بود وقتی کمال اسماعیل

شرف روزگار اهل سخن

به کمال تو در سخن کامروز

آن بزرگ این شرف نداشت که من

پیش چنگ دلخراشت صوفیانرا حافظا

نعره ها باید به وقت نقش بنمودن زدن

اردشیری تو اگر در مجلسی آرند چنگ

مردم مجلس ترا خواهند فرمودن زدن

گله کردی که زرنجور نکردی پرسش

تو ببرس از من بیدل که بروزان و شبان

مونسی نیست مرا در بر و مشهور است این

دلبری هست ترا در برو معروفست آن

این خیمه سرداق کمال است

نقصان ز طناب او گسسته

گرد در او ز صبح تا شام

اصحاب کمال حلقه بسته

زیرا که درو مقیم قطبی است

[...]

جواب گفته های ما به تبریز

که می گویند گاه و بیگاه

به پستی و بلندی مینماید

به پیش بیت کعبه بیت جولاه

تو گویی خانقاه خواجه شیخ است

[...]

حسام کچل را یکی پیر راه

کلاهی به بخشید و گفت آه آه

فتاد از سر سیز ما این کلاه

بجایی که هرگز نروید براه

نکهت پیراهنت آمد بمن

یافتم جان نوی از رایحه

خوانده بودم فاتحه وصل ترا

شد قبول الحمدالله فاتحه

آن خوش پسر که بردند در مکتب نظامش

مشتاق اوست از جان دارد ورا گرامی

سیمین ذقن نگریست دیوان شیخ دردست

یارب نگاه دارش از خمسه نظامی

ای طالب معانی در شاعری ز هر در

در حجره معاذی چون آیی و نشینی

از بس تواضع او را کوچک دل شناسی

لیکن برادر او مرد بزرگ بینی

براه گرم بغداد این سلمان

در آن حالت که از جان می بریدی

نبودش گوییا شعر پدر یاد

که آنرا خواندی و بر خود دمیدی

دعای من این است در هر نمازی

به خلوت که یا ملجایی یا ملاذی

نگه دار اصحاب ذوق و طرب را

ز چنگ ملاطی و شعر معاذی

به سمع معجری ای پیک عاشقان برسان

حدیث شوق ملاقات و آرزمندی

ز بعد آنکه زدی حلقه بر در و خود را

در آن جناب همایون چو حلقه افکندی

بگویش این قدر از من که ای به رتبت و فضل

[...]

چو دیوان کمال افتد بدستت

نویس از شعر او چندانکه خواهی

خیالات غریب و لفظ و حرفش

اگر خواهی که دریایی کماهی

زهر لطفش روان مگذر چو خامه

[...]

دریاب کمال این سخن نازک و باریک

آزرده مکن خاطرت از کس سر مویی

گر با تو برابر زید آن صوفی اقرع

یا دست مرا در حق او نیست نکویی

بدخواه تو خود را ببزرگی چو تو داند

[...]

شیر مردانه بگفتم پندیت

روبهی باشی اگر بپذیری

برکس آن به که نگیری آهو

که سگی باشی ار آهو بگیری

طاس بازی بدیدم از بغداد

چون جنید از سلوکش آگاهی

رفت در جبه وقت بازی و گفت

لیس فی جبتی سوی اللهی

عمارت چرا میکند چیم آقا

درین شهر ویران انده فزای

یکی خانه او را مگر بس نبود

که دو خانه میسازد اندر سرای

گر گوشه بسازد سلطان حسین ما را

در قلب شهر نبود کس را بما نزاعی

با مطربان خوشگو شام و صباح باشد

در گوشه حسینی عشاق را سماعی

گفته‌های لطیف بندهٔ خویش

بنده‌ام گر به لطف می‌خوانی

بر من خود پسند نیز قلم

حاکمی گر به قهر می‌رانی

محبت تو اماما فریضه چون روزه است

اگر تو میل محبت کنی و گر نکنی

کمال گو به تراویح بعد فرض عشا

من از روی تو نپیچم که مستحب منی