بر جنون نتوان شد از عقل ادب‌پرور محیط
سعی گوهر تا کجاها تنگ گیرد بر محیط
غیر بیکاری چه می‌آید ز دست مفلسان
نیست جز بر ناتوانی پیکر لاغر محیط
بهرهٔ آسایش دانا ز گردون روشن است
از حباب و موج دارد بالش و بستر محیط
صاف طبعان را به پستی می‌نشاند چرخ دون
با همه روشندلی درد است گوهر در محیط
کرد دل را پایمال آرزو سعی نفس
موج آخر از هوا افتاد غالب بر محیط
هرکسی را در خور اسباب تشویش است و بس
از هجوم موج بر خود می‌کشد لشکر محیط
عالمی را می‌کشی زیر نگین اعتبار
گر شوی بر آبروی خویش چون گوهر محیط
قابل تحریر اشکم نیست طومار دگر
صفحه واری شاید از توفان کند مسطر محیط
عزت و خواری غبار ساحل تمییز ماست
ورنه از کف فرق نگرفته است تا عنبر محیط
بی‌ندامت نیست هستی هر قدر بالد نفس
موج تا باقیست دستی می‌زند بر سرمحیط
بیدل از وضع قناعت بار دوش کس نی‌ام
کشتی ما چون صدف‌گیرد به سرکمتر محیط
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به بررسی شرایط انسانی و اجتماعی می‌پردازد و نشان می‌دهد که زندگی چقدر تحت تأثیر عوامل بیرونی و محیطی قرار دارد. شاعر به جنون و رنج انسان‌ها اشاره می‌کند و می‌گوید که زندگی پر از ناتوانی و پریشانی است. او بر این نکته تأکید می‌کند که دانایی و آسایش در زندگی به نورانی بودن جهان بستگی دارد.
شاعر همچنین بیان می‌کند که چرخ روزگار با نابرابری‌هایی همراه است که برخی را به پستی می‌کشاند و دیگران را برای رسیدن به آرزوهایشان دچار درد و رنج می‌کند. او به مسأله قناعت و بی‌نیازی نیز اشاره دارد و می‌گوید که افراد باید درک کنند که در زندگی ممکن است موج مشکلات همیشه وجود داشته باشد.
با استفاده از تمثیل‌هایی چون حباب و موج، شاعر به بی‌ثباتی و تغییرپذیری زندگی پرداخته و از تلاش بیهوده انسان‌ها در مواجهه با چالش‌ها سخن می‌گوید. در نهایت، او به این حقیقت اشاره می‌کند که زندگی پر از تلاش و کوشش است و انسان‌ها باید با واقعیت‌های زندگی کنار بیایند.
هوش مصنوعی: انسان نمی‌تواند از عقل و آداب درست‌کننده خود فرار کند و به جنون روی آورد؛ حتی اگر تلاش کند خود را در محیطی تنگ نگه دارد، باز هم نمی‌تواند از تأثیرات آن محیط رهایی یابد.
هوش مصنوعی: غیر از بیکاری، چیزی از دست نیازمندان برنمی‌آید و تنها می‌توانند ناتوانی و ضعیف بودن خود را در این محیط حس کنند.
هوش مصنوعی: آسایش و آرامش افراد با دانایی، از آسمان و دنیای اطرافشان ناشی می‌شود. آنها همچون حبابی در دریا، با نرمی و لطافت در محیط زندگی‌شان قرار گرفته‌اند و به راحتی زندگی می‌کنند.
هوش مصنوعی: چرخ زمان به طور ناعادلانه‌ای افراد با طبع صاف و نیک را به پستی می‌کشاند، حتی اگر آنها هوشمند و روشندل باشند. این دشواری همچنان وجود دارد، مانند اینکه گوهر در محیط نامناسبی قرار گرفته باشد.
هوش مصنوعی: دل را به خاطر آرزوها زیر پا گذاشتم و تلاش نفس، مانند آخرین موجی که از هوا فرود می‌آید، بر محیط غالب شد.
هوش مصنوعی: هر فردی به نوعی در معرض نگرانی و اضطراب قرار دارد و به دلیل فشارهای بیرونی، خود را در محاصره مشکلات و چالش‌ها می‌بیند.
هوش مصنوعی: اگر بتوانی شخصیتی با اعتبار و مقام را تحت تأثیر قرار دهی و بر آبرو و شخصیت خود بیفزایی، مانند جواهر گرانبها خواهی بود که در دل دریا درخشندگی خاصی دارد.
هوش مصنوعی: اشک‌های من آنقدر ارزشمند نیست که بخواهم آنها را بنویسم؛ شاید در آینده، سرنوشت یا حوادث دیگر، زمینه‌ای برای بیان داستانی جدید فراهم کند.
هوش مصنوعی: عزت و ذلت ما تنها نتیجه شرایط و اوضاع اطراف ماست، وگرنه در اصل وجود، هیچ تفاوتی میان ما و دیگران نیست.
هوش مصنوعی: هرچه در زندگی داشته باشی و به دست بیاوری، از آن پشیمان نخواهی بود؛ زیرا تا زمانی که زندگی ادامه دارد، باید تلاش کنی و به موفقیت‌های جدید دست یابی، حتی اگر با چالش‌های زیادی روبرو شوی.
هوش مصنوعی: من به خاطر قناعت و کم‌طلبی، کسی را در بار مسئولیت‌های سنگین نمی‌کشم. مانند یک صدف که در دریا موجودی را به خود جذب می‌کند، من هم در محیط کوچک‌تری زندگی می‌کنم.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
گشتم از بی‌دست و پاییها به خشک و تر محیط
کشتی از تسلیم پیدا کرد ساحل در محیط
قاصدان شوق یکسر ناخدایی می‌کنند
موجها دارد ز چشمم تا در دلبر محیط
دل به هر اندیشه فال انقلابی می‌زند
[...]
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال یک حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.