باز بگشود صبا دست ستم
زد سر زلف ریاحین برهم
ابر زد در صف بستان خیمه
سرو افراشته بگردون پرچم
سرو ماننده تیری شده راست
بید مجنون چو کمانی شده خم
باغ خوشبوی تر از روضه خلد
راغ دلجوی تر از باغ ارم
لعلگون لاله نعمان گوئی
رسته از خون سیاوش بقم
بر رخ باغ نوشتند ز نو
پی دفع نظر نامحرم
صاد والقرآن با طاسین میم
قاف والقرآن با نون و قلم
بید با باد سحرگه شب و روز
عشقبازیها دارند بهم
باد چون عنتره ابن الشداد
بید ماننده ام الهیثم
خار در دامن گل پنداری
ام خالد شد و مروان حکم
دست گل بوسه زند باد صبا
بمثال شمنان پای صنم
برق را باشد روی عذرا
رعد را باشد خوی اخزم
ابر پنداری مستسقی شد
پای تا سرش همی کرده ورم
باد مانند پزشگان بدرد
پرده ثرب و صفاقش از هم
بهر صحت را بزلش سازد
آب بیرون کشد از زیر شکم
شاخ نو رسته و آن شاخ کهن
گشته اندر صف بستان توأم
چون عروسی که یکی زلف برند
وآندگر زلف پریشان و بخم
آن شقایق را سرخست قبای
لیک تاریک و سیاهست شکم
گوئی اندر دل لعلین قدحی
دست نقاش زد از مشک رقم
باغ را رنگ و رخی ماویه سان
ابر را دست و دلی چون حاتم
همچو خوی بر رخ ترکان بهار
از هوا ریزد بر گل شبنم
در دل لاله یکی تیر چنان
چشم روئین تن و تیر رستم
حرم و رکن و صفاو مروه
حجر و حجر و منی و زمزم
ما نمی جوئیم ای شیخ نژند
ما نمیخواهیم ای پیر دژم
باده چون گهر و طرف چمن
ساقی چون قمر و روی صنم
اندرین عالم اگر دست دهد
نفروشم بهزاران عالم
این از آن من چه خوب و چه زشت
آن از آن تو چه بیش و چه کم
تا بسرسبزی دستور اجل
تا به اقبال امیر اعظم
باده روشن و گلگون گیریم
با رخی فرخ و جانی خرم
داور فضل و هنر میر نظام
شمع صاحبنظران صدر امم
آن ببستان هنر سبز درخت
باغ دولت را حی العالم
رخ زیبایش خورشید وجود
کف والایش دریای کرم
این بطغیان شداید صابر
آن بطوفان هزاهز محکم
تنش مجموعه آیات و کلم
دلش گنجینه آیات و حکم
رحمتش چیست سحابی وابل
غضبش چیست قضائی مبرم
ای قضا کرده بداندیش تولا
ای بامر تو فلک گفته نعم
کاه با مهرت از کوهی بیش
کوه با قهرت از کاهی کم
شهر تبریز همانست که بود
منبع فتنه و طغیان و ستم
روز در کوچه و بازار کسی
بتن تنها نگذاشت قدم
خانه ها یکسره بنگاه خطر
کوچه ها یکسسره دریای نقم
دیوها بودی در کسوت حور
گرگها بودی در جلد غنم
عصمت خلق از ایشان برباد
شادی مردم از ایشان ماتم
همه را دعوی حلوائی بود
نو ز ناگشته عنبشان حصرم
روزگاری نگذشته است که تو
اندرین ملک نهادی مقدم
نوش در ساغر دیوان شده نیش
شهد در کاسه دونان شده سم
لب استیزه ز بیمت شده لال
گوش ظلم است ز بانگ تو اصم
اژدها خوار حسام کج تو
طعمه سازد دل شیران اجم
ضیغم رایت فرخنده تو
خواب خرگوش دهد بر ضیغم
دیو عاجز شده گوئی دارد
دست والای تو انگشتر جم
یا در انگشت همایون تو شد
خاتم مهر وصی خاتم
آن علی ابن ابی طالب راد
