خیال کژ مبر اینجا و بشناس

هر آن کو در خدا گم شد خدا نیست

گر جمله توئی همه جهان چیست؟

ور هیچ نیم من این فغان چیست؟

هم جمله توئی و هم همه تو

آن چیز که غیر تو است آن چیست؟

چون هست یقین که نیست جز تو

[...]

آن کس که هزار عالم از رنگ نگاشت

رنگ من و تو کجا خرد؟ ای ناداشت

این رنگ همه هوس بود یا پنداشت

او بی‌رنگ است، رنگ او باید داشت

نمی‌رفتم بلا شد بوی زلفش

خراب اندر پی آن بویر فتم

روی صحرا چو همه پرتو روی تو گرفت

نتواند نفسی سایه بر آن صحرا شد

تا جنبش دست هست مادام

سایه متحرک است ناکام

چون سایه ز دست تافت مایه

پس نیست خود اندر اصل سایه

چیزی که وجود او بخود نیست

[...]

آفتابی است حضرتش که دو کون

پیش او سایه بان همی یابم

نسبت فعل و اقتدار بما

هم از آن رو بود که او باشد

هم از او دان که جان سجود کند

ابر هم ز آفتاب جود کند

گر ز خورشید بوم بی نور است

از پی ضعف خود، نه از پی اوست

هرچه روی دلت مصفاتر

زو تجلی ترا مهیاتر

مست از می عشق آنچنانم که اگر

یک جرعه از این بیش خورم نیست شوم

شربت الحب کاساً بعد کأس

فما نفد الشراب و ما رویت

گر در روزی هزار بارت بینم

در آرزوی بار دگر خواهم بود

تا چشم باز کردم، نور رخ تو دیدم

تا گوش برگشادم آواز تو شنیدم

هر بوی که از مشک و قرنفل شنوی

از دولت آن زلف چو سنبل شنوی

چون نالۀ بلبل از پی گل شنوی

گل گفته بود گرچه ز بلبل شنوی

اگر بساغر دریا هزار باده کشد

هنوز همت او بادۀ دگر خواهد

بتی کز حسن در عالم نمی‌گنجد عجب دارم

که دایم در دل تنگم چگونه خان و مان سازد؟

ساقی و می حریف و پیمانه همو

شمع و لگن و آتش و پروانه همو

گرچه در زلف تو است جای دلم

در میان دل حزین منی

تا بدانی که از لطافت خویش

هم تو در بند زلف خویشتنی

گفتم که: کرائی تو بدین زیبائی؟

گفتا: خود را، که خود منم یکتائی

هم عشقم و هم عاشق و هم معشوقم

هم آینه هم جمال و هم بینائی