شمارهٔ ۹۴ - در وزارت یافتن وخلعت پوشیدن خواجه ابو علی حسنک وزیر گوید
نیک اختیار کرد خداوند ما وزیر
زین اختیار کرد جهان سر بسر منیر
کار جهان بدست یکی کاردان سپرد
تا زو جهان همه چو خورنق شد وسدیر
چون او نبوده اند، اگر چند آمدند
چندین هزار مهتر و چندین هزار میر
چونانکه چون ملک، ملکی نیست در جهان
همچون وزیر او به جهان نیست یک وزیر
هشیار در مشاورت شه بود از آنک
اندر خور مشاورت شه بود مشیر
شهریست پر بشارت ازین کار و هر کسی
سازد همی ز جان وزدل هدیه بشیر
این بود ملک را به جهان وقتی آرزو
وین بود خلق را همه همواره در ضمیر
اکنون جهان چنان شوداز عدل و داد او
کاهو بره مکد مثل از ماده شیر شیر
گر در گذشته حمل غنی بر فقیر بود
امروز با غنی متساوی بود فقیر
آن روزگار شد که همی بود روز وشب
بیچاره ای بدست ستمکاره ای اسیر
گر کدخدای شاه جهان خواجه بوعلیست
بس گردنا که او بکند نرم چون خمیر
مال خدایگان بستاند به عنف و کره
از دست منکرانی چون منکر و نکیر
بیرون کند ز پنجه گردنکشان جهان
ندهد به زادگان عمل مردم حقیر
کار جهان بداند کردن تو غم مدار
آری جهان بدو نسپردند خیر خیر
کاری که چون کمان بزه خم گرفته بود
اکنون شود به رای و بتدبیر او چو تیر
آن کز در چه است فرو افکند بچاه
وان کز در سریر نشاندش بر سریر
ای روبهان کلته به خس در خزید هین
کامد ز مرغزار ولایت درنده شیر
یک چند شادکام چریدند شیروار
امروز گرم باید خورد و غم و زحیر
حقور بحق رسید و جهان بآرزو رسید
وامید خلق کرد وفا ایزد قدیر
صدر وزارت آنچه همی جسته بود یافت
ای صدر کام یافته! منت همی پذیر
از چند سال باز تو امروز یافتی
آن مرتبت کز آن نبود مر تراگزیر
مقدار تو بزرگ شداز خواجه بزرگ
چونانکه چشمهای بزرگان بدو قریر
دایم به خواجه چشم بزرگان قریر باد
چشم کسی که شاد نباشد بدو ضریر
ای دولت خجسته ازو روی بر متاب
ای بالش وزارت با او قرار گیر
طعنی دگر در او نتواند زدن عدو
جز آنکه ژاژ خاید و گوید که نیست پیر
ابلیس پیر بود بیندیش تا چه کرد
بگزید بر بهشت برین آتش سعیر
رای درست باید و تدبیر مملکت
خواجه بهر دو سخت مصیب آمدو بصیر
زان فضل و مردمی که خدای اندرو نهاد
تیری رسیده نیست جهان رابه پشت تیر
تا از گذشتن شب و روز و شمار سال
موی سیه چو قیر، شود بر مثال شیر
تا گه خزان زرد بود گه بهار سبز
آن زرکند زبرگ رزان، وین ز گل حریر
همواره سبز باد سر او و سرخ روی
روی مخالفان بداندیش چون زریر
این خلعت وزارت و این اعتماد شاه
فرخنده باد و باد مر او را خدا نصیر
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این شعر، شاعر به توصیف ویژگیها و فضایل یک وزیر دانا و کاردان میپردازد که به عنوان مشاور شاه عمل میکند. او با انتخاب خداوند به عنوان وزیر، جهانی روشن و پر از عدل و انصاف را آرزو میکند. شاعر بیان میکند که در گذشته، نابرابری و ظلم حاکم بود ولی اکنون با تدبیر وزیر، توزیع قدرت و ثروت عادلانهتر شده است.
وزیر شخصیی است که تمامی کارهای گروهی و تصمیمات مهم را به خوبی انجام میدهد و فضایل او موجب خوشبختی ملک و مردم میشود. شاعر به اهمیت درستکاری، تدبیر و همدلی در مدیریت امور کشور تأکید میکند و از دولت خجسته و مناسبات مناسب وزارتی قدردانی مینماید. النهایه، شاعر برای وزیر آرزوی موفقیت و پایداری میکند و امیدوار است که او زیر سایه خداوند به کارهای بزرگ و شایسته ادامه دهد.
