گرت از سیم زبانست و سخن زر گویی
از زر و سیم به آنست که کمتر گویی
شعر در دولت این سیم پرستان گدا
کمتر از خاک بود گر ز پی زر گویی
شعر با همت عارف که چو چرخ است بلند
پست باشد اگر {از} عرش فروتر گویی
گر ترا در چمن روح گل عشق شکفت
قول با بلبل خوش نغمه برابر گویی
جهد کن تا ز سحاب غم جانان چو صدف
قطرهای در دهنت افتد و گوهر گویی
در غزل دلبر یوسف رخ عیسی دم را
سزد ار همچو ملک روح مصور گویی
دل خود سرد کن از غیر و ز شور عشقش
نفسی گرم بزن تا سخنی تر گویی
از پی جلوهٔ طاووس جمالش خود را
طوق زرین کنی ار سجع کبوتر گویی
بلبل ناطقه را شور چو در طبع افتد
از پی گل رخ خود شعر چو شکر گویی
ملک از چرخ فرود آید و در رقص آید
گر تو زین پرده چو مطرب غزلی برگویی
خلق را شعر تو از دوست مذکِر باشد
همچو واعظ سخن ار بر سر منبر گویی
در شب گور تو چون روز چراغی گردد
هر سخن کز پی آن شمع منور گویی
چون کف دوست کند دست سؤالت را پر
همچو خواهندهٔ نان هرچه براین در گویی
گرچه هر چیز که تکرار کنی خوش نبود
خوش بود گر سخن دوست مکرر گویی
سیف فرغانی دم درکش و او را مستای
مشک را مدح بناشد که معطر گویی
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به بیان تفاوتها و زیباییهای شعر و عشق میپردازد. شاعر با استفاده از نمادها و تصاویر زیبا، نشان میدهد که شعر واقعی از دل و عشق به وجود میآید و باید با همت و احساسات عمیق سروده شود. او به ارزشهای معنوی و روحانی تأکید دارد و میگوید که اگر شعر به دنبال مادیات مثل طلا و نقره باشد، ارزشش کمتر از خاک خواهد بود. شاعر به طور کلی به اهمیت عشق و خلوص نیت در خلق شعر اشاره میکند و میگوید که بهترین شعرها از عشق حقیقی و عمیق میجوشد. همچنین، او تأکید میکند که هرچه شعر نزدیکتر به احساسات ناب انسانی باشد، شیرینتر و دلنشینتر خواهد بود. در نهایت، شاعر به این نکته میرسد که تکرار دوست و عشق در کلام، همیشه دلپذیر و خوشایند است.
هوش مصنوعی: اگر زبان تو مثل نقره باشد و سخن تو مثل طلا، به این معنی است که کمتر سخن میگویی تا ارزش کلامت بیشتر باشد.
هوش مصنوعی: شعر در زمان کسانی که فقط به طلا و ثروت اهمیت میدهند، ارزشش از خاک کمتر است، اگر تنها بخواهی به دنبال زر باشی.
هوش مصنوعی: شعر با تلاش و اراده عارف به اندازهای ارزشمند و بلندمرتبه است که اگر از عرش یا جایگاهی بالا صحبت کند، به طرز معناداری به نظر میرسد.
هوش مصنوعی: اگر در باغ، روح گل عشق در وجودت شکوفا شود، مانند بلبل با نغمهای زیبا، میتوانید با صدای دلنشین خود سخن بگویید.
هوش مصنوعی: تلاش کن تا از ابرهای غم عشق، مانند صدفی که قطرهای را در دهانش بگیرد، ذرهای از شادی به دست آوری و گویی که آن را به عنوان گوهری ارزشمند در خود داشته باشی.
هوش مصنوعی: در این بیت، شاعر به زیبایی و جذابیت دلبر اشاره میکند و میگوید که اگر چهره او مانند چهره یوسف باشد، در این صورت شایسته است که مانند روحی زیبا و مجسم، وصف شود. به عبارت دیگر، زیبایی دلبر آنقدر برجسته است که اگر کسی بخواهد او را توصیف کند، نمیتواند به توصیفاتی فراتر از این زیبایی دست یابد.
هوش مصنوعی: دل خود را از دیگران خالی کن و با عشق او به خودت قوت ببر، تا بتوانی سخنی تازه و دلنشین بگویی.
هوش مصنوعی: اگر بخواهی به خاطر زیبایی و جلوهٔ خیرهکنندهاش خود را زینت بدهی، مانند طوقی از طلا، باید سخن بگویی که از لطافت و زیبایی آن به کبوتر شبیه باشد.
هوش مصنوعی: در زمانهایی که بلبل به شعر گفتن مشتاق میشود و وقتی که طبعش از دیدن گل زیبایی به شوق میآید، مانند کسی که شکر میگوید، به وصف زیبایی آن گل میپردازد.
هوش مصنوعی: اگر تو از پرده پنهان سخنی زیبا بگویی، حتی فرشتگان نیز از آسمان فرود میآیند و به رقص درمیآیند.
هوش مصنوعی: شعر تو برای مردم یادآور دوست است، همانطور که واعظ در بالای منبر سخن میگوید.
هوش مصنوعی: در شب قبر تو، هر کلمهای که بر سر آن شمع روشن بگویی، مانند روز روشن خواهد بود.
هوش مصنوعی: زمانی که دست دوست، سؤال تو را پر میکند، مانند کسی است که در جستجوی نان است؛ هر چه بر در بگویی، او به تو پاسخ خواهد داد.
هوش مصنوعی: هرچند تکرار چیزها معمولاً خوشایند نیست، اما اگر سخن دوست را چندبار بگویی، همچنان لذتبخش و خوشایند خواهد بود.
هوش مصنوعی: سیف فرغانی به درگاه کسی حاضر میشود و او را با بوی خوش مشک ستایش میکند، گویی که عطر این ماده در فضا پخش شده است.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.