من غیر تو ای مایه راحت چکنم

بی لعل تو مرهم جراحت چکنم

بر مه نظر ای کان ملاحت چکنم

من مست ملامتم صباحت چکنم

گاهی ز در کعب صفا میجستیم

گه جنت و کوثر از خدا میجستیم

مقصود دل از عشق بتان حاصل شد

مقصود چه بود و ما چها میجستیم

از عشق هوای نیکنامی داریم

وز باده امید دوستکامی داریم

هر چند ز عشق و داغ میسوخته ایم

در سوختگی هنوز خامی داریم

عمریست که بهر کام دارم ناکام

از شام نظر به صبح و از صبح به شام

هر چند که عمر من به ناکام گذشت

بگذشت بنا امیدیم عمر تمام

گر سر ننهم بجور دشمن چکنم؟

ور پای نیاورم بدامن چکنم؟

خورشید تو طالع است و من محرومم

طالع چو مدد نمیکند من چکنم؟

آب و گل ما که دشمانند بهم

از دولت عشق مهربانند بهم

تا همنفسند جان و تن باده بنوش

کین همنفسان « بسی » نمانند بهم

در عشق تو دور از دل خرم ماییم

همصحبت درد و همدم غم ماییم

گر وصل ترا بخلق عالم بخشند

محروم ترین خلق عالم ماییم

دل کو که حدیث دیگران گوش کنم

یا با دگری دست در آغوش کنم

لعل نمکین تو گرم یاد نکرد

من حق نمک کجا فراموش کنم

از نرگس مخمور تو من مست دلم

وز زلف چو زنجیر تو پا بست دلم

تا بر گل وصلت نرسد دست امید

از خار غم تو بگسلد دست و دلم

جان در غم او نماند و دلشاد شدم

کآزاده ازین خرابه بنیاد شدم

از وسوسه زندگیم قیدی بود

آن وسوسه هم نماند و آزاد شدم

از رشته فقر خرقه ای بافته ایم

وز اطلس خسروی نظر تافته ایم

سیرست ز نعمت بزرگی دل ما

کز لذت فقر چاشنی یافته ایم

عمری همه صحبت که و مه دیدم

بس دلبری عاشقان واله دیدم

این یافتم از جهان که هر چیز که هست

ذوق طلب از یافتنش به دیدم

یارب که مرا کار بسامان گردان

دشواری حال بر من آسان گردان

هم کار پریشان مرا جمع آور

هم جمع غم مرا پریشان گردان

در خانه تن مشو دلا خانه نشین

گر خانه پر از گل است چون خلد برین

گلریزی جام خانه از خورشیدست

از خان برون خرام و خورشید ببین

هرچند بود کلید هر کار زبان

مگشای بقول هرزه بسیار زبان

ایخواجه تو شمعی و سخن باد هواست

خواهی نرود سرت نگهدار زبان

یک لحظه فراغ خاطر گوشه نشین

بهتر ز هزار شاهی روی زمین

نان جو و کنج فقر و سلطانی وقت

انصاف بده چه سلطنت بهتر ازین

درویش توان بکهنه رختی بودن

سلطان نتوان به تیره بختی بودن

سختی همه آسان از صبر ولی

سختست همه عمر بسختی بودن

زنهار که بد گفتن کس ورد مکن

وین آتش شر قرین گوگرد مکن

دانی که همیشه میجهد برق بلا

پس خر من فتنه گرد خود گردم مکن

پیش از تو شه زمانه بودند کسان

امروز تویی پس از تو هم بازپسان

گر دیده وری ز حال آینده مپرس

امروز بین که حال فرداست چسان

خوش نیست بهار گلشن دهر از آن

کین چهره سرخ میکند برگ رزان

گلزار جهان بین که ز بد مهری چرخ

در عین بهار نرگسش دیده خزان