هوش مصنوعی: خداوند به خوبی وزیر ما را انتخاب کرده است و به همین دلیل، تمام جهان را در نور و روشنایی قرار داده است.
هوش مصنوعی: کارهای دنیا به دست شخصی ماهر سپرده شده است تا همه چیز مانند خورنق و سدیر با نظم و سامان باشد.
هوش مصنوعی: اگرچه تعداد زیادی از بزرگواران و مقامداران به میان آمدهاند، اما حقیقت این است که او، که اصل و اساس است، وجود نداشته و در نتیجه، ارزشی برای این حضورها نیست.
هوش مصنوعی: هیچ موجودی در جهان به اندازه وزیر او که در کنار پادشاه حضور دارد، وجود ندارد. در واقع، هیچ کس به اندازه او در این دنیا شایسته مقام و مقامدار است.
هوش مصنوعی: آگاه در هنگام مشاوره، باید توجه داشت که مشاوره به چه کسی است؛ زیرا در مشاوره با پادشاه، خود مشاور باید از آگاهی و دقت برخوردار باشد.
هوش مصنوعی: این شهر پر از خبرهای خوش است و هر شخصی باید با تمام وجود و از دل خود، بهترین هدایا را به بشیر ارائه دهد.
هوش مصنوعی: این جهان و نظام آن، آرزویی برای پادشاهی بوده و انسانها همیشه این آرزو را در دل دارند.
هوش مصنوعی: اکنون بر اثر عدل و انصاف او، دنیا چنان خواهد شد که مانند آن خواهد بود که برهای از شیر متولد شود.
هوش مصنوعی: اگر در گذشته ثروتمند و فقیر تفاوتهای زیادی با هم داشتند، امروز فقیر و ثروتمند به نوعی به یکدیگر نزدیکتر شدهاند.
هوش مصنوعی: روزگاری رسید که روز و شب هر دو در دست ظالمی بود و بیچارهای در حال اسیری به سر میبرد.
هوش مصنوعی: اگر حاکم و بزرگترین سرپرست جهان در نظر گرفته شود، خواجه بوعلی است که همه را تحت تأثیر نرمخویی و ادب خود قرار میدهد، مثل خمیری که به راحتی شکل میگیرد.
هوش مصنوعی: خداوند از کسانی که به او ایمان ندارند، به زور و زورگویی مال و کوششی میگیرد.
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که کسانی که توانایی و قدرت دارند، نمیتوانند از قدرت خود برای کمک به دیگران استفاده کنند. در واقع، دنیا به فرزندان و نسلهای آینده نمیتواند چیزی از کارهای نیک و پسندیده مردم بدهد. به عبارتی، اعمال نیکو و اعمال خوب مردم ظاهراً به نسلهای بعدی انتقال داده نمیشود و ممکن است در نهایت به فرزندان آنقدر ارزشی نداشته باشد.
هوش مصنوعی: در این دنیا، نگران کارها نباش. چرا که این دنیا به هیچکس مطمئن نیست و هرگز نمیتوان به آن اعتماد کرد.
هوش مصنوعی: کاری که قبلاً به خاطر سختی و مشکلات، مانند کمانی خم شده بود، حالا به کمک تدبیر و فکر او به طور مستقیم و قوی انجام میشود، مانند تیری که از کمان رها میشود.
هوش مصنوعی: این عبارت به توصیف حالتی میپردازد که فردی از یک وضعیت پایین و دشوار به مقام و جایگاهی بلند منتقل میشود. در واقع، کسی که از در وارد میشود و به چاه افتاده، به معنای کسی است که در حالتی نامساعد قرار دارد. اما پس از آن، به جایگاه بالایی (سریر) میرسد، که نشاندهنده ارتقاء و موفقیت است. این تغییر وضعیت بیانگر امید و حرکت به سمت تعالی و پیشرفت است.
هوش مصنوعی: ای روباهان، به لانهتان در زیر خس و خاشاک بروید! ببینید که شیر درنده از دشت این سرزمین در حال آمدن است.
هوش مصنوعی: عدهای از خوشحالها امروز در حال چریدن هستند و باید از روز گرم لذت ببرند و غم و افسردگی را کنار بگذارند.
