شنیدستم ز دانایان اسرار
که در جنگ احد سلطان کرّار
یکی تیری چه تیر نوک پیکان
به پای مرتضی گردید پنهان
میان استخوان پنهان همیبود
علی از درد آن نالان همیبود
ز بیرون کردنش بودند عاجز
ز دردش مرتضی میکرد پرهیز
به پیش مصطفی جراح برگفت
که شد پیکان او با استخوان جفت
بباید پای او بشکافت اکنون
که تا آید ز پایش تیر بیرون
نمیشاید مرا این کار کردن
چنان دردی بهپای او نهادن
نبی گفتا بهدست ماست درمان
بسازم بر تو این دشوار آسان
به هنگامی که حیدر در نماز است
چنان مستغرق دریای راز است
که او را از کس و از خود خبر نیست
غم پیکان و هم درد دگر نیست
بزن چاک و بکش پیکان ز پایش
که گشته غرق دریای رضایش
چو بشنید این سخن را از پیمبر
بشد جراح تا نزدیک حیدر
ستاده دید شه را در نماز او
بهحق برداشته روی نیاز او
بهپای شه در افتاد و ثنا گفت
هزاران شاه دین را مرحبا گفت
شکافی زد بهپای شاه مردان
ز خود بیخود برون آورد پیکان
جراحت را بزد دارو و بر بست
برفت آنگاه جراح سبکدست
به نزد مصطفی آمدکه این راز
بهلطف و مرحمت با من بگو باز
بگفتا او بهحق چون وصل دارد
چه پروایی ز فرع و اصل دارد
چنان مستغرقست در ذات یزدان
که اورا نه خبر از جسم و از جان
نه پروای زمین و آسمانش
نه فکر این جهان و آن جهانش
چو رو آرد بهدرگاه خداوند
ببرّد از وجود خویشتن پیوند
اگر زیر و زبر گردد دو عالم
نگرداند سر از درگاه آن دم
همه با حق بوَد گفت و شنودش
برای حق بود جود و سجودش
بدین معنی خوش و خورسند باشد
مر او را با خدا پیوند باشد
چنین باید عبادت مر خدا را
چنین میرو طریق مرتضی را
کسی را کاین عبادت یار باشد
دلش منزلگهِ دلدار باشد
چنین میکن عبادت ای برادر
ولی میدار در دل حبّ حیدر
اگر صد سال باشی در عبادت
نیابی تا بهشاه دین ارادت
عبادت آن زمان حق را قبول است
که در دل حبّ اولاد رسول است
امیرالمؤمنین را گر بدانی
بیابی در حقیقت کامرانی
به نورش راهبر شو در معانی
که تا اسرار یزدانی بدانی
بدو واصل شوی چون بحر و قطره
بیابی از وجود خویش بهره
بهنورش زندهٔ جاوید باشی
بهمعنی بهتر از خورشید باشی
دگر پرسی که «علم دین کدام است؟
معلم در ره و آیین کدام است؟»
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این متن، شاعر به واقعه جنگ احد و ماجرای جراحت حضرت علی (ع) اشاره میکند. تیر در پای حضرت علی (ع) فرو رفته و او از دردش ناله میکند، اما جراحان از بیرون آوردن تیر عاجز هستند. پیامبر (ص) به جراح میگوید که باید پای او را شکافت تا تیر خارج شود. در حین نماز، حضرت علی (ع) به طور کامل غرق در راز و عبادت است و هیچ خبری از دردش ندارد. جراح پس از شکافتن پای او، تیر را بیرون میآورد و زخم را درمان میکند. جراح سپس از پیامبر (ص) میخواهد تا اسرار روحانی حضرت علی (ع) را بگوید و ایشان به او توضیح میدهد که او در حالتی از توجه به خداوند است که به هیچ چیز دیگری فکر نمیکند.
شاعر در ادامه تاکید میکند که عبادت واقعی آن است که با عشق و محبت به اهل بیت (ع) انجام شود و دل باید در این مسیر قرار گیرد. در نهایت، او از خوانندگان میخواهد که برای درک عمیقتر دین و علم، به نور آموزههای اهل بیت (ع) مراجعه کنند.
هوش مصنوعی: شنیدهام از آگاهان که در جنگ احد، پیشوای رزمندگان و دلاوران، حضرت علی (ع) بود.
هوش مصنوعی: یک تیر همچون تیر نوک پیکان به صورت مخفیانه به پای حضرت علی (مرتضی) برخورد کرد.
هوش مصنوعی: علی درون استخوانها، پنهان از چشمها، همواره از درد رنج میبرد و نالههایش به گوش میرسید.
هوش مصنوعی: آنها قادر به تحمل درد او نبودند و از بیرون کردنش ناتوان بودند، در حالی که مرتضی سعی میکرد از این وضعیت دوری کند.