که بود ختم رسل را بن عم
مالک عرصه امکان و حدوث
خسرو کشور ایجاد و قدم
ناز دارد ز نژادش حوا
فخر سازد بوجودش آدم
تیغ تیزش لسعی موسی کف
لب لعلش خضری عیسی دم
لب شیرینش سپهدار وجود
تیغ رنگینش قلا ورز عدم
ای باخلاص تومقبول نماز
ای ز میلاد تو مسجود حرم
هم توئی کوی نبی را محرم
هم توئی راز خدا را محرم
صدر والای مهین میر نظام
خواجه راد و امیر اعظم
کاسر خصم تو شد تا که بود
رایت نصبش بر فتح تو ضم
ای بهین مرتبه دستور اجل
وی مهین پایه خداوند نعم
بسکه دوشیزه طبعم بسرای
ماند فرتوت شد و کوژ و دژم
روح من عود سرودی همچون
دخت ذوالاصبع یعنی اثرم
این زمان از دم روح القدسی
یعنی از نفخه آن فرخ دم
حامل روح مدیح تو شده است
همچو بر نطفه عیسی مریم
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر حاوی توصیف زیبایی‌های طبیعی و تاثیراتی است که بهار بر طبیعت و احساسات انسان می‌گذارد. در این متن، گل‌ها، درختان و بادها به‌طور شاعرانه توصیف می‌شوند و نشانه‌هایی از عشق و زیبایی در طبیعت به تصویر کشیده می‌شود. شاعر به فضایل و صفات الهی اشاره می‌کند و با بیان زیبایی‌های بهار، به مبحث عشق و ارتباط انسان با خداوند می‌پردازد. همچنین، به معضلات اجتماعی و ظلم و ستم در جامعه اشاره می‌کند، با نگرانی از وضعیت مردم و فضای ناامن که بر زندگی آنها حاکم است. در نهایت، شعر تأملاتی درباره مقام و شخصیت‌های بزرگ از جمله علی ابن ابی‌طالب و دیگر مفاهیم معنوی و فرهنگی را در بر می‌گیرد.
هوش مصنوعی: نسیم دوباره به حرکت درآمد و با ظلمتی که بر سر زلف‌های گل‌ها سایه افکنده بود، بازی کرد.
هوش مصنوعی: ابر در صف باغ مانند پرده‌ای است که خیمه‌ی سرو را که به آسمان بلند شده، زیبا و با شکوه می‌نمایاند.
هوش مصنوعی: درخت سرو به قدری بلند و راست است که مثل یک تیر به نظر می‌رسد و بید مجنون به حالت خمیده‌اش شباهتی به کمان پیدا کرده است.
هوش مصنوعی: باغی که عطر و بوی خوشی دارد، بهتر از باغ بهشت است و دل‌چسب‌تر از باغ ارم.
هوش مصنوعی: گل لاله‌ای سرخ‌رنگ مانند لاله‌های نعمان به نظر می‌رسد، گویی که از خون سیاوش جوانه زده است.
هوش مصنوعی: بر روی گل‌های باغ نوشتند که به دور از چشم نامحرمان باشند.
هوش مصنوعی: این بیت به موضوعی اشاره دارد که در آن به اهمیت و جایگاه قرآن و نوشتار پرداخته می‌شود. در واقع، به ارتباط عمیق بین کلمات و معانی و همچنین نقش کتابت در انتقال پیام‌های الهی و فرهنگی تأکید دارد. این بیان نشان‌دهنده‌ی ارزش والای قرآن و قدرت کلمه در تغییر و شکل‌دهی به افکار و جوامع است.
هوش مصنوعی: بلبلان در صبحگاه با نسیم عشق می‌ورزند و شب و روز به شادی و بازی مشغولند.
هوش مصنوعی: باد همچون عنتره، دلاور و نیرومند است، و من شبیه به اوست. ای خدای بزرگ، قدرت و اراده‌ات را ستایش می‌کنم.
