نشئهٔگوشهٔ دل از دیر و حرم نمیرسد
سر به هزار سنگ زن درد بهم نمیرسد
آنچه ز سجدهگلکند نیست به ساز سرکشی
من همه جا رسیدهام نی به قلم نمیرسد
نیستکسی ز خوان عدل بیشربای قسمتش
محرم ظرف خود نهای بهر تو کم نمیرسد
راحت کس نمیشود زحمت دوش آگهی
خوابی اگر به پا رسد بر مژه خم نمیرسد
دعوی نفس باطل است رو به حقش حوالهکن
مدعی دروغ را غیر قسم نمیرسد
تشنگی معاصیام جوهر انفعال سوخت
بسکه رساست دامنم جبهه به نم نمیرسد
غیر قبول علم وفن چیست وبال مرد و زن
نامهٔ کس سیاه نیست تا به رقم نمیرسد
دوری دامن تو کرد بس که ز طاقتم جدا
تا به ندامتی رسم دست به هم نمیرسد
هستی و سعی پختگی خامی فطرت است و بس
رنج مبرکه این ثمر جز به عدم نمیرسد
هیچ مپرس بیدل از خجلت نارساییام
لافم اگر جنون کند تا برسم نمیرسد
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به بیان ناکامیها و رنجهای انسانی میپردازد. شاعر احساس میکند که در جستجوی وصال و ارتباط با حقیقت و خداوند، به بنبست میرسد و هیچ چیز از آنچه که میخواهد، به او نمیرسد. او به عجز خود در برابر مشکلات و معاصی اشاره میکند و به این نکته میپردازد که علم و دانش بیفایده هستند اگر به حقیقت نرسند. در نهایت، احساس تنهایی و دوری از حقیقت او را آزار میدهد و به نوعی از ناامیدی و سرخوردگی اشاره دارد.
هوش مصنوعی: این بیت به بیان حالتی اشاره دارد که نشانهایی از اشتیاق و درد عاطفی در دل وجود دارد، اما این احساسات و عشقی که در دل است، نمیتواند از مکانهای مقدسی مانند دیر و حرم به او برسد و به نوعی این احساسات به سنگینی و سختی درونی اشاره دارد که به راحتی نمیتوان با آن کنار آمد. در واقع، درد و رنج او به شدت است و به آسانی با هیچ چیز تسکین نمییابد.
هوش مصنوعی: آنچه که از سجده خاک به وجود آمده است، برای من که در حال سرکشی هستم، در همه جا قابل دسترسی است و حتی قلم هم قادر به توصیف آن نیست.
هوش مصنوعی: هیچکس از خوان نعمت خدا بهرهمند نمیشود، جز آنانی که به ظرف خود آشنا هستند. برای تو هیچ کمبودی وجود ندارد و هرچه در نظر داری، به تو خواهد رسید.
هوش مصنوعی: هیچکس از زحمت و تلاش راحت نمیشود. اگر خواب و راحتی به پا رسد، میتوان گفت که این خواب به دشواری و رنجی که پیشتر بوده، نمیرسد. در واقع، آرامش و آسودگی بدون تلاش به دست نمیآید.
هوش مصنوعی: ادعای نفس و خودخواهی بیاساس است، به حقیقت اشاره کن. مدعی دروغین به چیزی جز قسم و سوگند نمیرسد.
هوش مصنوعی: تشنگی گناهانم باعث شده که اثرات منفی آن در من بسیار عمیق باشد و به قدری شدید است که دیگر نمیتوانم به راحتی خود را کنترل کنم. به همین دلیل، نمیتوانم به حالت پاکی و آرامش دست یابم.
هوش مصنوعی: علم و مهارت را اگر نپذیری، بر هر مرد و زنی بار سنگینی خواهد بود. نامه هیچ انسانی به خودی خود سیاه نیست، مگر اینکه به دستان یک فرد نااهل برسد.
هوش مصنوعی: فاصلهای که از تو دارم به اندازهای زیاد است که دیگر نمیتوانم تاب بیاورم. به خاطر ندامتی که دارم، نمیتوانم به تو دست پیدا کنم.
هوش مصنوعی: هستی و تلاش، نشانهای از کامل شدن و رشد فطرت انسانی است و فقط رنج و زحمت در این مسیر میتوانند به نتیجهای ملموس برسند. در غیر این صورت، هیچ ثمری به دست نخواهد آمد.
هوش مصنوعی: هیچ چیز نپرس از من، بیدل، دربارهٔ شرم و کمبودهایم. هرچند که ادعا میکنم اگر دیوانگی وجود داشته باشد، میتوانم به هدفم برسم، اما در واقع هرگز به آن دست نخواهم یافت.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.