بخش ۹ - در مقاتله آن شیر بیشه وجود با شیاطین انسی نمود و معنی فنای فی‌المعبود رزقنا ﷲ الملک الودود
شد علی با ذوالفقار حیدری
باز اندر جنگ قوم خیبری
هر ولی ای، هست تیغش ذوالفقار
زآنکه سازد نفی غیر کردگار
ذوالفقار آمد از آن بر شکل لا
از پی اثبات ذات کبریا
هر ولی هم مظهر شیر خداست
از علی(ع) بر دست او شمشیر لاست
تیغ لا مخصوص دست آن شه است
دست غیر از ذوالفقارش کوته است
زآنکه تا نبود موحد در نسق
کی تواند کرد کس اثبات حق
مثبِت حق پس حقیقت آن ولی است
کش به دست عدل شمشیر علی است
مر ولی را هست بر دست ولا
تیغ آهن گاه و گه تیغ دعا
این دعا هم ذات حق را خواندن است
تیغ لا بر هرچه جز حق راندن است
تا بود غیر از خدایت مدعا
بر اجابت کی رسد هرگز دعا
هرچه پس او نفی غیر کردگار
می کند باشد نتیجه ذوالفقار
شرح این جای دگر گویم تو را
حالی از تحقیق این معنی درآ
حضرت عباس میر خافقین
بهر نفی غیر و اثبات حسین
ذوالفقار آورد بیرون از غلاف
با مخالف گشت سرگرم مصاف
هر چه را غیر از حسین(ع) انکار کرد
بر فرار، آن قوم را ناچار کرد
آری آرد چون ولی برهان هو
می گریزد خصم از میدان او
پشت کردند آن گروه دیو کیش
شیر قدرت گلّه را انداخت پیش
چونکه در دریا نهیب آرد نهنگ
کی بود دعموص را جای درنگ
می‌شد افزون گر نهیب‌ِ آن جناب
زَهرة شیر فلک می‌گشت آب
تا چه جای روبهان بی‌تمیز
کز نهیبی رو کنند اندر گریز
آن نبود از بهر اندرز و نهیب
بل مزاحی بود و این باشد عجیب
تو عجب داری که چون بود آن مزاح
بُد مزاحی قهرآمیز از صلاح
قصد شیر حق نه قتل و غارت است
زآنکه او دریای لطف و رحمت است
ورنه گر اندک نهیبی وی کند
شیر گردون زهره و دل قی کند
الغرض چون ساحت میدان همه
گشت خالی ز اجتماع آن رمه
چشمه فضل و کرم بحر حیات
روی رحمت کرد بر آب فرات
در فرات آن بحر دین و داوری
کرد فُلک اهتمامش لنگری
مَشک را پر آب کرد و بازگشت
سوی خرگه شاه میدان تاز گشت
پاس اکرام وفا را آن جناب
تشنه لب برگشت از دریای آب
گر تو را دل جانب اهل وفاست
این خود ای جان معنی فقر و فناست
مر فنا را شد وفا اول قدم
وآن بود نفی حدوث اندر قدم
نفی حادث ترک هستی کردن است
روی بر اعلی ز پستی کردن است
ترک هستی نیست بذل جان و سر
جان چه باشد هست آن حرف دگر
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن شعری درباره‌ی علی (ع) و مقام او به عنوان ولی و مظهر حق و حقیقت است. در این شعر به جنگ‌های علی با دشمنان، به ویژه در جنگ خیبر اشاره شده و از تیغ ذوالفقار، که نماد قدرت و عدالت است، یاد می‌شود.
شاعر می‌گوید هر ولیی مانند علی، تیغش ذوالفقار دارد که برای نفی غیر خداوند به کار می‌رود. او بر این باور است که بدون وجود موحدان، کسی نمی‌تواند حق را اثبات کند. دعا نیز به عنوان ابزار ارتباط با خدا و رد غیر از حق ذکر می‌شود.
سپس داستان حضرت عباس (ع) و نقش او در میدان جنگ و کمک به حسین (ع) بیان می‌شود. او با نشان دادن قدرت و شجاعت خود، دشمنان را به عقب می‌راند. شاعر به زیبایی و لطافت رحمت الهی اشاره می‌کند و نشان می‌دهد که قصد ولی‌الله نه خشونت بلکه رحمت است.
در پایان به مفهوم فقر و فنا به عنوان مقدماتی برای وفا و ترک هستی اشاره می‌شود و بیان می‌کند که نفی حادث به معنای ترک هستی است و این فرایند به تعالی روح و جان منجر می‌شود.
هوش مصنوعی: علی با شمشیر حیدری‌اش دوباره در جنگ با قوم خیبر حاضر شد.
هوش مصنوعی: هر ولی و پیشوایی که در راه حق قدم می‌گذارد، مانند تیغ ذوالفقار است، چرا که به حقیقت و یکتایی خداوند اهمیت می‌دهد و از هر چیزی که غیر اوست، نفی و دوری می‌کند.
هوش مصنوعی: ذوالفقار به‌گونه‌ای نمودار شد که به نشانی از وجود و عظمت خدا تبدیل گشت.