هوش مصنوعی: در دامن گل، خار حضور دارد و به همین دلیل زشتی و تلخی را در زیبایی گل احساس می‌کنم، همان‌طور که شخصیت‌های تاریخی مانند خالد و مروان نیز در داستان‌ها جایگاه خاصی دارند.
هوش مصنوعی: نسیم صبحگاهی با لطافت و محبت همچون دست گلی که بوسه می‌زند، به مجسمه زیبایی که در اینجا به معشوق تشبیه شده، نزدیک می‌شود.
هوش مصنوعی: برق با زیبایی و جذابیت چهره عذرا همراه است و رعد نشان‌دهنده ویژگی‌های قوی و خشن اخزم است.
هوش مصنوعی: ابر را در نظر بگیر که به شدت باران زده و از سر تا پا غرق آب شده است.
هوش مصنوعی: باد به گونه‌ای رفتار می‌کند که گویی می‌خواهد مشکلات و آلام موجود در درون را درمان کند، به زخم‌ها و دردهای ناشی از مشکلات زندگی رسیدگی می‌کند.
هوش مصنوعی: برای بهتر شدن وضعیت، آب را از زیر شکم بیرون می‌کشد.
هوش مصنوعی: شاخ تازه‌ای روییده و آن شاخ قدیمی در کنار هم در باغ تو قرار دارند.
هوش مصنوعی: مانند عروسی که یک بخش از موهایش آراسته و قسمت دیگرش درهم و نامرتب است.
هوش مصنوعی: این بیت به توصیف شقایق (گلی زیبا و سرخ رنگ) می‌پردازد که در ظاهر خود رنگی شاداب و جذاب دارد، اما در زیر سطح، به تاریکی و سیاهی اشاره دارد. این تضاد میان زیبایی ظاهری و وضعیت درونی یا عمیق‌تر، عمق احساسی را به تصویر می‌کشد که ممکن است در زندگی وجود داشته باشد.
هوش مصنوعی: به نظر می‌رسد در دل گلابی سرخ رنگ، هنرمند طوری نقاشی کرده که آن را با مشک تزئین کرده و شکل زیبایی به آن بخشیده است.
هوش مصنوعی: باغ، زیبایی و رنگی شگفت‌انگیز دارد و ابر هم دل بزرگی و سخاوتی چون حاتم طایی را نمایش می‌دهد.
هوش مصنوعی: مانند اینکه در بهار، نسیم ملایمی بر گل‌ها می‌افتد و شبنم را به همراه دارد، زیبایی چهره ترکان را نیز می‌توان با زیبایی و لطافت بهاری مقایسه کرد.
هوش مصنوعی: در دل لاله، تیر زیبایی مانند چشم درخشان و تیز رستم جای دارد.
هوش مصنوعی: مکان‌های مقدس و نقاط مهمی که در مناسک مذهبی استفاده می‌شوند، شامل حرم، رکن و صفا و مروه، همچنین مکان‌های دیگری مانند حجر، منی و چشمه‌ی زمزم هستند.
هوش مصنوعی: ما به دنبال چیزی نیستیم، ای شیخ نیک‌اندیش؛ ما نمیخواهیم، ای پیر غمگین.
هوش مصنوعی: شراب مانند گوهر است و ظرفی که در آن ریخته شده زیبا و درخشان مثل ماه می‌باشد و چهره معشوق نیز به زیبایی و درخششی شبیه به آن دارد.
هوش مصنوعی: اگر در این دنیا به چیزی دست یابم، هرگز آن را به هزاران جهان دیگر نمی‌فروشم.
هوش مصنوعی: این که خوبی‌ها و بدی‌ها به من مربوط است، و آنچه به تو مربوط می‌شود، با هر مقدار و اندازه‌ای که باشد.
هوش مصنوعی: تا زمانی که تقدیر الهی برقرار باشد و تا زمانی که زندگی به نیکی و خوشبختی برای بزرگ‌ترین مقام ادامه داشته باشد.
