یکشنبه یازدهم ربیع الاول یکهزار و سیصد و هشت بود که کارگزاران حضرت مستطاب اقدس والا روحی فداه این چاکر خانزاد را در دربار آسمان مدار بخواستند تا شعرخوانی کنم سلطان علیخان که یکی از محترمین محارم خلوت و منشیان آستان اقدس آن حضرت است حاضر بود حضرت ولیعهدی روحی فداه بر سبیل مطایبه بیتی دو سه از چاکر خواستند که مشارالیه را هجا گویم و من چون اطاعت فرمان را ناگزیر بودم با اینکه هجو مردمان گفتن خاصه بزرگان را از قانون فضل و رویت خود دور میدانستم این قطعه را در همان ساعت بگفتم و همگان را باعث آفرین بر من گردید.
مهین رتبه سلطان علی خان راد
که رخ سرخ بادا در این سبز کشت
ندانم چرا روی و خویش بود
یکی همچو دوزخ یکی چون بهشت
روانها بیاساید از خوی نیک
درونها بفرساید از روی زشت
درونش دل مؤمنان در حرم
برونش رخ مشرکان در کنشت
جمالش چو صحرا به هنگام دی
خصالش چو بستان به اردی بهشت
تو گوئی مران مصحف پاک را
یکی کاتبی زشت خط بر نبشت
و یا گنجی از گوهر شاهوار
نمودند بنهفته در خاک و خشت
خداوند هرچ از جمالش بکاست
ببالای فضل و کمالش بهشت
نه دولت ابا زحمت آید بکف؟
نه گل را کشاورز با خار کشت؟
به نزدیک من زنگی نیک خوی
نکوتر ز حوری که با خوی زشت
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن درباره یک واقعه در دربار شاهان است که در یازدهم ربیع الاول سال ۱۳۰۸ هجری شمسی اتفاق افتاده است. نویسنده با دعوت از سوی کارگزاران دربار، به شعرخوانی میپردازد و در حضور ولیعهد و دیگر نجبا شعری را قرائت میکند. شعری که به توصیف سلطان علی خان میپردازد و ویژگیهای او را با کنایه و تشبیه بیان میکند. نویسنده به تضادهای شخصیتی سلطان اشاره میکند و او را به عنوان فردی با خوی نیک و رنگ و رویی مختلف توصیف میکند. شاعر در نهایت بیان میکند که زیباییهای ظاهری نمیتواند معیاری برای ارزش واقعی باشد و بندگی نیکو در رفتار مهمتر از ظاهر است.
هوش مصنوعی: در روز یازدهم ربیع الاول سال ۱۳۰۸، کارگزاران حضرت خواستند که من، به عنوان یکی از چاکران دربار، شعری بخوانم. در این میان، سلطان علیخان که از شخصیتهای محترم و منشیان دربار بود، نیز حضور داشت. حضرت ولیعهد به شوخی از من خواستند چند بیتی را بخوانم و چون نمیتوانستم از فرمان اطاعت کنم، با اینکه میدانستم هجو کردن افراد، به ویژه بزرگان، کار درستی نیست، همان لحظه این شعر را سرودم و مورد تحسین همگان قرار گرفتم.
هوش مصنوعی: مرتبه و مقام علی خان راد مانند ماهی درخشان است، که چهره سرخش در این دشت سبز میدرخشد.
هوش مصنوعی: نمیدانم چرا برخی افراد حال و رفتارشان مانند دوزخ است و برخی دیگر مانند بهشت.
هوش مصنوعی: اگر انسانها از ویژگیهای خوب درونی خود آرامش بگیرند، با رفتارهای زشت و ناپسند خود را رنج نمیدهند.
هوش مصنوعی: در دلش، مؤمنان به مکه و حرم خدا عشق میورزند و از سوی دیگر، در ظاهرش هزاران چهره ناپسند و بیاعتنا به خدا وجود دارد.
هوش مصنوعی: زیبایی او مانند صحرا در زمستان است و خصوصیاتش مانند باغ در فصل بهار.
هوش مصنوعی: انگار که کسی با خطی زشت و ناپاک، متن زیبای نوشته شده را تحریف کرده است.
هوش مصنوعی: یا گنجی از جواهر با ارزش را نشان دادند که در خاک و آجر پنهان شده بود.
هوش مصنوعی: هرچقدر زیباییهای خداوند کم شود، باز هم به خاطر فضل و کمال او، بهشت وجود دارد.
هوش مصنوعی: آیا بدون زحمت و تلاش میتوان به خوشبختی دست پیدا کرد؟ آیا گل را کشاورز بدون خار و مشکلات پرورش میدهد؟
هوش مصنوعی: به من بگو که یک فرد نیکوخصال، از حوری با خلق و خوی بد، بهتر و باارزشتر است.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.