هوش مصنوعی: در حضور پیامبر بزرگ، جراح گفت که تیر آن شخص با استخوان او تطابق پیدا کرده است.
هوش مصنوعی: باید پای او را بشکافیم اکنون که تیر به پایش رفته و باید بیرون بیاید.
هوش مصنوعی: این کار برای من مناسب نیست که چنین دردی را بر دوش او بگذارم.
هوش مصنوعی: پیامبر فرمودند: به دست ماست که برای تو درمانی بسازیم. این کار سخت به نظر میرسد، اما در واقع آسان است.
هوش مصنوعی: هنگامی که حیدر در حال نماز خواندن است، به شدت در عوالم معنوی و رموز الهی غرق است.
هوش مصنوعی: او از هیچ کس و حتی از خود خبر ندارد و برایش غم تیرها و دردهای دیگر هم مهم نیست.
هوش مصنوعی: پاهایش را آزاد کن و پیکان را از آنها بیرون بکش، زیرا او در عمق خوشنودی خود غرق شده است.
هوش مصنوعی: وقتی جراح این سخن را از پیامبر شنید، به سمت حیدر رفت.
هوش مصنوعی: در حال نماز، قدیم برپا ایستاده، دیده است که پادشاهی را میبیند که به درگاه حق با اخلاص و نیازمندی روی خود را بالا برده است.
هوش مصنوعی: به پای شاه افتاده و هزاران بار او را ستایش کرده است، همچنین او به شاهان دین سلام و احترام میفرستد.
هوش مصنوعی: در این بیت، اشاره به حرکتی قاطع و نیرومند دارد که فردی از خود بیخود شده و با قدرتی که دارد، نتیجهای قاطع به دست میآورد. این فرد به گونهای عمل میکند که به دیگران تأثیر میگذارد و عملاً نشاندهندهی اراده و توانایی اوست.
هوش مصنوعی: دارو جراحت را درمان کرد و زخم را بست، پس از آن جراح با دلی سبک و راحت رفت.
هوش مصنوعی: به نزدیک پیامبر آمد تا این راز را با مهربانی و لطف دوباره برای من توضیح دهد.
هوش مصنوعی: او گفت: اگر به حقیقت وصل باشد، دیگر به اصل و فرع چیزی نمیپردازد.
هوش مصنوعی: او به قدری در وجود خداوند غرق شده که هیچ آگاهی از بدن و زندگی خود ندارد.
هوش مصنوعی: او نه به زمین و آسمان اهمیت میدهد و نه درباره این دنیا و آن دنیا فکر میکند.
هوش مصنوعی: زمانی که انسان درگاه خداوند را میبیند، باید از خود و وابستگیهایش جدا شود و به سمت او روی آورد.
هوش مصنوعی: اگر جهان دچار آشفتگی و تغییر شود، باز هم هیچ کس به غیر از او نمیتواند سرش را از درگاه او بلند کند.
هوش مصنوعی: همه مکالمات و ارتباطاتش به خاطر حق است و بخشش و عبادتش نیز برای رضای حق میباشد.
هوش مصنوعی: به این معنا که اگر انسان در زندگیاش خوشحال و راضی باشد، این نشاندهندهی ارتباط خوبی با خداوند است.
هوش مصنوعی: برای پرستش خداوند، باید به همین شیوه عمل کرد و در مسیر امام علی علیهالسلام گام برداشت.
هوش مصنوعی: کسی که عبادتش مورد محبت یار باشد، دلش باید جایی باشد که محبوب او در آنجا قرار دارد.
هوش مصنوعی: ای برادر، عبادت را به این صورت انجام بده، اما عشق علی (حیدر) را در دل خود حفظ کن.
هوش مصنوعی: اگر صد سال در عبادت و بندگی مشغول باشی، باز هم نمیتوانی به مقام محبت و ارادت به خداوند دست یابی.
هوش مصنوعی: عبادت زمانی مورد قبول است که با عشق و محبت به فرزندان پیامبر در دل همراه باشد.
هوش مصنوعی: اگر به شناخت و معرفت امیرالمؤمنین دست یابی، در واقع به خوشبختی و موفقیت واقعی دست یافتهای.
هوش مصنوعی: به روشنی او هدایت کن تا درک کنی رازهای الهی را.
هوش مصنوعی: اگر به او نزدیک شوی، مانند دریا خواهی شد و از وجود خود بهرهمند خواهی گشت.
هوش مصنوعی: اگر به نور او بزند، همیشه زنده و پاینده خواهی بود و از هر لحاظ از خورشید نیز درخشانتر خواهی شد.
هوش مصنوعی: تو میپرسی که چه علمی به عنوان دین واقعی شناخته میشود و استاد یا راهنمای درست آن کدام است؟
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.