هوش مصنوعی: ما با هم نوشیدنی روشن و رنگینی می‌نوشیم و در کنار چهره‌ای خوشحال و روحی شاداب قرار می‌گیریم.
هوش مصنوعی: قاضی که به دانش و هنر مشهور است، همچون شمعی در پیشروی صاحبنظران و پیشوایان است.
هوش مصنوعی: در آن باغ زیبای هنر، درختان شکوفایی وجود دارند که نمایانگر رونق و شکوفایی جامعه هستند.
هوش مصنوعی: چهره زیبای او مانند خورشید است و وجودش مثل دریا از کرم و بخشش پر است.
هوش مصنوعی: این فردی که صبور است، در برابر سختی‌ها و مشکلاتی که به شدت به او فشار می‌آورد، مانند طوفانی قوی و تند ایستادگی می‌کند.
هوش مصنوعی: تن آوای آیات و کلمات او، مانند گنجینه‌ای از آیات و حکم‌های ارزنده است.
هوش مصنوعی: رحمت او مانند ابرهایی است که برف می‌بارند، و خشمش تصمیمی قطعی و ناگزیر است.
هوش مصنوعی: ای سرنوشت! بداندیشی را از من دور کن و راهی به سوی نعمت‌های تو فراهم کن.
هوش مصنوعی: عشق و محبت تو برای من از تمام کوه‌ها بزرگ‌تر است، در حالی که خشم و غضبت برای من از یک کاه هم کمتر است.
هوش مصنوعی: شهر تبریز همان‌طور که قبلاً بود، منبعی از مشکلات، شورش‌ها و ظلم است.
هوش مصنوعی: در طول روز، هیچ کس در کوچه و بازار کسی را به حال خود رها نکرد و همیشه همراه او بود.
هوش مصنوعی: خیابان‌ها پر از خطر و تهدید است و خانه‌ها به مکانی برای اضطراب و نگرانی تبدیل شده‌اند.
هوش مصنوعی: در این بیت، به این موضوع اشاره شده که گاهی ظواهر فریبنده هستند. افرادی که به نظر خوب و زیبا می‌آیند، ممکن است در واقعیت دارای ویژگی‌های منفی و خطرناک باشند. به بیان دیگر، آنچه که در بیرون دیده می‌شود همیشه نمایانگر باطن و حقیقت نیست.
هوش مصنوعی: عصمت و پاکی مردم به خاطر وجود آنها از بین می‌رود و خوشحالی و شادی مردم به خاطر آنها به غم و اندوه تبدیل می‌شود.
هوش مصنوعی: همه ادعا می‌کردند که میوه‌ای خوشمزه دارند، اما در واقع، میوه‌ای نرسیده و ترش در دستشان بود.
هوش مصنوعی: مدتی از زمانی که تو وارد این سرزمین شدی نمی‌گذرد.
هوش مصنوعی: نوشیدن خوشی در ظرف دیوانگان مانند نیش زنبور در کاسه‌ای برای آدم‌های پست و حقیر است.
هوش مصنوعی: لب استیزه به معنای لب‌هایی است که به خاطر تحمل ظلم و ستم، سکوت کرده‌اند و دیگر صدایی ندارند. این سکوت، ناشی از زخم‌های عمیقی است که به خاطر ظلم به وجود آمده و بنابراین نمی‌توانند به درستی پاسخ دهند یا چیزی بگویند. ظاهراً صدای تو آنقدر بلند است که باعث می‌شود دیگران نسبت به آن کر شوند و نتوانند آنچه باید بگویند را بیان کنند.
هوش مصنوعی: اژدها، که نماد قدرت و خطر است، حسام (شمشیر) را به کار می‌گیرد تا شکار خود را به چنگ آورد؛ این شکار قلب شیران را نیز به دست می‌آورد.
هوش مصنوعی: در این بیت که به تصویر کشیدن قدرت و شجاعت است، گفته می‌شود که بیداری و هوشیاری شیر، خواب آرام خرگوش را مختل می‌کند. این به معنای این است که وجود یک نیروی قوی و شجاع می‌تواند تاثیری عمیق بر دیگران داشته باشد، به‌ویژه اگر آنها ضعیف‌تر باشند.
