تو راست روی چو نسرین تازه‌ ای بت‌چین

مراست از غم عشق‌ تو روی چون نسرین

توراست پروین زیر دو دانهٔ یاقوت

مراست دیدهٔ یاقوت بار بر پروین

توراست زر طرازنده بر میان دو سیم

مراست زرّ گدازنده بر رخ سیمین

تو راست بستر و بالین همیشه پرگل و ماه

مراست پر تَف و نم بی‌ تو بستر و بالین

تو راست پرخم و چین جَعْد زلف غالیه بار

مراست قامت و روی از غم تو پُر خم و چین

توراست پرچین از ساج‌ گرد لاله‌ستان

مراست گرد گل زرد عاج‌گون پرچین

تو راست مشک به کافور بر عجین به‌ گلاب

مراست خاک به خونابه زیر پای عجین

توراست مار قرین بر فراز برگ سمن

مراست برگ سمن بر فراز مار قرین

توراست برچین بر روی حلقه کرده جنان

مراست عشق تو بر گوش حلقه کرده چنین

توراست آذر برزین به روی بر ز نشاط

مراست بر دل ز اندیشه آذر برزین

توراست تلقین آشوب و فتنه از دیوان

مراست مدح وزیر از فرشتگان تلقین

وزیر خسرو و شرق و نصیر ملت شرع

مجیر دولت و تایید او موید دین

سپهر نصرت ابوالفتح کاختران سپهر

به صد هزار قرانش نیاورند قرین

بزرگوار وزیری که هست بهرهٔ او

ز هفت‌ کوکب سیاره هفت چیز گزین

ز زهره بزم و ز بهرام قُوّت اندر رزم

ز تیر در همه علمی ضمیر روشن‌بین

ز ماه سیر شبانروزی و ز کیوان خشم

ز مهر طلعت و از اُ‌ورمزد رای رزین

یمین او سبب روز و روزی بشر است

بدین سخن نه ‌گرو بایدم همی نه یمین

شود گشاده در روزی و بتابد روز

چو او به ‌دیوان بگشاید این خجسته یمین

نخست روز کند آرزوی خدمت او

چو در بدن متحرک شود جَنان جنین

ز حرص خدمت و دیدار او عجب نبود

که بی‌قرار شود نطفه در قرار مکین

چو کلک و مِقرَ‌عه در صدر زین به ‌کف گیرد

دلیروار دو صنعت کند بدان و بدین

به نوک‌ کلک جهانی ببخشد اندر صدر

به شیب مِقرَعه ملکی بگیرد اندر زین

به ‌روز رزم‌گر از دست او شرف یابد

مسیر طایر و دفع طمع ‌کند شاهین

سرشت او به صفت چون سرشت ما نبود

که او ز ماء معین است و ما ز ماء مهین

اگر سحاب بیاموزدی سخاوت او

به جای قطره همه بدره باردی بر طین

علی‌العموم بیارایدی جهان خرداد

علی‌الخصوص بیارایدی به فروردین

به ‌یادم آمد بیتی که عنصری گوید

به ‌لفظ و معنی پاکیزه‌تر ز درّ ثمین

نه من به ‌تضمین مدحش همی بیارایم

همی به ‌مدح وی آراسته کنم تضمین

« ‌آیا ز مرکب تو گرد رفته بر گردون

کشیده رایت عالیت سر به علیّین‌»

