فریب جاه مخور تا دل تو تنگ نگردد
که قطرهای به گهر نارسیده سنگ نگردد
صفای جوهر آزادگی مسلم طبعی
که گرد آینهداران نام و ننگ نگردد
دماغ جاه ز تغییر وضع چاره ندارد
همان قدر به بلندی برآ که رنگ نگردد
به پاس صحبت یاران، ز شکوه ضبط نفس کن
که آب، آینهٔ اتفاق زنگ نگردد
تلاش کینهکشی نیست در مزاج ضعیفان
پر خزیده به بالین، پر خدنگ نگردد
خیال وصل طلب را مده پیام قیامت
که قاصد از غم دوری راه، لنگ نگردد
ز داغدار محبّت مخواه سستی پیمان
بهار اگر گذرد لاله نیمرنگ گردد
دلی که کرد نگاه تو نقشبند خیالش
چه ممکن است نفس گر کشد فرنگ نگردد
هوس چه صید کند یارب از کمینگه فرصت
اگر چه کاغذ آتش زده پلنگ نگردد
به وهم عمر کسی را که زندگی نفریبد
کند به خضر سلام و دچار بنگ نگردد
به کین خلق نجوشد عدم سرشت حقیقت
نتیجهٔ پر عنقا خروس جنگ نگردد
جهان رنگ ندارد سر هلاک تو بیدل
گشاد چشم چو شمعت اگر نهنگ نگردد
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این شعر، شاعر به خواننده هشدار میدهد که فریب ظواهر دنیا را نخورد تا دلش تنگ نشود، زیرا چیزهای نارس به سرانجام نمیرسند. او به ارزش آزادی و پاکی نفس اشاره میکند و میگوید که انسان باید در برابر جاه و مقام محافظت کند تا از طبع خویش دور نشود. شاعر به دوستی و همصحبتی با یاران تأکید کرده و میگوید قدرت انسان در کنترل خود و عدم کینهورزی نهفته است. او به بیفایده بودن خیالپردازی و نداشتن عواقب مثبت برای فقدان عشق اشاره میکند و میگوید که اگر انسان در پی عشق واقعی باشد، به سستی و زوال دچار نمیشود. در نهایت، شاعر بر این نکته تأکید دارد که زندگی بیهدف و هوسهای بیمعنا سرانجامی تلخ دارد و باید با بصیرت و آگاهی زندگی کرد.
هوش مصنوعی: به دام فریب مقام و ظواهر دنیا نرو، چون دل تو را تحت تاثیر قرار میدهد. همواره به یاد داشته باش که اشیاء باارزش به طور ناگهانی به دست نمیآیند و اگر عجله کنی، ممکن است به چیزهای بیارزشی برخورد کنی.
هوش مصنوعی: این شعر به زیبایی بیان میکند که طبع آزاد انسان، پاک و باصفاست و تحت تأثیر افراد دارای نام و ننگ قرار نمیگیرد. به عبارت دیگر، شخصیتی که آزاد و اصیل است، هیچگاه تحت تأثیر قضاوتها یا کیفر و مدح دیگران قرار نخواهد گرفت.
هوش مصنوعی: فردی که به مقام و موقعیت خود میبالد، نمیتواند از تغییر شرایط و اوضاع فرار کند. باید به اندازهای که لازم است رشد کند و پیشرفت کند که هویت و شرافت او تحت تأثیر قرار نگیرد و از بین نرود.
هوش مصنوعی: به خاطر یاد یاران، خودت را کنترل کن تا در کنار هم بودنها، لحظات زیبای زندگی کمرنگ نشود.
هوش مصنوعی: تلاش و کوشش به خاطر کینهتوزی نیست، بلکه در دل افرادی ضعیف که در حالت ضعف و ناراحتی به سر میبرند، دیده میشود و نمیتواند به سلاح و قدرت تبدیل شود.
هوش مصنوعی: بهتر است خیال وصال را رها کنی و به یاد قیامت نباشی، چون پیامآور از غم دوری به درستی نمیتواند حرکت کند.
هوش مصنوعی: از کسی که داغ عشق را به دوش میکشد، انتظار نداشته باش که در وفاداریاش تردید کند؛ چرا که اگر بهار بگذرد، گل لاله رنگ و زیبایی خود را از دست میدهد.
هوش مصنوعی: دلِ کسی که با نگاه تو نقش و نگار خیالش را پر کرده، اگر حتی فرنگی هم نفس بکشد، نمیتواند حال و هوای او را تغییر دهد.
هوش مصنوعی: اگر فرصت به دست نیاید، آرزوها هم نمیتوانند به نتیجه برسند. حتی اگر تلاش شود، مانند آتش زدن کاغذ است که نمیتواند پلنگی را بسازد.
هوش مصنوعی: زندگی برخی افراد به قدری فریبنده است که حتی تصور عمر آنها هم نمیتواند حقیقت را نشان دهد. اگر کسی به خود آید و از خواب غفلت بیدار شود، بهتر است به مانند خضر، به زندگی سلام کند و از مواد زایلکننده عقل دوری کند.
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که حقیقت و واقعیت نباید تحت تاثیر خصومتها و دشمنیهای مردم قرار بگیرد. نتیجهٔ نابجا و فریبندهٔ کنشهای نادرست، فقط منجر به درگیری و کشمکش میشود و به نوعی، نشاندهندهٔ ناتوانی در برقراری ارتباط واقعی است.
هوش مصنوعی: جهان هیچ رنگی ندارد، و تو در خطر هستی. ای بیخیال، چشمانت را باز کن؛ اگر بیدار نشوی، مثل شمعی خواهی سوخت که شعلهاش خاموش میشود.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.