هوش مصنوعی: به نظر می‌رسد که دیو (نیرویی منفی یا شر) دیگر قادر به کارهایی که قبلاً انجام می‌داد نیست و این نشان‌دهنده آن است که قدرت تو به حدی رسیده است که مانند انگشتری در دست سلطان جم، با عظمت و تسلط قرار دارد. این تصویر بیانگر قدرت و برجستگی توست.
هوش مصنوعی: این شعر به معنای این است که شاید در انگشت مبارک تو، نشانه‌ای از مقام و افتخار، مانند انگشتر مهر وصی خداوندی قرار داشته باشد. به نوعی، اشاره به بزرگ‌منشی و مقام والا دارد.
هوش مصنوعی: علی ابن ابی‌طالب، کسی است که پیامبر آخرین را در آغوش خود گرفت و به او نسبت نزدیک داشت.
هوش مصنوعی: حاکم و صاحب اختیار جهان و وجود، شاهی است که کشور آفرینش و آغازی برای تمام موجودات است.
هوش مصنوعی: زیبایی و جاذبه‌اش از نسل حواست و به وجودش آدم را به خود می‌بالد.
هوش مصنوعی: تیغ تیز او مانند سلاح موسی است و لب سرخ او به سبزی شگفت‌انگیز عیسی اشاره دارد.
هوش مصنوعی: دل شیرین او فرمانده وجودش است و تیغ خوش‌رنگش بر تندباد عدم چیره می‌شود.
هوش مصنوعی: ای کسی که دعایت مورد قبول است و نمازهایت پذیرفته می‌شود، تو آن فلسفه‌ای هستی که در روز تولدت، تمام موجودات به تو سجده کردند.
هوش مصنوعی: تو کسی هستی که در کوی پیامبر، رازها را می‌دانی و به آنها آگاه هستی. تو به حقیقت‌های الهی و اسرار خداوند نزدیک و آشنا هستی.
هوش مصنوعی: نخستین مقام بلند این مرز و بوم، خواجه راد و امیر بزرگ است.
هوش مصنوعی: خصم تو (دشمن تو) تا زمانی که پرچم او (رایتی که بر افراشته بود) بر پیروزی تو افزوده شد، شکست خورد.
هوش مصنوعی: ای کسی که در مقام خود برترینی و در برابر تقدیر الهی، بسیار کوچک و ناچیزی به شمار می‌آیی.
هوش مصنوعی: به خاطر اینکه روح و احساسات من به زیبایی و تازگی جوانی دلبسته‌اند، دچار خستگی و افسردگی شده‌ام و دیگر زنده و شاداب نیستم.
هوش مصنوعی: روح من مانند بخور عطرآگینی است که نشانه‌ای از وجودم مانند دختری با انگشتان بلند دارد.
هوش مصنوعی: این زمان، ناشی از نفخ یا وزش روح القدس است، یعنی از آن نفس خوشبخت و مبارک.
هوش مصنوعی: روح تو همانند نطفه عیسی مریم در بدن من قرار گرفته و من حامل تو هستم.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
خواجه بفزود ولیکن بدرم
روی بفروخت ولیکن ز الم
میزبان بود ولیکن به رباط
نانم آورد ولیکن بدرم
دست بگشاد ولیکن در بخل
[...]
اکرام اهل الهوی من الکرم
و امه العشق اظرف الامم
اَهلاً بِهَذَا القَمَرِ القَادِمِ
وَ مَرحَبا بِالمَطَرِ السّاجِمِ
فَرَأیُهُ بَینَ الوَرَی حَارِسٌ
وُکِّلَ بِالیَقظَانِ وَالنَّائِمِ
از پی آنکه به رویت نرسد
چشم بد را به سخن رام کنم
نتوانی که زنی از پی دم
تا نبندی لب از آغاز به هم
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.