هوش مصنوعی: مردم به حق و حقوق خود رسیدند و دنیا به آرزوهایشان دست یافت. امید در دلها شکل گرفت و وفای خداوند بزرگ به حقیقت پیوست.
هوش مصنوعی: وزیر بالاخره به آنچه که دنبالش بود، رسید. ای وزیر خوشبخت! حالا وقت آن است که قدردان آنچه بدست آوردهای باشی و این موفقیت را بپذیری.
هوش مصنوعی: مدت زیادی گذشته که امروز به مقام و مرتبهای رسیدی که قبلاً برای تو وجود نداشت و به دست نیاورده بودی.
هوش مصنوعی: این بیت بیانگر این است که شخص از حضور و تأثیر شخصیتهای بزرگ و معتبر در زندگیاش، به درجه و مرتبهای والا دست یافته است. مانند اینکه بزرگان به او توجه و نگاه میکنند، که نشانهای از اعتبار و ارج و قرب اوست.
هوش مصنوعی: همیشه به بزرگان احترام بگذار و بدان که کسی که خوشحال نیست، مانند فردی نابینا میماند که چیزی از زیباییها نمیبیند.
هوش مصنوعی: ای خوش شانسی، از او روی برنگردان و ای جایگاه وزارت، با او آرامش پیدا کن.
هوش مصنوعی: دشمن نمیتواند به او آسیب دیگری بزند جز اینکه بیمورد شایعهپراکنی کند و بگوید که او بزرگتر و با تجربهتر نیست.
هوش مصنوعی: ابلیس که سالها عمر کرده بود، با تفکری عمیق تصمیمی گرفت که باعث شد بهشت را ترک کند و به آتش دچار شود.
هوش مصنوعی: برای ادارهی درست کشور، باید تدبیر و خرد را به کار گرفت؛ زیرا برای خواجه، هم در فکر و اندیشه و هم در عمل، وضعیت دشواری به وجود آمده است.
هوش مصنوعی: از آن لطف و انسانیتی که خداوند در او قرار داده است، تیراندازان نمیتوانند به کمال و عدالت او برسند و در جهان، تیراندازی به معنای واقعی وجود ندارد.
هوش مصنوعی: با گذشت شب و روز و سالها، موی سیاه مانند قیر میشود و به رنگ سفید مبدل خواهد گشت.
هوش مصنوعی: در فصل پاییز که برگها زرد میشوند، در بهار سبز، طلای سبز بر روی برگهای درختان نمایان میشود و این زیبایی مانند گلهای نرمی است که همچون حریر به نظر میرسند.
هوش مصنوعی: همیشه سر او سبز و شاداب باشد و در مقابل دشمنان بداندیش، چهرهاش مانند چهره زریر سرخ و پرشور باشد.
هوش مصنوعی: این لباس وزارت و این اعتماد شاه، خوش یمن باشد و خدا او را یاریگر باشد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
زیرش عطارد، آن که نخوانیش جز دبیر
یک نام او عطارد و یک نام اوست تیر
عاجز شود ز اشک دو چشم و غریو من
ابر بهارگاهی و بختور در مطیر
گیتی چو گاو نیک دهد شیر مر ترا
[...]
با خویشتن شمار کن ای هوشیار پیر
تا بر تو نوبهار چه مایه گذشت و تیر
تا بر سرت نگشت بسی تیر و نوبهار
چون پر زاغ بود سر و قامتت چو تیر
گر ماه تیر شیر نبارید از آسمان
[...]
نوروز فرخ آمدو نغز آمد و هژیر
با طالع مبارک و با کوکب منیر
ابر سیاه چون حبشی دایهای شدهست
باران چو شیر و لالهستان کودکی بشیر
گر شیرخواره لاله ستانست، پس چرا
[...]
ای کرده تیره روز معادی بتیغ و تیر
آمد بخدمت تو گرانمایه ماه تیر
بنشین بناز شاهی و باده دریده خور
لب را ز نوش بهره و جان را ز باد تیر
رفتی بتاختن بسوی شهر دشمنان
[...]
ای نظم تو چو رای بگذشته از اثیر
در نظم هست لفظ تو چون لؤلؤ نثیر
ماننده ستاره ست اندر شب سیاه
معنی روشن تو در آن خط همچو قیر
در بزم و رزم چون تو که باشد شجاع و راد
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.