تیغ تو لازم‌تر از قضا
اجرای امر و نهی تو نافذتر از قدر
از کام روز مهر تو مشکین جهد نفس
از خاک‌گاه جود تو زرین دمد شجر
در روز بخشش تو ز شرم عطای تو
زی ابر باژگونه بتازد همی مطر
خون شد ز بیم تو جگر خصم از آن شناخت
دانا که هست خون را تولید در جگر
آنسان‌که ناوک تو ز سندان‌گذرکنل
اندر بدن فرو نرود نوک نیشتر
نبود مجال پرسش خلق ار به روز حشر
یک روزه خرج جود تو آرند در شمر
زاغاز صبح خلقت تا روز واپسین
حزم تو دید صورت اشیا به یک نظر
فانی شود دو عالم از یک عتاب تو
زانسان که قوم نوح ز نفرین لاتذر
تا جیب قوس را چو مضاعف کند حکیم
آن قوس را به نسبت حاصل شود وتر
هر کاو ز قوس حکم تو چون سهم بگذرد
جیش دریده بادا از سینه تا کمر
تا از مسام خاک به تاثیر آفتاب
گاهی بخار خشک جهد گه بخار تر
از آن بخار خشک برآید همی نسیم
وز این بخار رطب ببارد همی مطر
جز کام خشک و دیدهٔ تر دشمن ترا
از خشک و تر نصیب مبادا به بحر و بر
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: شعر درباره عید قربانی و آمدن امیر نظام به سفر می‌باشد. شاعر به جشن و شادی عید اشاره می‌کند و از مراسم قربانی و پیوستن بستگان به این مناسبت سخن می‌گوید. او به زیبایی‌های محیط پیرامون و احساس فراق و هجران نیز اشاره کرده و به اهمیت وجود امیر و نعمت‌های او در جامعه می‌پردازد. شاعر همچنین به ایثار و بزرگ‌منشی امیر نظام و تأثیرات مثبت او بر دیگران اشاره کرده و روزهای خوش و مستی را با سردار بزرگی که از وجودش بهره‌مند هستند، مرتبط دانسته است. این اشعار حاوی ستایش و تعظیم نسبت به مقام و شخصیت امیر هستند و از او به عنوان منبع خیرو برکت یاد می‌شود.
هوش مصنوعی: امسال، عید قربانی با پیروزی و موفقیت و همراه با حضور امیر نظام به پایان رسید.
هوش مصنوعی: عید و امیر هر دو به زمان خود رسیدند و یکی از آنها روزی را انتخاب کرد که برایشان شگون خوبی به همراه داشته باشد.
هوش مصنوعی: در روز عید، همه حیوانات و خانواده‌ها قربانی کردند و این روز برای میر نامدار، جشن بزرگ و مهمی بود.
هوش مصنوعی: میران یعنی راهنمایان و رهبرانی که به دنبال گروه‌های مختلف هستند. آنها با شادی و خوشحالی به مهمانی‌ها و مجالس می‌روند و از یک جشن به جشن دیگر می‌رسند.
هوش مصنوعی: زیبایی‌های دل‌نواز و جذاب خوبان به اندازه‌ای سحرآمیز است که می‌تواند روح و جان را شاداب کند، مانند نعل سمند که از لعل و در درخشش خود دارد.
هوش مصنوعی: یک سال دوری از عید اگرچه سخت بود، اما درد جدایی از محبوب بسیار سخت‌تر است.
هوش مصنوعی: عید یک سال انتظار و جدایی از محبوب گذشت و بار دیگر شاخ شادی و سرور به شکوفه نشسته است.
هوش مصنوعی: این بیت به توصیف لیست موفقیت‌ها و آغاز زندگی اشاره دارد که به مثابهٔ منبعی از قدرت و موفقیت‌های عظیم به شمار می‌آید. در واقع، آنچه از آن به عنوان ریشهٔ حکومت و دارایی‌های ارزشمند نام برده شده، به کسب پیروزی و موفقیت در زندگی اشاره دارد.
هوش مصنوعی: تاجی از روی عظمت و افتخار که نشان‌دهنده بزرگی و مقام والای یک ملت است، فرزندانی از شکوه و بزرگی به دنیا آورده که در فضیلت و خلق‌وخوی نیکو و همچنین در هنر و دانش، جایگاه ویژه‌ای دارند.
هوش مصنوعی: سازنده کاخ نیکی و خوبی، معیاری برای عدالت و دین است. درختی که شاخ و برگ آن نماد تجاوز و ظلم است، در مقابل این کاخ به هیچ می‌ارزد.
هوش مصنوعی: زمان و مکان جمع‌آوری علم و دانش، جایی است که فضیلت و برکت وجود دارد. کعبهٔ صفا، که نماد پاکی و طهارت است، به عنوان نقطه‌ای مقدس برای انسان‌ها به شمار می‌رود. منی، که محل برگزاری مناسک حج است، نیز به نوعی به قبله و مرکز توجه بشر تبدیل شده است.
هوش مصنوعی: اگر حتی قطره‌ای از نوک کلک تو بر زمین بریزد، تا روز قیامت از آن خاک، نی شکر می‌روید.
