گر قناعت را توانی داد سامان نگین
پشت ناخن نیز دارد در کفت شان نگین
ای حباب از خود فروشی شرم باید داشتن
یک نفس فرصت نمی‌ارزد به بهتان نگین
دوش همت چند زیر بار منت خم شود
مفت آن خاتم که نپسندید احسان نگین
نیست ممکن از طلسم خودفروشی جستنت
نقش نتواندکشیدن پا ز دامان نگین
هر چه نومید است در رفع جنون دستگاه
هرکه را ره نیست در چاک گریبان نگین
گر همین سازگرفتاریست بال اشتهار
دام هم در راه ما چیده‌ست دکان نگین
جوهر اقبال نقد هرتنک سرمایه نیست
فلس ماهی تا کجا نازد به سامان نگین
جز به نرمی منتفع نتوان شد از ارباب جاه
موم شو تا باج گیری از درشتان نگین
سستی طالع ز بس افسردگی دربار داشت
نام ما هم سر به سنگ آمد زدامان نگین
ای نفس سرمایه اقبالت فریبی بیش نیست
چون هوا از شبنمش بندند پیمان نگین
بیدل ازگل کردن نامش گریبان می‌درٌد
نقش چون تار نظر در چشم حیران نگین
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به تمجید از قناعت و انتقاد از خودفروشی می‌پردازد. شاعر در ابتدا به قناعت اشاره می‌کند و از داشتن و به دست آوردن ارزش‌ها بدون وابستگی به دیگران سخن می‌گوید. او هشدار می‌دهد که هرگونه فریب و خودفروشی به جز بی‌ارزشی نتیجه‌ای ندارد و حتی چیزهای ظاهراً با ارزش نیز ممکن است به دردسر یا تحقیر منجر شوند. همچنین به مشکلات و سختی‌های معاشرت و بیداری از خواب غفلت اشاره می‌کند و در نهایت نوید می‌دهد که تنها با نرمی و تدبیر می‌توان از قدرت‌های ظاهری بهره برد. شاعر در نام بیدل نیز به چالش‌های خود و تلاش برای شناخته شدن اشاره می‌کند، و در نهایت رمز و راز زندگی و سرنوشت را در دست تقدیر می‌داند.
هوش مصنوعی: اگر بتوانی به قناعت سامان دهی، حتی نگین پشت ناخن نیز در دستت جای دارد.
هوش مصنوعی: ای حباب، باید از خود فروشی خجالت بکشی؛ زیرا یک نفس زندگی ارزش ندارد که به بیهودگی بگذرد.
هوش مصنوعی: در شب گذشته، چند نفر از تلاش و زحمتی که متحمل شده‌اند، زیر بار نیکی و لطفی که دریافت کرده‌اند، خم شدند. اما چنین احسانی ارزش ندارد اگر آن شخصی که آن را تقدیم کرده، آن را نپسندد.
هوش مصنوعی: فرار از جادوی خودفروشی ناممکن است و نمی‌توانی از دامن این زنجیر رهایی یابی.
هوش مصنوعی: هر کس که دلسرد و ناامید است، نمی‌تواند در حل مشکلاتش موفق شود. کسانی که راهی برای عبور از دشواری‌ها ندارند، در سختی و پراکنده‌حالی زندگی می‌کنند.
هوش مصنوعی: اگر همین سازگاری و تطابق وجود دارد، پس باید بگویم که دام ما در راه شما آماده و چیده شده است.
هوش مصنوعی: سرمایه واقعی و ارزشمند، فقط به مقدار پول و ثروت نیست. مانند این که دریاچه‌ای پر از ماهی باشد که فقط به بهانه وجودش، ارزش و زیبایی‌اش را فراموش کنیم.
هوش مصنوعی: تنها با لطافت و مدارا می‌توان از قدرت و جایگاه بالای دیگران بهره‌مند شد. باید در برابر قدرتمندان با روحیه نرم و مهربانانه رفتار کرد تا از آنها منفعتی کسب کرد و به‌جای تندی و خشونت، به تعامل و همکاری روی آورد.
هوش مصنوعی: تقدیر ما به خاطر ناراحتی‌های زیاد در دربار، ضعیف شده است و نام ما هم به خاطر مشکلات و سختی‌ها، به فراموشی سپرده شده است.
هوش مصنوعی: ای جان، تو ثروت و آینده‌ات بیشتر از یک فریب نیست، همانطور که هوای شبنم به سادگی از بندهایی که بر آن بسته شده رها می‌شود.
هوش مصنوعی: بیدل با نامش مانند گلی زیبا است که می‌درّد و قلب‌ها را به خود جلب می‌کند، نقش او همچون نوری در چشم‌های حیرت‌زده، دل را شگفت‌زده می‌کند.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
تا به‌کی باشی قفس فرسودهٔ شان نگین
ای خوش آن نامی که نقشش نیست بهتان نگین
گر نه‌ای‌محکوم حرص‌افسانهٔ اوهام چند
بگذر از جام جم و حرف سلیمان نگین
غیر مخموری چه دارد ساغر اقبال جاه
[...]
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.