هوش مصنوعی: هر ولی (ولی‌الله) نمایانگر قدرت و شجاعت خداوند است و از علی (ع)، شمشیری در دست اوست که نشان‌دهنده توانمندی و حیات‌بخش بودن اوست.
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که تیغ و سلاح مخصوص یک پادشاه و فرد برتر است و دیگران نمی‌توانند به آن دسترسی پیدا کنند یا مانند او نمی‌توانند از آن استفاده کنند. به عبارتی، توانایی‌ها و قدرت آن فرد منحصر به خودش است و افراد دیگر در این زمینه ناتوان هستند.
هوش مصنوعی: تا زمانی که یک فرد توحید را در سرلوحه کار خود قرار ندهد، هیچ کس نمی‌تواند حق را ثابت کند.
هوش مصنوعی: حقیقت، همان حق است و آن کسی که به این حق دسترسی دارد، ولی (امام) است، چرا که در این راستا، عدل و انصاف او همچون شمشیری تیز است که در دست علی قرار دارد.
هوش مصنوعی: ولی دارای قدرت و نفوذ است، همچون تیغی از آهن که گاه و بی‌گاه، با دعا و نجوای دل، به کار می‌آید.
هوش مصنوعی: این دعا به معنای درخواست نزدیک شدن به ذات خداوند است و برخورد با هر چیزی غیر از او را با قاطعیت و شدت کنار گذاشتن می‌خواند.
هوش مصنوعی: هرگاه جز خداوندی دیگری وجود داشته باشد، دعا به اجابت نخواهد رسید.
هوش مصنوعی: هر چیزی که بعد از او وجود نداشته باشد، نتیجه‌اش به قدرت ذوالفقار وابسته است.
هوش مصنوعی: در جای دیگری درباره این موضوع صحبت خواهم کرد و حالتی از بررسی این معنا را به تو خواهم گفت.
هوش مصنوعی: حضرت عباس در میدان نبرد برای اثبات حقانیت حسین و رد هر گونه ناحقی می‌جنگید.
هوش مصنوعی: ذوالفقار، شمشیر معروف امام علی (ع)، را از غلاف بیرون آورد و با دشمنان به مبارزه پرداخت.
هوش مصنوعی: هر چیزی را که غیر از حسین (ع) رد کرد، آن گروه را به فرار وادار کرد.
هوش مصنوعی: بله، وقتی که کسی با دلیل و منطق قوی وارد میدان شود، دشمن از مواجهه با او فرار می‌کند.
هوش مصنوعی: گروه دیو مانند، از قدرت و شجاعت شیر، روی برگردانده و او را به زانو درآوردند.
هوش مصنوعی: زمانی که نهنگ در دریا صدا می‌زند، هیچ‌کس نمی‌تواند درنگ کند و بی‌کار بماند.
هوش مصنوعی: اگر نهیب آن شخصیت بزرگ نبود، شیرِ فلک نیز به آب تبدیل می‌شد و از قدرت و عظمتش کاسته می‌شد.
هوش مصنوعی: تا کجا می‌توانند روباهان بی‌تفاوت فرار کنند زمانی که تحت فشار قرار بگیرند؟
هوش مصنوعی: این رفتار به منظور پند یا توبیخ نبود، بلکه صرفاً برای شوخی و سرگرمی بود و این موضوع خیلی جالب است.
هوش مصنوعی: تعجب نکن که آن شوخی چطور بود، زیرا این شوخی، شوخی‌ای جدی و ناشی از صلاح است.
هوش مصنوعی: هدف شیر خدا تنها کشتن و چپاول نیست، زیرا او دریای رحمت و محبت است.
هوش مصنوعی: اگر نهیبی از او بیفتد، شیر آسمان هم ترس و دلش را از دست می‌دهد.
هوش مصنوعی: بنابراین، وقتی که میدان پر از حضور آن گله خالی شد، نتیجه‌گیری باید کرد که...
هوش مصنوعی: چشمه‌ی بخشش و مهربانی، مانند دریا زندگی، بر روی آب‌های فرات رحمت نازل کرد.
هوش مصنوعی: در رود فرات، آن دریا از دین و قضا و قدر، کشتی‌اش با جدیت در انتظار لنگر است.
هوش مصنوعی: او مشک را پر از آب کرد و دوباره به سمت چادر شاه در میدان برگشت.
هوش مصنوعی: او در حالی که تشنه بود و از آب دریا برگشت، به پاس احترام و وفاداری شخص خاصی، اقدام کرد.
هوش مصنوعی: اگر دل تو با دوستان وفادار باشد، این خود نشانه‌ای از فقر و از دست رفتن خودخواهی است.
هوش مصنوعی: مفهوم این بیت این است که در آغاز مسیر رهایی از دنیا و فنا، باید به وفاداری به اصول و ارزش‌ها توجه کرد و این آغاز، به معنای نفی تازه بودن و پدیده‌های زودگذر است.
هوش مصنوعی: انکار حادثه، به معنای دست کشیدن از وجود است و رو آوردن به عالی‌تر از پستی‌هاست.
هوش مصنوعی: از وجود خود کناره‌گیری کن و جان و سر خود را فدای چیزی نکن، چون آنچه که هست، به چیزی دیگر مربوط می‌شود.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.