زمانه‌گشت بر اعدا چو حلقهٔ خاتم

چو روز فتح‌ گرفتی زمانه زیر نگین

به بحر کینه چو خصم تو در سفینه نشست

سفینه‌ گشت نگونسار و غرقه شد مسکین

در آن مقام تو گفتی ‌که بر سر اعدا

همی حجارهٔ سِجّیل بارد از سِجّین

هنوز ناشده از مغزشان بخار شراب

نهاد مالک بر دستشان همی غسلین

جهانیان همه آگه شدند و دل بستند

که چون‌ گشاد قضا بر مخالفانت کمین

ز بس نهیب سر اندر کنند و دم نزنند

نهنگ شرزه و پیل دمان و شیر عرین

ز جان‌ گرگین‌ گرگان همی خورد تشویر

که آب دیلم بردی و رونق زوبین

نداشتی خطری پیش او سیاست تو

اگر به گرگان بودی هزار چون گرگین

که از کفایت و رای تو آن ولایت را

همه سلامت و امن است و راحت و تسکین

ز جانبیش به سر حد ماوراء‌النهر

ز جانبیش به در بند کشور غزنین

تو ایدری و ز تدبیر تو بهر دو طرف

هزار سدّ بلندست و صد هزار حصین

نظیر تو ز وزیران کسی ندانم من

به عقل‌ کامل و رای صواب و عزم متین

نپاید آنکه به جنگ تو آید اندر جان

نیاید آنکه به خیل تو آید اندر چین

بشارتی رسد از فتح و مژدهٔ ظفرت

چو گوش و چشم تو را باشد اختلاج و طنین

امید هست‌ که آرد به درگهت فغفور

همه طرایف چین از نگارخانهٔ چین

کشند پیش تو چیبال و قیصر رومی

بتان زرین از سومنات و قسطنطین

خدای عرش ز خاک آفرید شخص تو را

کِرام پیش تو زان خاک برنهند جبین

دفین کنند همه‌گنج در زمین وزرا

به جای‌ گنج همی دشمنان کنی تو دفین

ز بهر آن بدهی‌ گنج و در زمین بنهی

که باید از قبل دشمنانت‌ زیر زمین

خزانه‌دار چو در بزم بشنود ز تو هان

سلاح‌دار چو در رزم بشنود ز تو هین

ز بحر جود همه زرّ ناب خیزد موج

ز ابر خشم همه خون صرف ریزد هین

کجا زمانه به سکّین همی سری بُرّد

کز آن سرش به دل اندر خلاف باشد و کین

اگر کنی تو به سکّین اشارتی‌ که مَبُر

نبرد آن سر و سر باز پس‌ کند سکّین

به‌ دست توست همایون یکی همای شگفت

به خلق ا‌جمله‌ا دُرافشان‌، به فرق مشک‌آگین

کجا صریر کند ملک را دهد ترتیب

کجا صفیر کند شرع را کند تزیین

مَشاطه‌ای عجب است او که رنگ مشکینش

مَشاطگی نکند جز به صبح باز پسین

مهندسی است‌ که از بهر مصلحت شب و روز

همی به روز بر اشکال شب‌ کند تعیین

جو در بنان تو سازد بنای فضل و ادب

به عقد او نرسد مه به‌ عقدهٔ مشکین

بزرگوارا پوشیده نیست بر دل تو

سخن چنانکه فراز آورند غَثّ و سَمین

سخنوران جهان دیدهٔ کهن شده را

به روزگار تو نو گشت سیرت و آیین

منم به خدمت تو شخص خویش کرده رهی

به‌ شکر و منّت تو جان خویش کرده رهین

نبسته مدح تو برحسب طاقت و امکان

نشسته پیش تو بر فرش حشمت و تمکین

عروس بخت مرا بخشش تو کابین است

قبول توست‌ گر او را قباله و کابین

سزدکه خوانم مدح تورا جوانی و جان

که چون جوانی و چون جان خوش آید و شیرین

غذای جان نشناسم جز آفرین تو را

و گر شناسم بر من مباد جز نفرین

همیشه تا که امامان خبر دهند همی

ز حوض‌ کوثر و ماء معین و خلد برین

همیشه بزم تو چون خلد باد خرم و خوش

کف تو کوثر و می در کف تو ماء معین

تو با سعادت و شادی نشسته چون رضوان

به خدمت تو رده برکشیده حورالعین

به‌ جان پاک تو هر ساعتی ز رحمت صرف

رسیده فیض الهی ز دست روح‌الامین

قیاس عمر تو چندان‌که در شمار کنند

از آن شمار بود اَلف‌،‌کمترین تعیین‌

زمانه در همه وقتی تو را رهیّ و غلام

خدای در همه‌ کاری تو را نصیر و معین

به مجلس تو ثنای من از در احسنت

به‌ حضرت تو دعای من از در آمین