گر تو تاجی دهی ز احسانم

به سرِ تو که تاج نستانم

نافه و نحل و پیله را مانم

که ز پیدا بهست پنهانم

چنگل باز را همی دانم

در هوا مرغدل چنین زانم

چون شترمرغ در بیابانم

بود از سنگ تافته نانم

ره فراکار خود نمی‌دانم

غم من نیستت به غم زانم

عاشقم بر تو و همی دانی

فارغی از من و همی دانم

نکنی جز جفا که نشکیبی

[...]

منم آنکس که عقل را جانم

منم آنکس که روح را مانم

دعوی فضل را چو معنایم

معنی عقل را چو برهانم

گلشن روح را چو صد برگم

[...]

خبری ده از آن که من دانم

که همی نام گفته نتوانم

خواجه بد گویدم معاذ الله

که به بد گفتنش سخن رانم

او به ده نوع قدح من خواند

من به ده جنس مدح او خوانم

او بدی گوید و چنان داند

[...]

من که خاقانیم به هیچ بدی

بد نخواهم که اوست یزدانم

پس به نیکان کجا بد اندیشم

سر ز سنت چگونه گردانم

گر ضمیرم به هیچ کافر بد

[...]

من که بر تاج و تخت ره دانم

تیغ دارم به تیغ بستانم

گفت نام تو چیست تا دانم؟

پس ازینت به نام خود خوانم

واخر الامر خواند پنهانم

کرد با خونیان به زندانم

یا چو اطلاقیان بی‌نانم

روزی‌یی نو کند ز دیوانم

از در جان درآی تا جانم

همچو پروانه بر تو افشانم

چون نماند از وجود من اثری

پس از آن حال خود نمی‌دانم

در حضور چنان وجود شگرف

[...]

ای هوای تو مونس جانم

مایهٔ درد و اصل درمانم

نیک در کار خویش حیرانم

درد خود را دوا نمی‌دانم

من خود این درد را دوا دانم

لیکن از شرم گفت نتوانم

من چو در عارض تو حیرانم

لوح محفوظ عشق می‌خوانم

بس که در منظر تو حیرانم

صورتت را صفت نمی‌دانم

پارسایان ملامتم مکنید

که من از عشق توبه نتوانم

هر که بینی به جسم و جان زنده‌ست

[...]

گفت نیکم ببین که من آنم

در تن آب و گل چو مهمانم