زشت زشتست در ولایت شاه

گرگ بر تخت و یوسف اندر چاه

بد شود تن، چو دل تباه شود

ظلم لشکر ز جور شاه شود

از رعیّت شهی که مایه ربود

بن دیوار کند و بام اندود

شاه را از رعیّتست اسباب

کام دریا ز جوی جوید آب

ملک ویران و گنج آبادان

[...]

شکر گوی از پی زیادت را

عالم الغیب و الشّهادت را

کوست بی‌رنگ و خامه و پرگار

نعمت و شکرگوی و شکرگزار

گردِ دریا ورود جیحون گرد

ماهی از تابه صید نتوان کرد

آدمی گرچ بر زمانه مهست

ز آدمی خام دیوِ پخته بهست

من ندیدم سلامتی ز خسان

گر تو دیدی سلام من برسان

چون پلنگی شکار خواهد کرد

قامتِ خویشتن نزار کند

پیشِ دانا زبانِ شدّت دی

قصّه راحتِ بهار کند

یارِ هم‌کاسه هست بسیاری

لیک همدرد کم بود باری

چه بود عهدِ عشقِ لقمه‌زنان‌؟

بی مدد چون چراغِ بیوه‌زنان

هرزه‌دان هم شریف و هم‌خس را

[...]

داشت لقمان یکی کریچهٔ تنگ

چون گلوگاهِ نای و سینهٔ چنگ

بوالفضولی سؤال کرد از وی

چیست این خانه شش بدست وسه‌پی

بادمِ سرد و چشم گریان پیر

[...]

خو پذیرست نفسِ انسانی

آنچنان گردد او که گردانی

هم دهنده است و هم ستاننده

هم پذیرنده هم رساننده

متوسّط میانِ صورت و هوش

شده زین سو زبان و زان سو گوش

مرد چون سوی ِ او پناه کند

[...]

بر من این رنج بگذرد که گذشت

ملکِ خاقان و دولتِ قیصر

حال اگر ز آنچه بود تیره‌ترست

عاقبت دل فروز خواهد بود

شب نبینی که تیره‌تر گردد

آن زمانی که روز خواهد بود

زهر در کامِ او شکر گشتی

سنگ در دستِ او گهر گشتی

اندرین بحرِ بی‌کرانه چو غوک

دست و پائی بزن ، چه دانی، بوک

صورتی از فرشته نیکوتر

دیو رویت نماید از خنجر

اندرین کار عقلِ راه نمای

هرچ دربست ، زود بگشاید

با خرد هم رجوع باید کرد

تا خرد خود به ما چه فرماید

مرغ کاینجا پرید پر بنهد

دیو کاینجا رسید، سر بنهد

ای شکسته به نقشِ رخسارت

سرِ پرگارِ وهم در کارت

همه صورت‌گرانِ چین یابند؟

تا بچینند دردِ رخسارت

داورِ من توئی و چون باشد

آنک بیدادگر بوده داور ؟

پایگه یافتی، به پای مزن

دستگه یافتی، ز دست مده