هوش مصنوعی: هیچ چیز در آسمان و مقام انسانی جز آنچه در دست توست، صورت نمی‌گیرد، مگر اینکه بخشش خداوند همراه باشد.
هوش مصنوعی: از روی طمع و بخشش تو، قسمت و نصیب مردم را تعیین می‌کند، حتی صد قرن پیش از آنکه خاک و ثروت از بین بروند.
هوش مصنوعی: از شادی و عشق تو، بی‌هیچ توقعی، هر کدام از این قطره‌ها مانند مروارید خود را به آسمان می‌فرستد.
هوش مصنوعی: در چشم فرشتگان، زیبایی دست و انگشت تو مانند خطی از نور و ضیایی است که تجلی می‌کند.
هوش مصنوعی: آسمان شاید فقط به خاطر عظمت و شکوه تو بود که از سمت شرق به سمت غرب کشیده شده است.
هوش مصنوعی: سایه‌ی دل تو است، مگر اینکه نور خورشید که از شرق تا غرب می‌تابد، همه چیز را روشن کند.
هوش مصنوعی: اگر نام تو در کتاب صورتگران نوشته شود، حالتی از احترام و تعظیم برای تو به وجود می‌آید.
هوش مصنوعی: امضای تو بر روی تیر و تیغ ضروری‌تر است و دستورات و نهی‌های تو از سرنوشت نیز قوی‌تر و مؤثرتر است.
هوش مصنوعی: از زیبایی و نور آفتاب تو، دلم پر از شوق و عشق می‌شود و از خاک وجودت، طراوت و ثروت رویش می‌کند.
هوش مصنوعی: در روز نعمت و بخشش تو، به خاطر شرم از بخشش‌های فراوانت، باران به شدت بر زمین می‌بارد، مانند ابرهایی که با شتاب حرکت می‌کنند.
هوش مصنوعی: از ترس تو، دشمن به شدت عصبانی و دلی پرخون دارد. آن عالم و دانا می‌داند که این خون در دل دشمن به خاطر ترس و احساساتی است که نسبت به تو دارد.
هوش مصنوعی: هر کس که به حشره‌ای زهرآگین و غم‌انگیز مانند نیشتر برخورد کند، درد و رنج او به شدت احساس می‌شود و در بدن او نفوذ می‌کند. این نشان می‌دهد که هر کسی نمی‌تواند به راحتی از مشکلات و سختی‌ها بگذرد، بلکه باید با دقت به آنها توجه کند و از آنها عبور کند.
هوش مصنوعی: اگر روز قیامت یک روز فقط به مردم فرصت بدهند تا از تو سؤال کنند، باز هم کم است و نمی‌توانند همه آنچه که در دل دارند بپرسند.
هوش مصنوعی: از آغاز خلقت تا روز قیامت، تو با دقت و تیزبینی خود توانسته‌ای ظاهر چیزها را در یک نگاه ببینی.
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که حتی دو جهان می‌توانند از یک سرزنش یا عتاب تو نابود شوند. این امر به قدری قدرت دارد که مانند داستان قوم نوح، هیچ کس از عذاب تو در امان نخواهد بود.
هوش مصنوعی: حکیم برای اینکه جیب قوس را دو برابر کند، آن قوس را به نسبت مشخصی تنظیم می‌کند تا وتر به دست آید.
هوش مصنوعی: هر کسی که از فرمان تو در گذرد و سهم خود را نپردازد، به سرنوشت بدی دچار خواهد شد و از مشکلات زیادی رنج خواهد برد.
هوش مصنوعی: گاهی از خاک خشک، بخارها به واسطه گرمای خورشید برمی‌خیزد و در همین حین، بخارهای مرطوب نیز به وجود می‌آیند.
هوش مصنوعی: از آن بخار خشک، نسیمی برخاسته و از این بخار تر، باران خواهد بارید.
هوش مصنوعی: غیر از طعم تلخ و چشمان اشک‌آلود، تو را از خشکی و تری چیزی نرسد، چه در دریا و چه در خشکی.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
سروست و بت نگار من آن ماه جانور
ار سرو سنگ دل بود و بت حریر بر
باری ندانمت که چه خو داری ای پسر
تا نیستی مرا و ترا هیچ درد سر
همچون مه دو هفته برون آیی از وثاق
همچون مه گرفته درون آییم ز در
رغم مرا چو سرکه مکن چون بمن رسی
[...]
اخگر هم آتشست ولیکن نه چون چراغ
سوزن هم آهنست ولیکن نه چون تبر
کلکش چو مرغکیست دو دیده پر آب مشک
وز بهر خیر و شر زبانش دو شاخ وتر
آن سوسن سپید شکفته به باغ در
یک شاخ او ز سیم و دگر شاخ او ز زر
پیراهنیست گویی دیبا ز شوشتر
کز نیل ابره استش و از عاج آستر
تا بیشتر زند بدلم عشق نیشتر
باشد مرا بمهر بتان میل بیشتر
اندیشه یکی پسر اندر دلم فتاد
هرگز نیامده ببر من چنو پسر
تا عشق آن پسر بسرم بر نهاد رخ
[...]
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.