هر دلی کز عشق ماهی اندرو راهی نباشد
کشوری ویرانه دانش کاندرو شاهی نباشد
بوستان دلبری را چون قدت سروی نروید
آسمان نیکویی را چون رخت ماهی نباشد
ای که میگویی به آهی نرم کن سنگین دلش را
غافلی کز ضعف در من قوت آهی نباشد
زهر قهرت گرچه شیرین است اندر کام عاشق
لیک قهر آن به که گاهی باشد و گاهی نباشد
زاهدان آگاه از علمند و از عشقند غافل
زان همی گویم که زاهد مرد آگاهی نباشد
ای دل از زلف دل آویزش مکن قصد زنخدان
شب بسی تار است بنگر در رهت چاهی نباشد
هر کجا شامی بود او را سحرگاهی است در پی
شام هجران است و بس کاو را سحرگاهی نباشد
هر سر ماهی ز عشق روی تو دیوانه گردم
عشق ماه است این و چون او را سر ماهی نباشد
ای که پرسی سر گذشتم، پایم اندر گل فروشد
زان که در راه غمم جز اشک همراهی نباشد
لیک شادم در جهان و جاهم از چرخ است برتر
زان که غیر از چاکری خسروَم جاهی نباشد
ناصرالدین شاه غازی آن که اندر ملک عالم
جز وجود پاک او دیگر شهنشاهی نباشد
بندگی اوست فخر پادشاهان زمانه
بنده را از بندگی خواجه اکراهی نباشد
مهر با رای منیرش ذرهای کمتر نماید
کوه را نسبت بخرمنش عرضهٔ کاهی نباشد
فخریا برگو دعای دولت شاه جهان را
تا جهان باشدبه ملک شاه بدخواهی نباشد
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر بیانگر احساسات عمیق عاشقانه و تمجید از زیبایی و عشق است. شاعر با استفاده از تصاویری زیبا، به اهمیت عشق و تأثیر آن بر زندگی اشاره میکند. او میگوید اگر دلی از عشق خالی باشد، مانند کشوری ویران است و از زاهدانی نام میبرد که با علم آشنا هستند ولی از عشق غافلند. همچنین به قهر و رحمتی که در عشق وجود دارد اشاره میکند و بر این نکته تأکید میکند که عشق واقعی بینهایت است و اگر عشق به مانند ماهی در زندگی نباشد، هیچ چیز باقی نمیماند. در ادامه، شاعر از مایههای فخر و بزرگی پادشاهان سخن میگوید و این نکته را تأکید میکند که تنها وجود ناصرالدین شاه غازی در عالم، نشانی از سلطنت واقعی است. در نهایت، او دعا میکند که جهان به دست شاه خوب بماند و بدخواهی در آن وجود نداشته باشد.
هوش مصنوعی: اگر دلی به عشق ماهی نرسد، به هیچ سرزمینی نمیتوان امیدوار بود و در جایی که دانش وجود نداشته باشد، هیچ سلطنتی برقرار نخواهد بود.
هوش مصنوعی: به این معنی است که دلبر و محبوبی به زیبایی تو پیدا نمیشود و زیبایی آسمان نیز مانند چهره تو نیست. در واقع، هیچچیز به خوشاندامی و زیبایی تو نمیرسد.
هوش مصنوعی: تو که میگویی میتوانی با آهی، دل سنگین او را نرم کنی، غافلی که من خود از ضعف و ناتوانی حالت را ندارم که به این راحتی بتوانم تأثیرگذار باشم.
هوش مصنوعی: عشق و محبت گاهی با خشم و قهر همراه است که برای عاشق ممکن است شیرین به نظر برسد، اما بهتر این است که قهر تنها در برخی مواقع اتفاق بیفتد و همیشه نباشد.
هوش مصنوعی: زاهدان به دانش آگاه هستند، اما از عشق غافلند. به همین دلیل میگویم که زاهد، فردی دانا نیست.
هوش مصنوعی: ای دل، به زلف محبوب نچسب، زیرا نگاهی به زیباییاش بسیار خطرناک است. مراقب باش که در مسیرت به جایی بر نخوری و دردی نکشی.
هوش مصنوعی: هر کجا که شب و شامی حضور دارد، سحرگاهی هم خواهد بود. اما آنکه به خاطر جدایی شب، در پی سحرگاه نیست، بیتردید از آن بیبهره خواهد بود.
هوش مصنوعی: هر وقت که به یاد تو میافتم، دیوانه میشوم. عشق تو مثل ماه زیبایی است که به دل مینشیند، اما در نهایت نمیتوانم به او دسترسی داشته باشم.
هوش مصنوعی: ای کسی که میپرسی از حال و روزم، بدان که پایم در گل و شگل (مشکلات) فرو رفته و در این مسیر غمانگیزم، جز اشکهایم هیچ همراهی ندارم.
هوش مصنوعی: اما من در این دنیا خوشحالم و جایگاه من از چرخ (حوادث و تقدیر) برتر است، چون غیر از خدمتگزاری به شاه، هیچ جایگاهی ندارم.
هوش مصنوعی: ناصرالدین شاه غازی، کسی است که در جهان هیچ پادشاهی به پاکی و عظمت او وجود ندارد.
هوش مصنوعی: خدمتگزاری به خداوند، برای پادشاهان در هر دورانی افتخار محسوب میشود و بندگان هیچ تمردی از خدمت به پروردگار ندارند.
هوش مصنوعی: خورشید با نور و روشناییاش اگر چه درخشان است، اما وقتی به کوه میرسد، هیچ تغییر و کاهشی در آن ایجاد نمیکند؛ در واقع، روشنایی آن به قدری بیاهمیت است که نمیتواند تأثیر محسوسی بر عظمت کوه بگذارد.
هوش مصنوعی: ای فخر، دعا کن که دولت شاه جهان برقرار بماند تا زمانی که این دنیا وجود دارد و هیچ دشمنی بر سر راه شاه نباشد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال ۲ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.