به مسجد در بخفت آن عالم راه
ستاد اندر نماز آن جاهل آنگاه
یکی ابلیس را دید ایستاده
بدو گفتا چه کارست اوفتاده؟
لعین گفتا: همی‌خواهم هم اکنون
که جاهل را برم از راه بیرون
ولیکن زان ندارم طاقت و تاب
که می‌ترسم از آن دانایِ در خواب
گر آن دانا نبودی پای بستم
چو مومی بود آن نادان به دستم
فغان زین صوفی در حلم مانده
ولی در حلم خود بی علم مانده
درین دریای مغرق غوطه باید
نه دام و زرق و دلق و فوطه باید
چو خس بر روی دریا در طوافی
چو غواصی ندانی چند لافی؟
سخن تا چند رانی در نهایت؟
که ماندی بر سر راه بدایت
چرا چندین به گرد کام گردی؟
که اهل درد را بد نام گردی
اگر در راه دین گردیت بودی
ز نامردی خود دردیت بودی
هر آنکس را که درد کار بگرفت
همه جان و دلش دلدار بگرفت
اگر هرگز بگیرد درد دینت
شود علم الیقین عین الیقینت
به درد آید درین ره هر که مردست
که کاوین عروس خلد دردست
سخن کان از سر دردی درآید
کسی کان بشنود مردی برآید
سخن کز علم گویی راست آنست
مرا از اهل دل درخواست آنست
وگر علم لدنی داری ای دوست
بود علم تو مغز و علم ما پوست
چو علمت هست در علمت عمل کن
پس از علم و عمل اسرار حل کن
شترمرغی که وقت کار کردن
چو مرغی و چو اشتر وقت خوردن
ترا با علم دین کاری بباید
به قدر علم کرداری بباید
ترا در علم دین یک ذره کردار
بسی زان به که علم دین به خروار
برو کاری بکن کاین کار خامست
که علم دین ترا حرفی تمامست
کسی کاو داند و کارش نبندد
بر او بگری که او بر خویش خندد
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این شعر، شاعر به نقد وضعیت یک عالم و یک جاهل می‌پردازد. او به عالم اشاره می‌کند که در نماز خوابش برده و در عوض، جاهل در حال عبادت است. ابلیس به بعضی از رفتارهای جاهل اشاره می‌کند و تمایلش برای دور کردن او از راه حق را بیان می‌کند، اما از عالم می‌ترسد. شاعر تأکید می‌کند که علم بدون عمل بی‌فایده است و به جای فخر فروشی بر علم، انسان باید در عمل به آن علم بپردازد. او همچنین به درد دین اشاره می‌کند و می‌گوید که افراد واقعی با درد دین مشغول هستند و سخنانی که از دل بر می‌آید، اثری واقعی دارد. نهایتاً، شاعر بر اهمیت عمل در کنار علم تأکید می‌کند و می‌گوید که علم بدون عمل فایده‌ای ندارد و باید به کار بپردازیم.
هوش مصنوعی: عالَم در مسجد خوابش برد و آن جاهل در حال نماز ایستاده بود.
هوش مصنوعی: یک نفر ابلیس را دید که ایستاده بود، از او پرسید که چرا اینجا هستی و چه کار می‌کنی؟
هوش مصنوعی: لعین گفت: اکنون می‌خواهم جاهل را از راه بیرون برم.
هوش مصنوعی: اما من از تحمل و صبر آن چیزی ندارم، چون از آن دانای خوابیده می‌ترسم.
هوش مصنوعی: اگر آن فرد آگاه نبود، من هم خودم را محکم به او نمی‌بستم، چون آن نادان مانند موم در دست من بود.
هوش مصنوعی: این بیت به حالتی اشاره دارد که یک صوفی به ظواهر خود مشغول است و در عین حال، در درک واقعیات و معانی عمیق‌تر زندگی ناتوان مانده است. او با صبر و حلم خود در عمیق‌ترین مسائل زندگی در جا مانده، و به نوعی جهل خود را در این حالت نشانه‌گذاری می‌کند.
هوش مصنوعی: در این دریای عمیق و پرخطر، باید غرق شد و به دنبال هنر و حقیقت بود، نه به دنبال تظاهر و ظواهر فریبنده.
هوش مصنوعی: مثل خس و خاشاکی که بر روی دریا شناور است، تو هم مانند یک غواص نمی‌دانی که در عمق زندگی چه چیزهایی وجود دارد و چه قدر می‌توانی در این دنیا به چیزهای بزرگ دست پیدا کنی.
هوش مصنوعی: چقدر می‌خواهی در مورد این موضوع صحبت کنی؟ در نهایت، تو هنوز در ابتدای راهی و به جایی نرسیده‌ای.
هوش مصنوعی: چرا خود را دور زندگی خوش بگردانی، در حالی که نام نیکو را از رنج‌دیدگان دور می‌کنی؟
هوش مصنوعی: اگر در مسیر دین قرار داشتی، به خاطر خودخواهی و ناپختگی‌ات، درد و رنجی را متحمل می‌شدی.
هوش مصنوعی: هر کسی که به زحمت و سختی دچار شود، تمام وجود و احساسش به محبوبش وابسته می‌شود.
هوش مصنوعی: اگر تو هرگز دردی از دین خود تجربه نکنی، هرگز به یقین واقعی درباره آن نخواهی رسید.
هوش مصنوعی: هر کسی که در این مسیر با دل و اراده است، به درد می‌خورد، زیرا او عروس بهشت را در دستان خود دارد.
هوش مصنوعی: اگر کسی سخنی را با دل پر از درد بگوید، کسی که آن را بشنود، به او شایستگی و بزرگی خواهد رسید.
هوش مصنوعی: صحبتی که بر اساس علم و دانش باشد، برای من ارزشمند است و از کسانی که دل‌های روشنی دارند، خواسته‌ام که به این نوع گفتار توجه کنند.
هوش مصنوعی: اگر علم برتر و خاصی داری، دوست عزیز، علم تو مانند مغز است که عمق و حقیقت را در خود دارد، در حالی که علم ما فقط سطحی و ظاهری مانند پوست است.
هوش مصنوعی: وقتی که دانش و آگاهی در تو وجود دارد، باید آن را به عمل درآوری. پس از به دست آوردن علم و عمل، می‌توانی به کشف اسرار بپردازی.
هوش مصنوعی: شترمرغی که هنگام کار مثل مرغ زحمت می‌کشد و وقتی به وقت غذا می‌رسد مانند شتر رفتار می‌کند.
هوش مصنوعی: باید برای تو که دانش دین داری، عملی در خور آن دانش انجام دهی.
هوش مصنوعی: اگر در دین کمی عمل و رفتار خوب داشته باشی، این خیلی ارزشمندتر از آن است که فقط حجم زیادی از علم دینی داشته باشی بدون عمل.
هوش مصنوعی: برو انجام کاری کن که این کار ناپخته است، زیرا دانش دین تو کلامی کامل و اثرگذار دارد.
هوش مصنوعی: اگر کسی بداند و عمل نادرستی انجام ندهد، به او بگرید، زیرا او بر خود می‌خندد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال ۲ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.