ای دل زامل به مال مایل تا کی

در راه هوس ساخته منزل تا کی

چون پیشروان و پسروان تو شدند

آخر تو درین زمانه غافل تا کی

ای کاش بدانمی که من کیستمی

در دایرهٔ وجود بر چیستمی

گر پنبهٔ غفلتم نبودی در گوش

بر خود به هزار نوحه بگریستمی

عمر تو بهار تازه را می ماند

روزی دو سه بر سر تو گل افشاند

تو معذوری از آنک بس مغروری

تا باد خزان شاخ تو در جنباند

سیرم زحیات محنت آکندهٔ خویش

وین روزی ریزهٔ پراکندهٔ خویش

صاحب نظری کجاست تا بنمایم

صد گریهٔ زار زیر هر خندهٔ خویش

دل سوختگان از تو سگالند مکن

یا از تو به حضرتش بنالند مکن

اقبال تو را گوش به هنگام سحر

با دست دعای بد بمالند مکن

چشم فلک از ظلم تو بگریست مکن

آخر به دور روزه عمرت این چیست مکن

خالق شودت خصم چو خلق آزاری

گر می دانی که خصم تو کیست مکن

در هر دلکی از تو نهیبی است مکن

افراز ملوک را نشیبی است مکن

با خلق خدا ستم مکن نیک بدان

فردات به هر سبب حسیبی است مکن

جانا سخنان خصم در گوش مکن

پند من مستمند بنیوش مکن

برخاسته ای به خون شهری زن و مرد

بنشین، بشنو، باش تو خاموش مکن

یک قطره زآب دیدهٔ مظلومی

یک آه زسوز سینهٔ محرومی

آن قطره شود سیل بسی شهر برد

وان آه شود آتش و سوزد رومی

تا چند ازین خلق خدا آزردن

زین عالم فانی چه توانی بردن

ای بر فلک از کبر کشیده گردن

آخر نه خدایی! نه بخواهی مُردن؟

امروز که در جوی حیات آبی هست

در نیکی کوش تا توانی پیوست

کز آتش ظلم خویش بدکاران را

خاکی ماند بر سر و بادی در دست

ظالم چو کباب از دل درویش خورد

چون در نگری زپهلوی خویش خورد

دنیا عنب است هر که ازو بیش خورد

خون افزاید، تب آورد، نیش خورد

ظلم آب زرخ، زور ز بازو بُبَرد

رنگ از گل وز مشک ختن بو بُبَرد

گر بر سر مظلوم نهی پای به ظلم

گر خود تو سکندری که دست «هم» او بُبَرد

بیگانگی ات چو با دل خویش آید

هر جای که مرهمی زنی نیش آید

صد زخم خوری به تیغ بر تن به از آنک

یک زخم زتو بر دل درویش آید

هر کاو درمی به خون دل جمع آرد

می نگذاری تا به تو می نسپارد

چون می گذری و می گذاری همه را

باری بگذار تا همو می دارد

آنجا که بود عالم و ظالم سردار

بر تخت بود عالم و ظالم بردار

زنهار بکن عدل و مکن از پی آنک

با ظلم کس از ملک نشد برخوردار

هان تا تو چو ظالمان ستمها نکنی

وندر دل خستگان المها نکنی

می دان که به مقبلان تو همسر نشوی

تا تو قدمت پی قدمها نکنی

شاها چو به محشر اندر آرند تو را

وانگاه زکرده ها شمارند تو را

جور و ستمت یکان یکان عرضه دهند

گویی که نکرده ام گذارند تو را؟

چون مظلومی کند به یارب کاری

نی زن کند آنجا و نه مرکب کاری

مردانگی روز جوانی عدل است

هان تا نکند پیرزنی شب کاری

هر شه که زعدل شد شعار و شانش

نافذ باشد به ملک در فرمانش

ملک چو گوی و عدل چوگان، به مثل

گوی آن نبود که باشد آن چوگانش